A short story in Vietnamese by Trần Băng Khuê
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm
Art: Trần Băng Khuê
There’s a person under these mountains.
He lifted his legs, and in long strides, he headed down the length of the grassy slope down towards the foot of the hill. The scene was like a dream. He squinted. The silvery white mountains were piled on top of each other and then shrivelled up into a rather odd structure. Not once were they silent. The mountains, they have legs it seemed. He watched them move, zig-zagging, weaving into one another as though they were dancing. Suddenly he didn’t want to move. He wanted to sit down, he wanted to test something, experiment. Exactly like how he used to play these shooting games with friends as a child in the moonlight, wherever he went the moon would follow, the sound of his laughter would bounce across the playground when he stopped to listen and the moon would then tip its head towards the earth and lit his face up. This time, he wants to test it out with the mountains. He sat down on a lush green patch of grass. The mountains also settled down behind the clouds and stopped moving. It occurred to him that, nothing was moving, he was the only moving entity present in this animation.
Deliberately he had shifted his surroundings around. Deliberately he had placed tranquillity in his eyes with happy dance steps, singing from deep within the earth. He wanted to stand up, and leave. The mountain is now steeped in the redness of dusk. The sun was just there and didn’t have much of a choice as the stand-in artist painted each stroke at a time, colouring in the light and dark of the night, creating nature’s masterpiece. There was no longer a need for him to go home. The art tools he brought with him for this field trip became superfluous. He might as well go home. Leave this place. Dreaming too much at the foot of the mountain he’ll end up falling into the maze of all that inception.
Clambering, he gathered up the paint brushes and other stuff scattered all around him, and continued to follow the grassy spine down to the parking lot. He had no intention of turning around for the last look, to try and capture the moment as he did in the past. But the wind sounded peculiar in his ears. Curious, he turned and searched for the oddness in the wind. But there was nothing but mountains illuminated with the last rays of daylight.
Beneath the mountains, there were clearly a lot of green grass
“Where heaven might be, no one knows for sure right”?
“Sure”
“But they can see the hell in front of them”
“Not necessarily”
K mumbling right there into my ear, annoyed me. If only he would leave me alone to enjoy the book I’ve brought along for this weekend, to read in peace on this very soft green patch of grass. I saw past his glasses, it felt like something was moving, dancing. Not fire. Not waves. Mountains. I saw the mountains in layers piled up in K’s contemplative musing.
He was no longer there. I was certain. The thoughts, had carried his spirit away from me. And, he will no longer bother me. Sometimes, when he does this I get quite upset. Sometimes, I’m jealous. Because even as I breathe I will never be able to allow my soul to be carried away. I dropped the book on the lawn. Viewed the sky through K’s glasses. “There’s a herd of cattle”, K whispered, and continued without my input on those cows, “they’ve been branded with numbers”. I asked, “why would the cows being numbered bother you?”. K didn’t answer. He continued at length, “the last time we’re here I didn’t see them, I saw mountains dancing, I saw a red sun, I saw the dark clouds, I saw only…”, he stopped midway through the long sentence, looked down at the book I’ve closed up and no longer read. K’s spirit had returned to his body. I asked about the branded cattle. He was quiet and didn’t explain. It was like that almost every time. Each time he provoked my curiosity, he would shut up and force me to come up with my own answer.
The sky was now a deeper colour of darkness. The moon had risen. He said simply, “let’s go”, “you haven’t drawn anything today?”. He lifted a hand to his face and pushed the glasses up the bridge of his nose, and looked at me, “I’m done”. I knew he would say that. I looked up at the hazy moon at the foot of the horizon, then bend down to pick the book on the lawn and packed it away in the backpack, and casually announced, “next weekend I’m busy”, “I can trek the mountain alone”, he added as he reached for my hand to help me up. “Tell me what you saw beneath those mountains, not about the branded cattle.”
Beneath the mountains, there is no human inhabitant
The moonlit week quickly passed by. He remembered his date, with a client he has yet met. The client wanted his latest painting. The artwork he paints from memory with his rather odd imagination.
He left the apartment block. Brought the painting with him to where they were to meet. It was a cafe with the architecture of an older era on top of a small hill near the War Memorial. He really loves this place. The War Memorial is a magnificent white building. He finds himself often right in front of it, but never goes in. He figured, he had no desire to find out more about what was supposed to signify death and the stupidity of it all. War is a stupid man-made game. He could more than imagine what they would display in a museum like that.
Parking the car, besides the minor hindrance he carried the painting into the cafe trying to find a secluded corner somewhere by the window, where he could watch the ins and outs of his surroundings, including the stranger who was about to buy the painting he had only finished last night. He ordered a cup of coffee, the exact thing he needs to consume in order to wake up. Nothing but a shot of espresso. He sipped a small sip at a time, and the hot beverage slowly steamed up his glasses. He took his glasses off, and using his thumb and index finger over the thin napkin, he slowly wiped off the condensation. The rising foggy steam was like the grey clouds over those mountain peaks. He waited for thirty minutes, then forty minutes, and there was still no sign of his client, the guy with a name abbreviated as just K, the guy who was supposed to buy the painting. He figured he should wait a bit longer, clearly, the guy had to travel a long way to get here than him. Fifty minutes, anxiously he looked at his watch. Sixty minutes later, he unwrapped the painting slowly, and carefully. He looked at the painting. A couple patrons were also curious, and took a peek at the painting which looked as though it had been divided into two halves, one side black and the other side white. The top half was painted with all the entities of the sky, scattered smudging of reds amidst the light and the dark. The bottom half was dotted with flowers and branded cattle.
Sixty minutes. No one showed up to ask him about the painting in front of him. His phone lightly vibrated, and a reminder note appeared on the screen “I will buy my own painting. K”. Last Friday he told his wife about painting something in the moonlight with her. He then locked himself up in the studio with the painting. His wife did not bother him. She understood, presently, that his spirit is still with her, unlike the times they were together on the fresh green grass at the foot of the mountain.
Awkwardly he left the cafe, with the painting “the branded cattle beneath the moonlight”. He walked over to the white building – the War Memorial, stopped, thoughtfully contemplating. He headed for the shut front door of the Memorial, left the painting leaning on the wall and left.
Dusk was as red as a blending of blood. The moon was nowhere in sight. He drove past the hill he had once pondered. There were no branded cattle there anymore. His wife will no longer have to hear about them ever again. All she has to do is take care of their children, cook and read the books she likes on all the smooth flat surfaces and planes of this world.
—
May 2022
—–
Truyện ngắn
Ở dưới những ngọn núi
Có một con người ở dưới những ngọn núi này.
Hắn, nhấc chân sải bước theo triền cỏ xuôi xuống phía dưới chân đồi. Khung cảnh như mộng. Hắn nheo mắt. Những ngọn núi màu trắng bạc xếp chồng lên nhau rồi thu lại thành một hình hài thật kỳ lạ. Chúng không hề tĩnh lặng. Dường như những ngọn núi có chân. Hắn thấy chúng đang di dời dịch chuyển, đan xen vào nhau hệt như một điệu nhảy chào đón hắn ở nơi này. Hắn bất giác không muốn đi nữa. Hắn muốn ngồi xuống, để làm một thử nghiệm nhỏ. Hệt như hồi bé hắn cùng với đám bạn chơi trò đuổi bắt dưới trăng, hắn đi đâu trăng đi đó, hắn dừng lại cười vang cả góc sân trăng cũng dừng theo ngó nghiêng xuống mặt đất, tỏa sáng trên mặt hắn vậy. Lần này, hắn muốn thử nghiệm với những ngọn núi. Hắn ngồi xuống một vạt cỏ xanh mướt. Những ngọn núi cũng lặng lẽ ẩn nấp trong mây không dịch chuyển nữa. Hắn chợt hiểu, chẳng có thứ gì chuyển động, chỉ có hắn là một thực thể chuyển động hiện hữu trong hoạt cảnh này.
Hắn đã cố tình gán ghép chi phối sự chuyển động của thế giới xung quanh hắn. Hắn cố tình gán ghép cả những mộng tưởng hoà bình vào con mắt hắn bằng việc mơ mộng về những điệu nhảy vui tươi, những tiếng hát sâu thẳm cất lên từ dưới lòng đất. Hắn muốn đứng dậy, rời đi. Ngọn núi đã nhuốm màu ráng đỏ của chiều tối. Mặt trời đã hoá thành một tay hoạ sĩ bất đắc dĩ quét những lớp sắc độ đậm nhạt của bóng tối và ánh sáng để tạo thành một bức tranh hoàn hảo của thế giới tự nhiên. Hắn không cần phải vẽ gì nữa. Những họa cụ hắn mang theo bên người cho buổi đi vẽ thực địa này trở nên thừa thãi. Hắn phải về thôi. Rời khỏi nơi đây thôi. Mộng mơ dưới những chân núi quá nhiều sẽ khiến hắn lọt thỏm trong mê lộ của khối hình hài tạo hoá kia.
Hắn lỉnh kỉnh xốc lại các thứ mang theo trên người rồi tiếp tục xuôi theo triền cỏ sóng sánh thướt tha xuống nơi đỗ xe. Hắn không định ngoái lại đằng sau để lưu giữ thêm vài hình ảnh như những lần khác. Nhưng hắn nghe tiếng của gió thổi thật kỳ lạ. Hắn tò mò ngoảnh mặt tìm kiếm. Chẳng thấy gì ngoài một sự đơn độc của những ngọn núi dưới ánh sáng cuối ngày.
Ở dưới những ngọn núi hẳn là có rất nhiều cỏ xanh
“Không ai dám chắc nơi nào đó là thiên đường”?
“Dĩ nhiên”
“Nhưng hẳn là người ta sẽ nhìn thấy địa ngục trước mắt”
“Không chắc”
Những lời K lảm nhảm bên tai tôi lúc này khiến tôi bực mình. Giá chàng cứ lặng yên mộng mơ ngắm nghía thế giới thiên nhiên tươi đẹp của chàng và để yên cho tôi đọc nốt quyển sách mang theo trong ngày cuối tuần ở trên bãi cỏ xanh mướt này. Tôi liếc nhìn qua mắt kính của chàng, hình như có thứ gì đó đang chuyển động, nhảy múa. Không phải lửa. Không phải sóng nước. Những ngọn núi. Tôi thấy những ngọn núi xếp lớp trong sự trầm ngâm suy tư của K.
Chàng đã rời đi. Tôi biết thế. Những lúc suy tư, linh hồn chàng đã rời đi, khỏi tôi. Và, chắc chắn tôi sẽ chẳng bị chàng gây phiền nhiễu nữa. Đôi khi, tôi khá giận chàng vì điều đó. Đôi khi, tôi ghen tỵ. Vì tôi không thể khiến cho linh hồn mình được phép phiêu du ngay cả khi đang còn thở. Tôi buông quyển sách xuống mặt cỏ. Ngắm bầu trời qua đôi mắt kính của K. “Hình như ở đó còn có những đàn bò”, K cất tiếng thì thào, rồi tiếp tục không cần tôi định hình điều gì về những đàn bò, “chúng đã bị đánh số”. Tôi hỏi, “tại sao chàng băn khoăn về những con bò bị đánh số?”. K không trả lời tôi. Chàng nói tiếp một hơi dài, “lần trước đến đây anh không nhìn thấy chúng, anh chỉ nhìn thấy những ngọn núi nhảy múa, anh chỉ thấy một mặt trời đỏ, anh chỉ thấy những đám mây màu tối, anh chỉ thấy…”, chàng bỏ lững câu dài, nhìn xuống quyển sách tôi đã gập lại không đọc nữa. Linh hồn K đã trở lại với thân xác chàng. Tôi hỏi K về những con bò bị đánh số. Chàng im lặng không giải thích. Hình như lần nào cũng thế. Mỗi lần chàng khơi gợi ra vấn đề nào đó khiến tôi tò mò, chàng lại lặng im bắt tôi tự tìm kiếm câu trả lời.
Trời đã chuyển sang màu thăm thẳm của đêm tối. Trăng cũng đã lên. Chàng buột miệng rất gọn, “về thôi”, “hôm nay anh chưa vẽ gì cả?”. Chàng đưa tay nhích mắt kính lên, nhìn tôi, “anh vẽ xong rồi”. Tôi biết, chàng sẽ nói thế. Tôi nhìn lên ánh trăng mờ mờ phía chân trời, rồi cúi xuống cỏ nhặt quyển sách cho vào balo, thủng thẳng nói, “cuối tuần sau em bận”, “anh sẽ leo núi một mình”, K tiếp lời, rồi chàng nắm tay tôi đỡ tôi đứng dậy.
“hãy nói cho em biết anh đã nhìn thấy gì dưới ngọn núi ấy, không phải là về những con bò bị đánh số.”
Dưới những ngọn núi không có con người
Thời gian một tuần trăng nhanh chóng qua đi. Hắn nhớ, hắn có hẹn với một khách hàng lạ. Tay đó muốn có bức tranh mới nhất mà hắn vừa vẽ xong. Một bức tranh hắn vẽ bằng ký ức và trí tưởng tượng quái đản của hắn.
Hắn rời khỏi toà nhà lớn. Mang theo bức tranh đến điểm hẹn. Đó là một quán cafe mang phong cách kiến trúc cổ khá cổ kính nằm trên ngọn đồi nhỏ gần bảo tàng chiến tranh. Hắn rất thích nơi này. Bảo tàng chiến tranh là một toà nhà lớn màu trắng rất đẹp. Nhiều lần đến đây, nhưng hắn chưa bao giờ bước chân vào bên trong. Hắn nghĩ, hắn không cần phải biết về những thứ mang dáng dấp của cái chết và sự xuẩn ngốc. Chiến tranh là một trò chơi xuẩn ngốc của loài người. Hắn có thể tưởng tượng được người ta sẽ trưng bày những gì trong các bảo tàng như vậy.
Hắn dừng xe, lịch kịch mang bức tranh vào quán cafe tìm một góc ngồi khuất gần cửa sổ, từ đó hắn có thể quan sát những chuyển động trong không gian này, kể cả việc chờ đợi sự xuất hiện của gã khách lạ dặt mua bức tranh mà hắn vừa hoàn thiện đêm hôm trước. Hắn gọi cafe, thứ thức uống hắn cần. Không gì khác ngoài một tách espresso. Hắn nhấp từng ngụm nhỏ, mắt kính hắn bị mờ bởi khói từ trong tách cafe tỏa ra. Hắn lấy mắt kính xuống, dùng khăn giấy mỏng di di ngón tay chậm rãi trên mặt kính. Hơi nước mù mịt hệt như những đám mây màu xám trên đỉnh núi. Hắn đợi ba mươi phút, rồi bốn mươi phút, vẫn không thấy gã khách lạ có tên viết tắt là K đã hẹn hắn mua tranh xuất hiện. Hắn nghĩ có lẽ nên đợi thêm một chút nữa, hẳn là gã ấy ở xa nơi này hơn hắn. Năm mươi phút, hắn nóng ruột nhìn đồng hồ. Sáu mươi phút, hắn mở lớp giấy bọc bức tranh ra một cách chậm rãi, từ tốn. Hắn nhìn bức tranh. Một vài vị khách trong quán tò mò nhìn vào bức tranh chia thành hai nửa đen trắng. Phía trên là những thực thể của bầu trời, rải lem nhem sắc đỏ giữa ánh sáng và bóng tối. Phía dưới là những con bò đốm hoa bị đánh số.
Sáu mươi phút. Không có bất cứ ai xuất hiện trước mặt hắn để hỏi về bức tranh cả. Điện thoại hắn rung nhẹ, một note nhỏ hiện lên với dòng ghi chú nhắc nhở “tôi sẽ mua chính bức tranh của tôi. K”. Ngày thứ sáu tuần trước hắn đã nói về việc sẽ vẽ một cái gì dưới trăng với vợ. Sau đó hắn tự nhốt mình trong phòng với bức tranh. Vợ hắn không làm phiền hắn. Nàng hiểu, lúc này, linh hồn hắn ở lại, không rời đi như khi ngồi ở những triền cỏ xanh mượt kia.
Hắn lững thững rời khỏi quán, cùng với bức tranh “những con bò bị đánh số dưới trăng”. Hắn đi qua tòa nhà trắng – bảo tàng chiến tranh, dừng lại, trầm ngâm mặc tưởng. Hắn tiến đến trước cánh cửa chính đã đóng của tòa nhà, dựng bức tranh bên cạnh bức tường và rời đi.
Chiều đỏ như máu pha. Trăng khuất dạng. Hắn lái xe qua ngọn đồi lần trước mà hắn đã đến. Chẳng có con bò nào bị đánh số còn ở đó nữa. Vợ hắn sẽ không cần phải nghe về chúng. Nàng chỉ cần chăm con, nấu cơm và đọc những quyển sách mà nàng thích trên các mặt phẳng êm ái của thế giới này.
Trần Băng Khuê
Trần Băng Khuê, born in Vietnam in 1982, lived for a period in Auckland, New Zealand. A talented writer and an aspiring artist who currently lives and work in Huế, Vietnam.
Nguyễn Thị Phương Trâm, the blogger, poet and translator, was born in 1971 in Phu Nhuan, Saigon, Vietnam. The pharmacist currently lives and works in Western Sydney, Australia.
Nguyễn Thị Phương Trâm 