A short story in Vietnamese by Nguyễn Văn Thiện
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm 
Art: Đinh Trường Chinh

BEHEADED

If you or I lose our head, it’s simple, all the senses connected to the brain, is lost. You can no longer hear, would that be a problem? Each day, what do you hear? Sweet whispers or brooding complaints, moaning ecstasy or angry retorts? You listen to people’s voices dog bark cat meow cicadas cars backfiring, anything else? Do you listen to the very last song, the nauseating age-old slogans over the public loudspeaker, anything else? The sound of the river springs coughing up of phlegm, the sound of the neighbours’ lovemaking in the middle of the day and so on. Now, to hear nothing again. Morning, nothing’s heard, noon drinking, nothing’s heard, night sleeping, nothing is also heard. Are you sorry? Do you miss it? Are you annoyed at all?

Now you can no longer see, would that be a problem? Each day, what do you see? The congested vehicles covered in grime and dust rushing around, always in a hurry. The bold faces of people standing on a pedestal lecturing about life with deceiving gums lips the size of a horse and the poison of snakes, anything else? You saw the mountains meadows whitewash in the rain rolling with skulls of those who had starved to death, the rivers blue-black or red in a twist moving back and forth. You saw the holes and what is rudely exposed or coveted fresh and beautiful, the plump lips rosy cheeks or the scruffy 5 o’clock stubbles, anything else? A hoard of people chasing after a burglar beating him to death, a hoard of people on their heads adorns the pale mourning cloth in the middle of the field and village. Now, nothing will ever be seen again. Morning came, nothing is seen, noon out there nothing, dusk you went to look, nothing. Are you sorry? Do you miss it? Are you annoyed at all?

Now you can no longer chew, correct? Each day, what do you munch? The pieces of bread eaten in a hurry between shifts, a piece of sweet roll from your childhood or a banquet of delectable delicacies? Do you chew on the crumbs of your memory full of pride devastatingly through those traumatic life-changing experiences? You masticate faster when you’re hungry and slower when you’re full, and frown as you chew when you’re faced with treachery and betrayal? A mouth was full of sweetness, a mouth full of hate. Now, nothing will ever be chewed again. Morning came, nothing is chewed, noon sitting alone not chewing, at night asleep, nothing is also chewed. Are you sorry? Do you miss it? Are you annoyed at all?

Now you can no longer talk, correct? Each day, what is your usual topic of conversation? The useless words of no value of no consequence, the harmless sociable words. You voice the kind words your father had taught you or voice what is obnoxious and crude? You fiercely defend a body not yet in the ground without reserve or some dark muddy puddle of nothing? The sound of bronze and steel, like a knife cutting into rock or cutting board constant chipping burned down your neighbour’s home? You spoke as though you’ve returned from nirvana or just crawled up from the nine realms of hell? Firm words, thoughtless words, abandoned to fate the feeble words. Now, nothing will ever be spoken of again. Morning came without a word, noon sitting under the eaves looking out, not a word, at night asleep, also not a word. Are you sorry? Do you miss it? Are you annoyed at all?

Now you have no feeling left, correct? Each day, what do you feel? You, blushing with the very first declaration of love, or the numbing embarrassment of when you’re caught secretly doing adults stuff? Stinging like you’ve been rubbed with salt when your friends accused you of treachery, those who crave life fears death, sell out their fellow human beings? Or your whole being swelling up with the news of a prize or some badge and swollen to the max with pride when you step onto the podium to receive an award. The tingling sensation at the soft touch of someone’s lips on your eyelids, or blinding pain from an ire smack across the face. Now, nothing will ever be felt again. Morning came, no feeling, at night asleep without a touch. Are you sorry? Do you miss it? Are you annoyed at all?

Now you have lost your head, correct? Each day, how do you use your head? Use it for breathing, for eating to talk to listen, to feel and to touch, correct? But if you have genuinely lost your head, then will your existence, your life, will it be affected at all? In the end, you’re still there, like a wooden moulding stump on the side of the road, evidence of an era in the history of humanity, of nations. You do not eat breathe smell nor hear, do not feel, then in history, a page is flipped, and you continue to reside in the blackness of the dark?

Hence, you need a head on your shoulders, to do what?

I need a head on my shoulders, to do what?

Tonight, I will sharpen my knife and will depart early the day after tomorrow morning.

—

May 2019

Chặt đầu

Nếu bạn hoặc tôi bị mất đầu, điều đó cũng không có gì đáng kể, vấn đề là ở chỗ, tất cả mọi giác quan được gắn trên đầu, đều bị mất. Bạn không còn nghe được nữa, có sao không? Mỗi ngày, bạn nghe những gì? Những thủ thỉ yêu thương hay giận hờn trách móc, rên rỉ khoái lạc hay mạt sát chửi rủa? Bạn nghe tiếng người nói tiếng chó sủa mèo gào ve kêu xe nổ, còn gì nữa không? Bạn nghe nốt những bản nhạc, những khẩu hiệu cũ mèm trên loa phường buồn ói, còn gì nữa không? Tiếng sông tiếng suối tiếng ho tiếng khạc, tiếng hàng xóm làm tình giữa trưa… Vậy mà giờ đây, không hề nghe được gì nữa hết. Sáng trở dậy, không nghe, trưa ngồi nhậu, không nghe, tối nằm ngủ, cũng không nghe. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ bạn cũng không còn nhìn được nữa, có sao không? Mỗi ngày, bạn nhìn thấy gì? Những chuyến xe hối hả ngược xuôi nhọc nhằn bụi bặm. Những măt người trâng tráo đứng trên bục cao dạy đời bằng môi mép của ngựa của lừa và rắn độc, còn gì nữa không? Bạn thấy những núi đồi trắng xóa cơn mưa lăn lóc sọ người chết đói, những dòng sông màu xanh màu đen hoặc màu đỏ oằn mình đi ngược về xuôi. Bạn thấy những hở hang lỗ mãng hay những e ấp xinh tươi, những má thắm môi hồng hay bơ phờ râu tóc, còn gì nữa không? Cả đoàn người đèn đuốc sáng trưng đuổi theo đánh chết thằng kẻ trộm, cả đoàn người chít khăn trắng trên đầu đi giữ ruộng giữ làng… Vậy mà giờ, không thấy được gì nữa hết. Sáng trở dậy không thấy, trưa ngồi nhìn ra không thấy, chiều đi tìm, không thấy. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ bạn cũng không còn ngửi được, phải không? Mỗi ngày, bạn ngửi thấy gì? Một mùi hương trên tóc trên môi trên hoa trên lá, nhẹ nhàng, dìu dịu, hay một mùi khét bốc lên từ bãi rác nghĩa địa đang giải tỏa dở dang? Bạn ngửi thấy mùi rượu mùi bia tràn trề sau những cuộc say, hay mùi thịt mùi da, mùi lông lá, mùi của những mưu toan đánh đổi hoặc chiếm đoạt, còn gì nữa không? Mùi của sắn khoai đói khát tóc cháy râu ngô trưa hè đổ lửa, hay mùi của trụy lạc xa hoa ba vạn chín nghìn… Vậy mà giờ, không ngửi gì được nữa. Sáng trở dậy không ngửi, trưa không ngửi, chiều đi tìm, không ngửi. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ, bạn cũng không còn nhai được nữa, phải không? Mỗi ngày, bạn thường nhai gì? Những miếng bánh mì vội vã lúc thay ca, một miếng bánh tuổi thơ đói khát hay một mâm sơn hào hải vị? Bạn nhai những ký ức vụn vặt đầy hãnh diện một cách thảm hại khi thời cuộc đã mấy lần dâu bể? Bạn ngấu nghiến khi đói và chậm rãi khi no, và vừa nhai vừa nhăn mặt khi bị phụ bạc hay phản trắc? Những miếng ngọt ngon, những miếng căm thù… Vậy mà bây giờ không nhai gì được nữa. Sáng ngủ dậy không nhai, trưa ngồi một mình không nhai, tối nằm ngủ, cũng không nhai. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ, bạn cũng không còn nói được nữa, phải không? Mỗi ngày, bạn thường nói gì? Những lời đãi bôi vô thưởng vô phạt, những lời xã giao không mất lòng ai. Bạn nói những lời cha chú dạy dỗ xoa đầu hay những câu khẩu dâm thô bỉ? Bạn hùng hồn bênh vực một xác chết chưa chôn hay một vũng bùn lầy tăm tối. Những âm thanh như sắt như đồng, như dao chém đá rựa chém thớt hay rủ rỉ rù rì mà cháy nhà hàng xóm? Bạn nói như là bạn lên đến thiên đường rồi mới quay về lại hay là mới chui từ chín tầng địa ngục lên đây. Có lời cứng cỏi, có lời huênh hoang, có lời mềm nhũn buông xuôi số phận… Vậy mà giờ đây không còn nói được nữa. Sáng ngủ dậy không nói, trưa ngồi bên thềm nhìn ra, không nói, tối nằm ngủ, cũng không nói. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ, bạn cũng không có cảm giác nữa, phải không? Mỗi ngày, bạn thường có cảm giác gì? Da mặt bạn đỏ bừng khi nghe lời tỏ tình đầu tiên, và tê rần khi bị người lớn bắt gặp bạn làm chuyện người lớn một cách lén lút. Cảm giác như bị xát muối khi bị bạn bè gọi là đứa tạo phản, đứa tham sống sợ chết, bán rẻ đồng đội? Hay là cảm giác tế bào giãn nở khi nghe tin mình đoạt giải thưởng này huy chương nọ và giãn ra hết cỡ khi bước lên bục nhận giấy khen. Cảm giác tê tái khi có một bờ môi lướt nhẹ trên mí mắt, hay buốt giá khi nhận một cái tát hờn dỗi vào má… Vậy mà giờ đây không còn cảm giác nữa. Sáng ngủ dậy, không cảm giác, trưa ngồi bên thềm nhìn ra, không cảm giác, tối nằm ngủ cũng không cảm giác. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ, bạn đã bị mất đầu, phải không? Mỗi ngày, đầu của bạn dùng để làm gì? Dùng để hít thở, để ăn để nói để nghe, để cảm giác và tri giác, đúng không? Nhưng nếu bạn thực sự đã mất đầu, thì sự tồn tại, sự sống còn của bạn có bị ảnh hưởng chút nào không? Cuối cùng, bạn vẫn ngồi đấy, như một cột mốc bên đường, như một chứng nhân của một thời kỳ vật vã của loài người, của dân tộc. Bạn không ăn không hít không ngửi không nghe, không cảm giác, thì lịch sử có sang trang, hay vẫn tăm tối mịt mùng?

Vậy thì, bạn cần cái đầu trên cổ bạn, để làm gì?

Tôi cần cái đầu trên cổ tôi, để làm gì?

Đêm nay, tôi sẽ mài dao thật sắc, và sẽ ra đi vào sáng sớm hôm sau…