A short story in Vietnamese by Nguyễn Văn Thiện
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm
Art: Đinh Trường Chinh

April

April begins in the garden under an eclipse, through the immersing sounds of cicadas from within the heart of people. The poets continued to smile, grinding down the words in their poems, the self-absorbed writers reserved in their minds the convoluted plots and desperate shredded ideas. The self-serving autocrats with their hands in each other’s pockets were pleased with themselves.

April begins with the drooling of an arrogant battalion spitting at a red hot summer far and beyond. A friend, in a moment of thoughtful brilliance, composing poetry with the intention of killing himself. But did not succeed! Because the dictators after patting themselves on the back came to the humiliating conclusion that in this world, no one could escape being discovered when they only think about themselves!

April would begin like a fish waving its tail to welcome the summer…

April begins with a communal procession of the dead. When the last drop of water in the mead disappears, it’s when the delusions begin to appear. Like a mirage that appears out of nowhere, the sheep obediently chew on the grass at the side of the road, proudly in rows, in their suits and ties, ready for the commemorations. It was not long before a sea of people-like waves would indiscriminately overwhelm everything. The craziest of ideas exploding spread like wildfire during the dry periods. All thought they were above the other or higher, atop the trees. So much so that some thought they were flying above humanity, in pairs of redwings, made from cilium and bird feathers. 

The entire crowd was deranged, no one bothered to ask themselves, how were they going to safely land after all that.

April begins with the excavation of the deep dark crevices that could never be whole again. The crowds on this side shouted at the crowd on the other side, back and forth, the chaotic racket waiting for the return of a hot sunny April with the Sun high up in the sky. Humiliating, pointing out each other’s faults… Once upon a time, swearing and insults were resolved with artillery, obliterating flesh and bone. Now these deep crevices are unseen by most people, but there they were from the very bottom of those dark pits trying to shed light, the fissures, they were fully aware of their power in the divide.

It’s not the Lam river, not the Gianh river, not Bến Hải, not some kind of river with two sides, but despair at the heart of humanity, in angry waves, over the deep moats, over the fortification of the hoe and hacksaw, to prove that they’re on the winning side, flying over the top of humanity with cilium and bird feathers not the fresh blood of our fellow citizens…

April begins with a rather strange record: More than three million butterflies turned up at the top of Mount Chư Mang! Something that has never happened before. In the middle of the day in the steaming burning sunlight, the butterflies of all shapes, sizes, and colours overwhelmed the mountain like tidal waves after an earthquake. Attracting them was a halo in seven brilliant shades. The swarms of butterflies were drawn towards it by some kind of transcending power at the peak of summer. The sounds of singing blended in with the laughter and tears, the sounds of feet rubbing against each other, the rustling sounds of lazy falling broken wings. The nymphs, exhausted, lay scattered along the side of the road, they couldn’t take their sad eyes off the old butterflies drifting in waves across the spine of the lush green mountain…

April begins with the tired hearts learning how to spell happiness. The passing rain in dreamy sketches of the mountains and rivers, the image of a familiar yet unfamiliar face, not of yesterday nor exactly the face of tomorrow. In the minutes before the sunrise was a change of heart, at the point of the return of the wind, there were these turns of events. Adding an accent you might end up with a cool game of hiding and seeking, adding a full stop meant the end of someone’s marriage, the absence of accents meant someone else’s husband, the punctuations belonged to no one… Why isn’t April a certainty like the wind, not fragrant like the streams high up the mountains, not a clear affirmation of the simplicity of such truths like if we were to walk we would then reach our destination, the cool summer rain always in front of us? Why must we wander around deceiving the deep dark holes, turning them into tall walls of roundabout vows and promises?

At the end of April, the end of the horizon, a storm is brewing, and there is a hoarding of knives and swords, weapons ready for an expedition of blood and bone in the river? Why would there be within the exodus of butterflies the warning signs of such a strange turn of events…

Eventually, all will be gone, the sea of crazy people, dictators, arrogant army men, even the festive sounds of cicadas, the hiding and seeking of happiness, all shall be no more, as the seasons follow one after the other, leave, be then be no more.

[October 2020]

Tháng Tư

Truyện ngắn Nguyễn Văn Thiện

  Tháng Tư bắt đầu bằng tiếng ve rộn ràng trong những tâm hồn và khu vườn u tối. Các nhà thơ lại tiếp tục bỏ thơ vào cối giã, các nhà văn ưa triết lý vụn vặt và xây dựng những cốt truyện lộn lèo lại hào hứng vung tay. Các nhà độc tài lại đút tay vào túi quần tay nọ bắt tay kia xoa xoa tự sướng.

Tháng Tư bắt đầu bằng một bãi nước bọt của bọn kiêu binh nhổ vào mùa hè đỏ lửa còn đang nằm chờ phía trước. Bạn của ta, trong một phút huy hoàng sáng chói của tư duy đã lao đầu vào thơ định tự sát. Nhưng rồi bạn sẽ không chết, đương nhiên! Vì các nhà độc tài sau khi xoa tay tự sướng thì bỗng bẽ bàng nhận ra rằng, thế giới này không có ai lại tự nâng bi của mình mà không bể! 

Tháng Tư mới chỉ bắt đầu như chú cá quẫy đuôi trước cửa mùa hè…

Tháng Tư bắt đầu bằng những cơn lên đồng tập thể. Khi giọt nước cuối cùng trên thảo nguyên biến mất, là lúc những cơn hoang tưởng vừa xuất hiện. Như một phép màu được thực hiện cùng lúc trên bầy cừu đang ngoan ngoãn bên lề đường gặm cỏ, bỗng nhiên áo mũ xênh xanh thẳng hàng thẳng lối như đang tham dự một lễ diễu hành tưởng niệm. Thoáng chốc, biển người đã như sóng trào dâng cuồn cuộn. Những ý tưởng điên cuồng nhất được dịp bùng phát dữ dội, như đám cháy rừng mùa nắng. Ai cũng tưởng tượng ra rằng mình đang ngồi trên đầu người khác hoặc đang ngồi cao trên tít tắp ngọn cây. Thậm chí có người đinh ninh rằng mình đang bay trên đầu nhân loại, bằng đôi cánh màu hồng, bằng lông mao lông vũ của loài chim.

Cả một đám đông loạn não, không một ai nghĩ rằng, rồi đây, bằng cách nào, mình sẽ hạ cánh an toàn…

Tháng Tư lại khởi động những hố sâu thăm thẳm không thể nào hàn gắn. Đám đông bên nọ réo gọi đám đông bên kia mà chửi và ngược lại. Những âm thanh cuồng loạn âm ỉ chỉ đợi tháng Tư về nắng cháy lại vút lên cao. Làm nhục nhau, kể tội nhau, lêu lêu nhau… Có một thời, tiếng chửi bới, tiếng lăng mạ đã trở thành bom đạn nát thịt tan xương. Bây giờ, có vẻ ít người nhìn thấy hố sâu, nhưng từ tận cùng sâu thẳm dõi lên, hố sâu biết rất rõ khả năng ngăn cách của mình.

Không sông Lam, không sông Gianh, không Bến Hải, không phải con sông hai bờ nào hết, mà chính là lòng người trong giờ phút điên cuồng nhất, đã gọi về sóng dữ, gọi về hào sâu, gọi về những lưỡi cuốc lưỡi mai công sự, để chứng minh bằng được mình đang ở phe thắng cuộc, đang bay trên đầu nhân loại bằng lông mao lông vũ của loài chim chứ không phải bằng máu tươi đồng loại…

Tháng Tư lại bắt đầu bằng một kỷ lục lạ lùng: Hơn ba triệu cánh bướm đồng loạt vỗ cánh bay lên đỉnh Chư Mang! Chuyện chưa từng xảy ra, người già nhất cũng chưa từng được thấy. Giữa cơn nắng cháy khét mù trời, cơn bão bướm đủ màu sắc và hình dạng nô nức tràn lên như sóng thần sau động đất. Trên đỉnh núi xuất hiện quầng sáng sặc sỡ bảy màu mời gọi, níu kéo. Lũ bướm bay theo một lực hút bí ẩn nào đó giữa đỉnh trời mùa hạ. Tiếng hát chen tiếng cười hòa vào tiếng khóc, tiếng chân va nhau, tiếng cánh rụng lông rơi lả tả. Bọn bướm non mệt lả, nằm lại thoi thóp bên đường, rên rỉ nhìn theo lũ bướm già đang tràn lên vách núi màu xanh…           

Tháng Tư bắt đầu với những trái tim mệt mỏi nằm im tập đánh vần một bài học về hạnh phúc. Cơn mưa thoáng qua vẽ lên núi lên sông những nét mơ hồ về một gương mặt nào đó không quen không lạ, không phải của hôm qua cũng chưa chắc đã mai sau. Chút nữa nắng lên sẽ thay hình đổi dạng, mai kia gió về sẽ bãi bể nương dâu. Bỏ dấu huyền vào sẽ là trò trốn tìm thú vị, dấu nặng vào sẽ là của người ta, thêm dấu ngã nữa là vụn vỡ, không dấu không thanh cũng không phải của mình…Vì sao tháng Tư không an nhiên như gió, không thơm lừng như suối trên núi cao, không minh định rõ ràng những chân lý giản đơn rằng cứ đi rồi sẽ đến, rằng phía trước là cơn mưa mùa hè mát rượi? Sao cứ phải quẩn quanh dối lừa hố sâu thành cao hứa hẹn vòng quanh?

Cuối tháng Tư, chân trời xa đang ủ giông ủ gió, đang tích tụ gươm đao để tiếp tục cuộc viễn chinh bể xương sông máu? Sao trong cánh bướm thiên di đã ngấm ngầm báo động những thay đổi lạ lùng…

Rồi cũng sẽ ra đi hết thảy, những biển người loạn não, những gã độc tài, những đứa kiêu binh, cả tiếng ve rộn rã, cả trò trốn tìm hạnh phúc, tất cả rồi sẽ ra đi, cho mùa nối tiếp mùa, đi mãi.