A short story in Vietnamese by Nguyễn Văn Thiện
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm 
Art: Đinh Trường Chinh

Banished

I’m being banished from civilization. Historically I’ve gone backward for hundreds of years. I’m surrounded by crumbling ancient monuments. A feather is all that’s left of a bird that has flown the coop. Left is an empty space, where the tree has completed its ancient life cycle. Your question will always be: “How could anyone be that brilliant, brilliant enough to turn back time?”. Look, allow me the pleasure, I’ll let you in on the secret, it’s a lengthy tale, impossible to tell in an afternoon. That’s why, where I live, there are not many storytellers but instead an army of poets and writers. Hence my determination in sharing this tale, because I know there are idle ears out there willing to listen and read every word, waiting for me to slip and say the wrong thing so they may pick and prod at it and laugh, saying they’re right. Yes, they’ve taken me back hundreds of years backward in history, for the sole purpose of verifying their absolute power.

Sometimes we put ourselves into a dreamlike state and all we want to do is listen to the same thing over and over again. A tree talking to another tree, a house talking to another house, a town talking to another town, time having a conversion with an alternate history. Sometimes I would sit there and listen, nodding now and then in silence. But there are times, it gets a bit boring and I’m fast asleep halfway through it all. I’m asleep in a chapter with an air of the ages, accompanied by the sound of footsteps across the damp mouldy moments. Trickling through time seemingly from the last century is the nauseatingly sweet whistling of some lovesick fool… 

I’m being banished from civilization, thrown back more than a hundred years into some dark pit of history. Day after day, I have to face the same rotting mouldy faces of those fools in power, sick to the pit of my gut, but there’s no escape. I’ve wreaked havoc upon my brainwashed mind, trying to work out how they’ve managed to turn back time. Finally, as the days pass by the way they do, I’m tripping on their secret, what those crooks have been hiding in order to hold on to their power, how they are on everyone’s side, everyone’s friend. It’s not hard, they swap this for that, change that to this, remove the label, replace it, cover it up… hence in the end, what I face is us, instead of us moving forward we’re gone backward instead, back and then further back. For instance, where the hospital is supposed to be, it is now a public servant headquarters, where it’s supposed to be a thoroughfare, barbed wires are scattered all over it, where it’s supposed to be fertile fields they’ve built tall impenetrable dungeons… Can you see it now?

An entire crowd pulled back in time, not just me! But it seems those around me are oblivious to what’s happening to them, they’re whisked away by work and living, like some twister whisking away the leaves during a tropical storm during the rainy season. Some might suddenly wake up to the nature of this backwardness, but they would also find all kinds of excuses for it, cast it aside and continue as they were, keep working, like sheep. A couple might stand in front of a crowd and shout out enthusiastically: “Down with the lying dictators!”. Immediately, there would be an onslaught of batons, kicks, and punches before they’re sent to a towering maximum security prison. Everything would then go back to the way it was before. The hands of deceit will then quietly plot their next move, what was supposed to be a forest is now a manufacturing plant, where it’s supposed to be a fun park is now a huge lake…

The stratagem of trying to turn back time in order to monopolise power is brutally executed. The changes in structure and position are the issue, the suffering crowd is forced to endure more hardship. Gradually, it dawned on them and they would complain about the ridiculousness of the way materialistic things are arranged around them. National parks turned into industrial parks. The shades are taken away, the birdsongs are taken away, our livelihood too is taken from us. Looking at it from afar, the land is a mess, as though there has been a recent ceasefire in the middle of a war. The devastation and heartbreak…

Time has gone backward, into a bygone era, humanity pushed back into the past, living like shadows, like meaningless redundant dust. But sometimes within these delusions, there is a flicker of joy. Beyond that is a sinking undefined silence. What I’m trying to portray, in the words here are sentences soaked in dying yellow sadness. Certainly, beyond these dusty pages, there are attentive ears, ready to punish me. But I will persist, nothing will stop me from relaying these tales, may it be night or day.

I’m being banished from civilization, I’ve been thrown back into a rather old era somewhat hundred years ago in history. If you find it difficult to believe, perhaps one day, an afternoon sometime in the future, be still, be silent, listen to the voices around you, listen to how the houses talk to each other, listen to how history converse with each other in the various eras, and breath in the dust of aeons ago. If yet indiscernible, stand up, stretch, relax your shoulders, step outside of your home and see: Where the road is supposed to be you will find a broken bridge, where the forest is supposed to be you will find a manufacturing plant, where the recreational park is supposed to be you will find a huge man made lake…

We are banished, we are exiled!

—

[May 2022]

Lưu đày

Truyện ngắn Nguyễn Văn Thiện

Ta đang bị lưu đày ở bên ngoài thế giới văn minh. Thời gian quanh chỗ ta ngồi, bị kéo lùi hàng trăm năm lịch sử. Quanh ta, những lăng tẩm đền đài đã nhuốm màu xưa cũ. Con chim bay rồi chỉ còn sót lại sợi lông. Cái cây đã xong vòng đời cổ thụ, chỉ còn lại một khoảng không trống trải. Vẫn như thường lệ, bạn sẽ hỏi: “Ai mà giỏi giang tài ba đến thế, ai mà có khả năng kéo lùi được thời gian?”. Được rồi, ta sẽ kể cho bạn nghe, chuyện dài lắm, không thể kể hết trong một sớm một chiều. Vì thế, xứ sở ta đang sống, người kể chuyện thì ít mà người làm thơ viết văn thì đông như quân nguyên mông gì đó. Ta đã quyết tâm chọn lựa rủi ro để được kể ra câu chuyện của riêng mình, là ta biết thế nào cũng đang có những đôi tai rảnh rang rình rập bên ngoài từng trang sách, đợi cho ta sẩy miệng sa chân là cười lên đắc thắng. Vâng, người ta đã kéo lùi thời gian hàng trăm năm lịch sử, chỉ với một mục đích duy nhất là chứng tỏ quyền lực độc tôn!

Có những ngày ta đẩy mình vào trạng thái mơ mơ hồ hồ để lắng tai nghe câu chuyện muôn trùng. Một cái cây nói chuyện với một cái cây, một ngôi nhà trò chuyện với một ngôi nhà, một thành phố chuyện trò với một thành phố, một thời kỳ lịch sử đối đáp với một thời kỳ lịch sử. Nhiều khi nghe, rồi gật gù tán đồng trong im lặng. Những cũng có khi, câu chuyện cực kỳ tẻ nhạt khiến cho ta ngủ quên giữa chừng. Ta nằm ngủ trong bầu khí quyển xưa xưa cũ cũ, nghe tiếng bước chân người đi ngang ẩm mốc vết thời gian. Tiếng huýt sáo của một gã si tình nào đó ẽo ọt chừng như rơi rớt lại từ đầu thế kỳ trước, buồn nôn… 

Ta bị loại ra khỏi thế giới văn minh, vứt vào một xó xỉnh của lịch sử tối tăm trì trệ của hơn một trăm năm trước. Ngày nào cũng chạm trán những gương mặt quyền lực mốc meo xưa cũ, chán lắm, nhưng không tài nào thoát ra được, ta bèn vận hết trí não u mê của mình để dò xét xem, hòng trả lời cho bạn biết, bằng cách nào mà họ có thể kéo lùi được thời gian. Cuối cùng, sau những tháng ngày bươn bả, ta đã phát hiện ra bí mật của họ, của những kẻ gian manh duy trì quyền lực độc tôn bằng những chiêu trò bịp bợm xỏ lá ba que. Có gì đâu, họ đổi cái nọ sang cái kia, cái này sang cái khác, tháo rời, đánh tráo, lấp liếm, che đậy… và cuối cùng, như ta thấy, mọi thứ đáng lẽ tiến tới theo thời gian thì nó lại quay lùi, lùi lại mãi.

Này nhé, chỗ đáng lẽ là bệnh viện thì họ đặt một tòa nhà công vụ, chỗ đáng ra là con đường bằng phẳng thì họ đặt vào đấy hàng dãy thép gai, chỗ lẽ ra là cánh đồng màu mỡ xanh tươi thì lại xây một ngục thất cao dày… Bạn đã tưởng tượng ra chưa?

Cả đám đông cùng bị kéo lùi, đâu chỉ riêng một mình ta! Nhưng hầu như những người xung quanh không kịp để ý đến chuyện này, cơm áo gạo tiền của cuộc mưu sinh vĩ đại cuốn họ đi, như xoáy nước cuốn trôi đám lá rụng trong mùa mưa bão. Thỉnh thoảng cũng có người nhận ra tình trạng giật lùi của kiếp sống, nhưng rồi vì nhiều lẽ, họ lại cặm cụi làm ăn, như những con cừu ngơ ngác. Một vài người trong cơn hứng khởi bất ngờ đã đứng trước đám đông hô to: “Đả đảo bọn độc tài dối trá bạo tàn!”. Lập tức, họ bị hàng loạt dùi cui đấm đá tiễn đưa vào ngục thất cao dày sừng sững. Mọi việc rồi đâu lại vào đấy. Những bàn tay dối gian xảo trá lại âm thầm tráo đổi, như một gã chơi bài bịp lâu năm. Chỗ lẽ ra là con đường thì đặt một cây cầu gãy, chỗ lẽ ra là cánh rừng thì lại đặt nhà máy, chỗ lẽ ra là khu vui chơi lại đặt một bể nước mênh mông…

Chiêu trò kéo lùi thời gian để độc chiếm quyền lực được thực thi một cách lạnh lùng, tàn bạo. Sự tráo đổi vị trí sự vật đã gây phiền toái, gây khổ đau nhức nhối cho đám đông vốn chịu nhiều khổ đau bất hạnh. Dần dà, người ta cũng phát hiện ra và phản đối sự vô lý trong việc xếp đặt thế giới vật chất xung quanh. Cả cánh rừng xanh tốt bị thay thế bởi hàng loạt công trường nhà máy. Bóng mát bị đánh cắp, tiếng chim bị đánh cắp, sự sống cũng bị đánh cắp nốt. Nhìn từ xa, vùng đất trở nên hoang tàn, như vừa dứt tiếng đạn bom của một cuộc chiến tranh hủy diệt. Nhìn mà xót xa, mà đau đớn lòng…

Không gian thời gian bị kéo lùi, trở nên xưa cũ, con người bị đẩy lùi vào quá khứ, sống như những cái bóng vật vờ, như những hạt bụi phù phiếm và vô dụng. Thỉnh thoảng trong những ánh chớp tình cờ của trí tưởng tượng, ta thấy hình ảnh của thế giới văn minh bên ngoài lóe sáng rạng rỡ tươi vui. Sau đó thì mọi vật lại chìm vào tĩnh lặng mịt mờ. Câu chuyện mà ta kể ra đây cũng nhuộm kín bởi sắc màu ố vàng buồn bã. Chắc chắn là, ở đâu đó bên ngoài trang sách phủ đầy bụi bặm này, có những đôi tai đang vểnh lên nghe ngóng, để tìm bằng chứng kết tội ta. Nhưng ta vẫn kể, mỗi đêm, mỗi ngày.

Ta đang bị lưu đày bên ngoài thế giới văn minh, bị ném vào bầu khí quyển xưa xưa cũ cũ của cách đây hàng trăm năm lịch sử. Nếu bạn không tin, vào một buổi trưa vắng nào đó, hãy giữ cho mình tĩnh lặng, rồi lắng nghe tiếng người nói chuyện với nhau, lắng nghe những ngôi nhà chuyện trò với nhau, lắng nghe lịch sử đối thoại với nhau, rồi hít thở thật sâu những hạt bụi thời gian xưa cũ. Nếu chưa kịp nhận ra thì hãy vươn vai đứng dậy bước ra khỏi nhà và quan sát xem: Chỗ lẽ ra là con đường thì đặt một cây cầu gãy, chỗ lẽ ra là cánh rừng thì lại đặt nhà máy, chỗ lẽ ra là khu vui chơi lại đặt một bể nước mênh mông…

Chúng ta đang bị lưu đày!