A FIELD OF INHUMANITY

A poem in Vietnamese by Lê Vĩnh Tài
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm
Art: Đinh Trường Chinh
[5th revision; 2019-2022]

A FIELD OF  INHUMANITY

1.

You’re happy when it’s been explained
How cosy was the spring
When I left
My shadow is now long on the pavement
How could I ever wear black


The clock on the church tower
Stopped at 7 am January 5th, 2012
No front-page news that morning
A grey building by the river
Destroyed by 100 armed servicemen


And you showed me your watch
All in Roman numerals
I couldn’t see the arms
The arms were busy holding onto the hands
And the hands busy squeezing the triggers
You wanted me to understand
What happened after that




2.


The night in my mind
Limping women came home on crutches
Legs battered
Confounded
The sky and stars up high were just as bright


The Mothers’ welcomed smiles
The Fathers came home
Sat earnestly by the tent just re-erected
The air had a chill
Out front in the mud the children played
With maybe a dog or a cat
The altar again re-erected
A corner chipped and again it was nearly lost





3.


In your sleep
The earth was your bed
The sky was the mosquito net in a baby blue


Now only those on crutches stood against the sky
How did you fight those bigger than you, they were so tall
You could your laughter penetrate such a wall
At whatever was flapping dangling at your doorstep
A tarpaulin was your only shelter from the storm




4.


Poets encouraged you to stare at the moon
Don’t stare at that finger
The finger pointing at the moon
With the massive diamond ring


It pointed at everything and anything
The intellectual debate of poets the value of excrement


A waste of time as I watched you
Mumbling to yourself
Living is to give and dying meant more giving (there’s a definite sharp accent on that)




5.


The helpless ant
Climbed the banyan and the plum tree to enable the poet’s lies
At the Asian Pacific Poetry Convention timidly in Vietnamese
The uplifting words
You saw yourself
Immediately
Sharing a field
With a giant beast
Baring its fangs
Its bleeding infected gums

But it’s meaningless
When one was bitten by a dog
Should one bite back
Especially if
It’s a bit mad?

Yes. Then again probably no



6.


Clearly hard


To prove a lot of people enjoyed
The evasion and hiding
I made a study of my own
Their secret
What they hid
What you don’t know comes this summer
In all sections of the road
The hundred thousand billion miles
You’re eluded in believing the night belongs to you
You continued to dream
To in the end
Break


Unto you allow me this
Darkness is something we all cherish
Because in the dark
Evil can be
Effortlessly misplaced


One’s eyes may be tightly shut
Up there high in the sky
Fear within itself, begs the question
Why do intellectuals refuse to sleep?
Even after they took in full
Thirty pieces of silver


7.
The truth is the bald guys who could bear the cold
Were prone to itchy rashes
Thus their women would
Often adorn the veils of mourning
Devastating
& Trying


Once upon a time there was only one Sun now there may be two
The truth is a long night
Full, then you know you survived


You prayed to your the hidden gods
Please bring me a mirror
There appear your thin sad face
Battered by bullets
In your friend wife’s hip
Splitting it into halves
Like
Your lips



8.
Two old gas tank
And an old hunting rifle
The paint peeling

You sat prepared and ready
Excited like a little boy
Waited for your new toy
Like those days long gone when there was still Tết

The tiny little tires
You were careful with them
Turned them into a ferris wheel
To help the princess escape

With a long chain
Prepared
That’s how you committed the mortal sin of murder
Even when it’s nothing
But a recurring dream
The bleeding cause of your pure heart




9.

You’re knocked out
And their reason was
Because you wanted to exchange toys
And were ignorant of the cost

You had tiny wooden toys
You wanted to exchange for the world
Then you must die

Within the emptiness which followed
The light of day now
With two Suns
For you blazing

Gave you
The shivers
As though
You’ve conspired to take back the secret key in the hands of
The government
Oh dear Godly land and country…





10.

Better a drop of blood
And the heel of a child
Than

Your cruelty
Aiming for the Achilles

Hence when you bend down to pick up the toy
They had to blindfold you



11.

From dusk
Till dawn
Your home
Full of dust
Dead fish in a field of inhumanity
In the city of inhumanity, even the streets are dead

You’re talking to the walls
Shut up inside
As though they acknowledged you


12.
Not like
Any melodious sound
Not the maths teacher’s nagging voice
A headache
Fostered by the antagonist
In a silent movie

Not because you were incapable of speech
But because there was nothing left to say
You’re nauseated
By the talk
Behind your back
In their hopes of greatness
Gosh the people…
Slipping and sliding





13.
The night sleep full of dreams
The cause of your
Inconvenience

But it was actually the rain
You’re confounded
By the soft tongue gently
Caressing your cheek
The Man of the government has turned into a storm
You mumbled
As you listened to each drop of water fall short of an abandoned heart
Fell upon an abandoned homeland
In your heart





14.
The boss of all the bosses
Sat going over all the project plans
The airports
They shuffled and they fiddled
Thus tonight
In your job
In your life all-encompassing
You prayed their knees had ears

If you had a blow-up doll
Blow it up, take it to bed
Don’t just part its legs
Pretend you’re busy so no one will see you
You can pretend to be scribbling something in the dark
Have faith in what you noted
Don’t scream and holler like babies
To then after wipe your butt





15.


This Tết, lots of people like you
Chomp on soft stuff like watermelon
But after the first bite lose their teeth




16.
The bulldozer cuts through
The ditches in your field
And no one saw, not even a glimpse of it
By morning in the misty rain
Men and women continue to do their shopping, get ready for Tết

They actually, couldn’t recall
Or were they aware of the destruction of the crops, it never happened
Just the opening and closing of a dream
Even gone was the light
In the blink of the eye, the birdseye view





17.
There within the darkest instant
The purest moment of clarity
An escape from poverty
A new beginning

The colours of a bride
The blinding brilliance

Touching whatever it could
Gosh the tender flesh

The exchanging whispers, the waiting
As though such light
Could be contained
At your very footstep
Your very door

You don’t need a name
When you mistook knees for ears
You have to be a very sharp knife

Now there’s nothing left but the cold
You must overcome
Plead on your knees until the early morning light
To give it a tail
Find a bit of something
For its holy matrimony
In the colour of a wedding dress



18.
If there were clouds?
If they were clouds, hovering
Over your house
It shan’t fall
Ever an accident at all

The truthful form of such an idea
You get nothing if you’re an immigrant
Mines nor grenades
To add random colours
To your life




19.
A glimpse of someone naked
Grabbing at their clothes void of any kind of sensuality
Imagine your face
After that

The once convulsive afternoon once at the end of a year
The noise in a field of inhumanity
The swaying door
The collapsed home
Six people injured
The ear-shattering sound
The policemen unable to apprehend the culprit
Faced a woman
Back bent low enough to have dodged the bullets
The thrashing

And for your information see
No one here needs your pity

Sister in law, little sister
For your headache gave you sleeping pills
Taught you how to sing
So you know you’re a man




20.
Staring directly at the sunset you refused to wear glasses
Until stars began to dance in your eyes
And you are? Who are you supposed to be?
People are going to know who you are?

There are words I need
I’ve been searching for
Not just death
Have you forgotten that you’re just a white sheep(amongst sheep)

You can not postulate sleep
As God’s lost sheep

Pray, don’t betray
Amongst the wounded even
The old and the women have to line up, they are waiting

Have we gone too far…
Life is the accumulation of so much fear

The fingers of all the fingers
That they continued to sew back together
A fresh wound
Barely healed sores




21.
You still have something to show for it, and it’s a hollow point rifle?
So they had to try
Return to the dark side of their heart

The things you consume like chocolates by someone who’s in love
The severe cause of injury to those who hate you

What have you done to your field of salt?
Making the heartless drool

What will happen after you bury the pile of wooden pikes
Will half the moon be shoved back into the shadows
Upon the fingertips of such an insatiable limitless era

With whatever you engraved on a knife
Made their blade so jumpy
And all their mouths bloodied

Yes, you’re nothing but an object
Tightly bound
In copper wire
A kind of power
You thought belonged to you
How can you be that despicable



22.
You can’t call them chef
Even though their intention was to cook your entire family
Boil your wife and kids

You can’t call them Kings either
Because Kings would never have lowered themselves to the level of using bullets

You can’t call them Saints
Because the Saint’s heart will not harden with mistakes

You can’t call them Human either
Because they could never be the rain
Upon your brow
The cuts through your heart


23.
A decent head should be able to
Deliver a gentle sunset at the end of the day

A decent head should be able to
Return the colour of youth to a child’s hair

I’ve bound firmly the rosy blood vessels all over my body
Not with the trip wired of buried mines
So I may with you believe
That all the decent leaders have acted thus

Instead of the severe inflation
Instead of beyond the wooden pikes the invasion
Instead of the exported brides
Like they had to quickly withdraw and ejaculate
More exhausting than breathing

Oh well, let your mind drift back into darkness
Where you are allowed to forget



24.
When you’re facing someone twice your size
As it happens
You would have run for your life

But when the onlookers screamed
The word “cheat” gets stuck in their throat
It couldn’t escape
Spit and mucus were all they could spare

You were cold, I was aware
Because even your breath had thickened, froze white ice

While your wife and kids
Those who were fast enough
Escaped to write down their life
Down where?



25.
One song incarceration
Two songs incarceration
You can still sing when you’re incarcerated

You just can’t do what they’ve condemned
Usually by an overseer of hell

Hence, we all agreed you should step aside
So that in the foreseeable future you may be
Just let go of the moment, let it be whisked away with the wind

Because there has to be food on the table
And you will have to chop your body up like slices of a loaf of hot
Warm bread



26.
In a year unclear
A century unrecallable

A farm shall succeed in dampening the mood of those
In their rich cloths of damask brocades

While you’re simply wrapped in the cloth of a widow
The fresh green face of an orphan
In the streets with undefined origin in red

I suggest you not bother with
That fiddly Rubik’s cube
But rather show us your palm
So we may all get a chance to determine your fate

Did you know that it still happens right now
There are those who book flights to places to read their poetry during Tết
The tireless conceit
The fateful poems of a farmer
Rather dumb

They want to use the chipped teeth chapped lips of
A poet
To half the burden of this life

One half of the truth is not the truth
But half of the agony is half of the pain
And the poet’s blown up face
Gets blown up along with his beard
Except the poem couldn’t be blown up
Since it may possibly be, a choking hazard


27.
You saw a path circling
And the exhausting depleting Justice

All in a single breath
Beyond your grasp

Winter could be here at your doorstep
Upon a narrow plot full of sewage drains

And the sky with its castles
Drops as much as they wanted onto the barren field

It might rain
So you plant trees to fend off other possible disasters
Not knowing when they will again throw you back into the dark

We all cry inside
Gosh, why did it rain now?



28.
To have received
The ache to the bone

Just like that
Each and every pound of despicable flesh

An army of ants
Snaking
Picking
It’s shuffling digits
And the woodcutters now has to
Make a living from digging graves for ants



29.
What’s left are the summon notices
At the end of all the people involved

Lonely. Like the thoughts in one’s mind
The fear. Beyond death
Not the consumables tainted by Chinese poisons.

You utter the prayers still
Dear God…
Before you sleep

Don’t lose sleep
Because they will continue to weigh your value
They don’t want you to lose any weight


30.
Because you are a bullet
Though you had never once been tainted with blood

In the pitch black darkness
They waited for a crack in the ceiling
In view of a few rays of light

While you’re swinging in the four walls
Your thoughts buzzing around like flies
And you’re flat on the ground like someone who’s drowned
At the bottom of a mere

We all know you’re sinking my dear
Like the vow of the thousands of people
Long ago adrift out at sea



31.
I want to rearrange your lying position
Even if you’re drowned
Since you’re already a bullet
Consistent, patient
Both hands both feet
Both ears both eyes
As formidable as an ode

A witness to the budding grass within the vernacular
You’re the green grass
Though red is your chest
But the best question has no answer
I am the void within your tomb
I’m curled up nestled within your humiliation
Even when you’re a bullet
You wouldn’t want to be in any way marred
Not even a fingernail
You like to fly(not fail)

The mothers shall be the purification of us all
The orphans shall teach us the meaning of loneliness
The fields shall coach us on how to be cruel
The streets shall show us how to be inhuman
Don’t be bothered too much about those corporate slogans
Now everywhere on both sides of the road
Learn off by heart what’s just been said and keep smiling
Broadly yeah, for the years to come


32.
I have only one option

I can’t sleep, I can’t breath
But they still want me to swear
In front of the King of kings, the Boss of all the bosses
Honestly, it doesn’t feel right
Better if the country is at peace
Rather than the farmer agrees
With his fate being bulldozed
Into a pool of trampled
Mud

But I will accept that
The path up the stage each Nguyên Tiêu(The first full moon of the year)
Reading poetry and other activities
Like singing and feasting
That we’re also international poets see
The flight tickets can be bought with ease
Especially with all those foreigner’s travelling with glee
So just keep up with the numbing rhyme and rhythm of e e e(oh please!)

But the poem demands a promise from the poet
That I must continue to love you
From the day you descended the paddocks back bent digging and filling up the holes
The gut wrenching exhaustion
Sold everything to survive
Sold as well the life of
Your children
To the pools of mud
The overwhelming saltiness

Stuck within the convenient power and deceit of the vernacular
The poet buries their head in the hot sand
The poet is not afraid of the heat
Nor fearful of suffocation
Fearful that poetry
May possibly
Lacks the fund to shop



33.
You shall be confronted by their laws
You will struggle
But there’s no need for you to swear at me
Nor should you invest hope in me
I am also a poet
Not some kind of cathedral
When you die the cathedral bells will call
Upon your soul

Forget about pining for your Mother
Otherwise your mother shall also be accused
As a despicable conspirator
Their laws have no hidden meaning




34.
The verses playing with goodwill
Their laws always hands down a judgement of execution
Don’t even ponder
How may their laws challenge you?
Don’t even ponder
How will God take care of you?
Don’t bother with trying to justify your life
Like your field is nothing but a pool of mud
In the shape of
A drop of blood

You know we’re not worthy of their laws, there won’t be any chance of postponing the execution
There’s no place for us within their benevolent heart
That is the reason why I still get up and read poetry
The stage is always lit up with light and flowers
Like a dream. Just listen, don’t be sad

I love you I love you I love you

Don’t think that deceit is a tragedy
Let just say that I’m painting something
The colours are a little too romantic
Why do you force me to use the colours of a bullet
Then the painting will be like a ghost
Simply gross
They won’t buy it
Gosh
The hunger



35.
Poets are terrified of being cuffed
Bound
The poets these days are easy
Like gods / like crazy / wordy / maundering…
As long as there’s money
In their pockets

Sadly…
The poets are terrified of being cuffed
But contrary is the poem
The poem doesn’t inflate the truth with I love you I love you I love you
Then by mistake say I’ve been obliterated by bullets

The poem is thinking of you
Even though you’ve been obliterated by bullets
The poem doesn’t understand why the past needs to be stretched out for so long
A piece of land drenched in blood and then tears
The poets continued endlessly with their tricks
All in the name of the nation
Dragging out
Its fate
To where?





36.
Lightning and thunder reminds the poet to allow their fear to roam free
Even the rain tells the poet not to exhaust themselves with the use of their imagination
Tears are more than enough
To caress the necessary faces
The rain needs the calm
The vernacular, has to be free

The poem is fragile but the poet should safeguard history
So it may pass by like deep sleep

History is a book
Full of the images of dead kings
The poem had placed its cold hand
Upon the faces of Kings
Close their eyes
The dictators in the end have to surrender
The fate of money tainted with blood


37.
The vernacular never lends to anyone
Even at a high rate
But the poet freely spends
Heeding not
The consequence
At any given moment
Not a few dozen pages
To reclaim their misplaced ego like Nguyễn Khải

It is not just a collection of synonyms
The poem is the cause of pain and it’s willingness to endure the pain
You can’t simply blame fate
Stop playing hide and seek
Choking the heart
To inculpating the vernacular

Humiliation is when the poet survives his poem
The deceitful poems inside the sterilising oven
Perished in the fire

Infusing hope into shrouds
Turning them into drifting clouds
The poet always want to appear to be amorous
Innocent

Innocently hiding behind the back door of the Palace
Gosh how graceful
The devil and their gifts
Obedient
A loaf of bread and a gun
The grandiose exaggeration

The unification within the vernacular
Great lovers
Of demons

Infusing hope into shrouds
Infusing hope into shrouds
Infusing hope into shrouds

Yes yes, the agony, we know, there’s no need to expand
Like gigolos
Blah blah
Blah blah
Blah blah
Blah blah
Blah blah blah

BÀI TRƯỜNG CA VỀ CÁNH ĐỒNG BẤT NHÂN

1.

Bạn thật vui khi được giải thích
Mùa xuân ấm áp như thế nào
Khi tôi ra về
Bóng tôi đổ dài trên hè phố
Tôi không bao giờ mặc quần áo màu đen

Đồng hồ trên tháp nhà thờ
Đã dừng lại lúc 7 giờ sáng ngày 5 tháng 1 năm 2012
Các tờ báo buổi sáng không đưa tin
Một toà nhà màu xám ở góc đầm
Đã được phá bởi 100 anh công an mang súng

Và sau đó bạn chỉ cho tôi xem đồng hồ của mình
Có các chữ số La Mã
Tôi không nhìn thấy cánh tay
Vì cánh tay mắc bận mang bàn tay
Và bàn tay mắc bận bóp cò súng
Bạn muốn tôi tự hiểu
Thời gian ngay sau đó

2.
Trong suy nghĩ về đêm của tôi
Những người phụ nữ trở về cà nhắc trên đôi nạng
Có thể bị đánh đau ống chân
Họ không hiểu nổi
Tại sao bầu trời và các vì sao vẫn cứ xa và sáng?

Mẹ vẫn mỉm cười
Đón cha sắp về
Ngồi xuýt xoa bên chiếc lều vừa dựng lại
Trời khá rét
Trên vũng sân đầy bùn mấy đứa nhỏ đang chạy chơi
Cũng có con mèo con chó
Cũng có bàn thờ
Vừa dựng lại sém mất một góc
3.
Trong giấc ngủ của mình
Bạn thấy mặt đất là giường
Và bầu trời là nóc mùng xa xanh mờ nhạt

Bây giờ chỉ còn những kẻ bẻ nạng chống trời
Bạn không thể đấu tranh với những người hơi cao to hơn bạn
Bạn sẽ cười dù hơi khó khăn
Và một cái gì lắc lư trước hiên
Giống như mấy miếng bạt đang che gió mưa cho bạn
4.
Cũng có mấy ông nhà thơ khuyên bạn nên nhìn vào vầng trăng
Đừng nhìn vào ngón tay
Vì ngón tay đang chỉ trăng
Đang đeo một chiếc nhẫn hột xoàn to tổ bố

Trong khi chỉ tay vào một cái gì đó
Mấy ông nhà thơ còn cãi nhau về trí thức với cục phân

Bạn không cần
Vì tôi thấy bạn đang lẩm bẩm
Sống là cho và chết cũng là cho (hình như có dấu sắc)

5.

Một con kiến bất lực
Khi nó loay hoay leo cành đa cành đào cho mấy ông nhà thơ nói láo
Nói tiếng Việt trọ trẹ giữa Liên hoan thơ châu Á – Thái Bình Dương
Những câu chữ muốn nâng bạn lên
Và ngay lập tức
Bạn nhìn thấy chính mình
Trên cánh đồng
Với một con quái vật khổng lồ
Nhe hai hàm răng
Đang bị viêm lợi nên hình như dính máu

Nhưng không lẽ
Khi bị chó cắn
Người ta phải cắn lại con chó
Dù nó
Hơi điên?

Có. Và dường như cũng không bao giờ có
6.

Rõ ràng là khó

Để chứng minh có nhiều người thích
Lẩn trốn
Tôi thử làm một thí nghiệm
Họ có một bí mật
Mà họ đã sắp
đặt. Bạn không biết tới mùa hè
Mỗi cây số đường vành đai
Mấy trăm ngàn tỷ
Bạn cứ nghĩ bóng đêm là của bạn
Vì thế bạn hay mơ
Cuối cùng
Bị vỡ

Để tôi kể cho bạn nghe một câu chuyện
Chúng tôi luôn thích bóng tối
Vì bóng tối
Dễ bỏ rơi
Tội ác

Có ai đó với đôi mắt khép kín
Từ tít trên trời
Với nỗi sợ hãi của nó, và tự hỏi
Sao trí thức lại không chịu ngủ?
Dù đã nhận đủ
Tiền

7.Sự thật là mấy anh chàng trọc đầu và giỏi chịu lạnh
Dễ bị gãi ngứa
Nên những người đàn bà của họ
Hay mặc áo tang
Tan hàng
Cố gắng

Mặt trời ngày xưa chỉ một nhưng bây giờ có thể có hai
Chân lý như đêm dài
Còn nguyên vẹn thì biết mình sống sót

Bạn mong chờ các vị thần cải trang
Mang cho bạn một chiếc gương
Soi vào khuôn mặt hốc hác của bạn
Sau khi người ta nã đạn
Vào mông vợ bạn
Cũng nứt đôi
Như đôi môi
Của bạn

8.

Hai cái bình ga cũ
Và khẩu súng săn cũng cũ
Tróc sơn

Bạn ngồi chuẩn bị
Với khuôn mặt của một cậu bé
Ham thích đồ chơi
Ngày xưa còn Tết

Có mấy cái bánh xe nhỏ
Bạn chăm sóc để
Làm một chiếc đu quay
Cho công chúa trốn thoát

Cộng với một chuỗi dài
Chuẩn bị
Nên giờ bạn mang trọng tội giết người
Dù chỉ là giết người trong mộng
Bỗng quay về
Làm chảy máu trái tim thật thà của bạn

9.

Bạn bị knock-out
Và họ sẽ trả lời
Tại vì bạn muốn đổi mấy món đồ chơi
Mà bạn không biết giá

Mấy món đồ chơi nhỏ bằng gỗ
Mà bạn muốn đổi lấy việc tày
Trời. Thì bạn phải chết thôi

Trong sự trống rỗng sau đó
Và ánh sáng của ban ngày
Bây giờ vẫn có tới hai mặt trời
Le lói cho bạn

Điều đó mang lại cho bạn
Một sự rùng mình
Như thể bạn đã tổ chức lấy lại chiếc chìa khoá bí ẩn trong bàn tay của
Nhà nước
Đất nước ôi…
10.
Chẳng thà là giọt máu
Và cái gót chân của trẻ con
Thì khác

Bạn chơi ác
Nhắm vào ngay gót Achille

Nên khi bạn cúi xuống cầm lấy đồ chơi
Người ta phải bịt mắt bạn

11.

Buổi tối
Rồi buổi sáng
Làm cho ngôi nhà của bạn
Đầy bụi bặm
Trên cánh đồng bất nhân tôm cá đã chết
Ngoài thành phố bất nhân những con đường cũng chết

Bạn đang nói chuyện với các bức tường
Và đóng cửa
Như thể là người ta hiểu bạn




12.

Cũng giống như âm thanh
Lảnh lót
Không phải của một vị giáo sư dạy toán
Nói bạn nghe thêm nhức đầu
Mà được nuôi dưỡng bởi một nhân vật phản diện
Trong một bộ phim câm

Không phải bạn không biết nói
Mà là không còn gì để nói
Bạn muốn ói
Có nhiều người đang nói
Sau lưng bạn
Để mong làm vĩ nhân
Ôi nhân dân…
Trơn tuột

13.

Đêm của những giấc ngủ mơ hồ
Những giấc mơ gây phiền hà
Cho bạn

Nhưng đó là mưa
Bạn sẽ thấy mình bối rối
Một chiếc lưỡi mềm liếm ướt má bạn
Dịu dàng
Khi ông Nhà nước đã biến thành cơn mưa
Bạn thì thầm
Và nghe những giọt nước không phải rơi vào trái tim hoang dã
Mà rơi vào quê hương đã hoang dã
Trong tim
14.

Ông chủ của tất cả các ông chủ
Đang ngồi xem mô hình của các dự án
Sân bay
Loay hoay
Nên tối nay
Bạn làm công việc của bạn
Trong cõi đời mọi thứ đang vây quanh bạn
Để bạn cầu xin hai đầu gối của họ
Biết lắng nghe

Nếu bạn có một con búp bê có thể bơm hơi
Bạn hãy bơm nó lên và mang vào giường ngủ
Bạn đừng giang hai chân của búp bê ra
Cứ giả vờ như bận rộn để không ai để ý
Bạn có thể viết nguệch ngoạc những gì trong bóng đêm
Hãy tin tưởng những điều bạn viết ra
Đừng bắt chước những đứa con của bạn khóc oà
Và sau đó bạn mới mang đi chùi đít

15.Tết này nhiều người giống như bạn
Đã ăn những thứ mềm như dưa hấu
Nhưng cắn vào phải nhả cả hàm răng

16.

Trên con đê cánh đồng của bạn
Có một chiếc xe ủi băng qua nhanh chóng
Và cũng không ai kịp thấy nó biến mất như thế nào
Buổi sáng ấy mưa phùn
Và mấy người đàn ông đàn bà tiếp tục đi mua sắm Tết

Người ta thậm chí cũng không nhớ
Hay chiếc xe ủi cày nát cánh đồng cũng không bao giờ có
Chỉ giấc mơ hay khép mở giữa đời
Cả ánh sáng hầu như đã tắt
Nhanh như đường chim bay

17.

Rằng trong những điều đen tối nhất
Bạn vẫn có thấy những gì trong trắng
Thoát khỏi đói nghèo
Để bắt đầu lại

Với màu sắc của áo cưới cô dâu
Làm bạn mù mắt

Chạm vào những gì bạn có thể
Ôi thịt da mềm

Nói chuyện và sau đó chờ đợi
Như thể ánh sáng này
Sẽ tiếp tục nán lại
Trước thềm
Nhà bạn

Bạn không cần cả một cái tên
Một khi bạn đã nhầm hai đầu gối với hai lỗ tai
Bạn phải mài một con dao thật sắc

Bây giờ chỉ còn đêm lạnh
Bạn phải vượt qua
Đến mờ sáng bạn phải quỳ xuống và yêu cầu
Để được gắn vào cái đuôi của nó
Kiếm một phần nhỏ
Khi nó đi kết hôn
Trong màu áo cưới

18.

Có một đám mây?
Nếu đó là một đám mây, nó sẽ di chuyển lên
Trên ngôi nhà của bạn
Không phải rơi lên đầu của bạn
Mất công bạn bị tai nạn

Hình dạng thực sự của tư tưởng này
Bạn là kẻ nhập cư nên bạn không được nhận quà
Không phải mìn hay lựu đạn
Để đời thêm hương vị
Lâm ly

19.
Cái nhìn thoáng qua của một kẻ trần truồng
Không phải khiêu dâm mà là chạy không kịp vơ quần áo
Theo đó bạn tưởng tượng ra khuôn mặt
Của mình

Vào một buổi chiều cuối năm cũ
Trong một cánh đồng bất nhân đang phát sóng
Một cánh cửa vừa rung
Một ngôi nhà vừa sập
Sáu người vừa bị thương
Với một tiếng vang chói tai ngắn
Những anh công an không bắt được nghi phạm
Phải đối mặt với người phụ nữ
Uốn lưng vừa đủ thấp để né tầm đạn
Và ăn roi

Đó là cái nhìn
Xin quý vị đừng thương xót

Em gái, em dâu
Cho bạn vài viên thuốc ngủ đỡ nhức đầu
Dạy bạn bài hát
Điều đó làm cho bạn biết mình là một người đàn ông


20.

Bạn không chịu đeo kính khi nhìn vào nhật thực
Cho đến khi một ngôi sao nhảy múa trong mắt
Bạn là ai? Bạn là bất cứ ai
Ai sẽ nhận ra bạn?

Có những từ ngữ tôi cần
Tôi đã đi tìm kiếm
Đâu phải chỉ là một cái chết
Và bạn quên mình là một chú cừu màu trắng

Bạn không thể lý giải được giấc ngủ
Khi con chiên lạc mất Chúa

Cầu nguyện, bạn đừng phản bội
Cả người già và phụ nữ
Cũng phải xếp hàng băng bó, chờ đợi

Chúng ta đã không đi quá xa…
Cuộc sống có quá nhiều sợ hãi

Ngón tay của các ngón tay
Và người ta lại tiếp tục khâu lại
Một vết thương còn mới
Khi những vết loét cũ chưa lành

21.

Bạn vẫn còn tang vật là một khẩu súng hoa cải?
Làm người ta phải
Cố quay về phía tối của trái tim

Những gì bạn sử dụng như một thỏi chocolate của kẻ đang yêu
Lại làm vẹo xương sống những người ghét bạn

Bạn đã làm gì với cánh đồng muối của bạn?
Mà những kẻ bất nhân chảy nước dãi

Và làm thế nào bạn biết khi đắp một đoạn đê bao
Làm mặt trăng khuyết một nửa gầy hao
Trên móng tay của thời tham lam vô độ

Với những gì bạn khắc lên con dao
Là bạn làm lưỡi của họ múa may
Đến khi miệng đầy máu

Vâng, bạn chỉ là một thứ đồ vật
Đã bị ghìm chặt
Trong một gọng kềm
Của một thứ quyền
Mà bạn cứ tưởng là của bạn
Vậy là bạn khốn nạn

22.

Bạn không thể gọi người ta là đầu bếp
Dù người muốn chiên xào cả gia đình bạn
Muốn luộc vợ con bạn

Bạn cũng không thể gọi người ta là Vua
Vì Vua không bao giờ chơi trò ruồi súng đạn

Bạn cũng không thể gọi người ta là Thánh
Vì Thánh dù sai lầm nhưng lòng không chai sạn

Bạn cũng không thể gọi người ta là Người
Vì Người không thể hóa thành mưa rơi
Trên mắt
Lòng bạn đau hơn cắt


23.

Một người quản lý tốt có thể
Mang lại ánh hoàng hôn dịu dàng cho bữa tối

Một người quản lý tốt có thể
Mang lại màu xanh trên tóc trẻ thơ

Tôi buộc chặt tất cả những mạch máu hồng hào của mình quanh cơ thể
Không phải sợi dây cháy nổ của kíp mìn
Để cùng bạn tin rằng
Những người quản lý tốt nhất đã từng như thế

Chứ không phải giá cả tăng cao
Chứ không phải chiếm đoạn đê bao
Chứ không phải cô dâu xuất ngoại
Như bây giờ người ta phải xuất tinh ra ngoài
Mệt hơn hơi thở

Thôi, hãy nghĩ về bóng đêm
Rồi quên

24.

Khi bạn đấu với đối thủ nặng gấp đôi
Trận đấu xảy ra
Bạn chạy dài toé khói

Nhưng khi khán giả hét lên
Chữ “ăn gian” dính trong cổ họng
Nó không bay được ra ngoài
Người ta bây giờ chỉ phun ra đờm dãi

Tôi biết bạn bị lạnh
Vì cả hơi thở đã đông đặc thành đá trắng

Và sau đó vợ con bạn
Những người đủ nhanh
Chạy thoát để viết cuộc đời mình vào đó
Là vào đâu?

25.

Một bài hát trong tù
Hai bài hát trong tù
Ở tù bạn vẫn có quyền ca hát

Bạn chỉ không được làm những gì người ta lên án
Thường từ những ông cai ngục

Thôi, mọi người cũng đồng ý rằng bạn nên đứng qua một bên
Sau này có thể tương lai nhìn thấy bạn
Hãy để những ngày tháng này như gió bay đi

Dù sao vẫn phải có thức ăn trên bàn
Và bạn phải cắt cơ thể của mình ra như từng lát như bánh mì
Ấm nóng
26.

Trong một năm không rõ
Trong một thế kỷ không nhớ

Một nông dân đã làm mờ
đi. Nhiều kẻ vẫn thường gấm hoa sặc sỡ

Bạn chỉ đơn giản được bọc trong sắc màu goá bụa
Gặp một đứa trẻ mồ côi thật xanh
Trên một đường phố không xác định màu đỏ

Tôi muốn đề nghị bạn
Đừng xoay những khối lập phương ru-bích
Mà hãy xoè lòng bàn tay nhăn nheo
Để chúng ta cùng đoán mò số phận

Bạn có biết cuộc đời này
Vẫn đang có những người bay đi đọc thơ ngày Tết
Ba hoa không biết mệt
Những bài thơ số phận nông dân
Có vẻ hơi đần đần

Người ta muốn lấy một hàm răng sứt mẻ
Của nhà thơ
Để mọi khổ đau trên đời phải cắn đôi chỉ còn một nửa

Một nửa sự thật không phải là sự thật
Nhưng một nửa khổ đau xoa dịu được khá nhiều
Và nhà thơ gương mặt phì nhiêu
Râu tóc cũng phì nhiêu
Chỉ những bài thơ không thể phì nhiêu
Vì nghẹn họng


27.

Bạn thấy một đường tròn
Và Công Lý mỏi mòn

Mọi thứ như một hơi thở
Bạn không bao giờ có thể nắm bắt

Mùa đông có thể đến bây giờ
Trên dải đất hẹp mà lại nhiều cống rãnh

Và bầu trời với lâu đài của nó
Tha hồ thả ra trên cánh đồng còn trống

Mưa có thể rơi
Và bạn sẽ tiếp tục trồng những hàng cây chắn sóng khác
Không biết khi nào người ta tiếp tục ném bạn vào bóng tối

Ai cũng khóc trong lòng thôi
Ôi chao, sao bây giờ mưa có thể rơi?

28.

Đã nhận được
Những nhức buốt tận xương

Theo cách đó
Khốn nạn từng miếng thịt

Như một đàn kiến
Rồng rắn
Rỉa rói
Xào xạc bước chân của nó
Và những người phu
bây giờ kiếm ăn bằng cách đào huyệt cho kiến

29.

Cuối cùng là những tờ giấy triệu tập
Tất cả những người có liên quan

Cô đơn. Như những ý nghĩ trong đầu
Và sợ hãi. Còn hơn cái chết
Không phải từ những thức ăn nhiễm độc của Trung Quốc.

Bạn vẫn nói một lời cầu nguyện
Chúa ôi…
Trước khi đi ngủ

Đừng mất ngủ
Vì người ta có thể cân trọng lượng của bạn
Người ta không muốn bạn sụt cân


30.

Bởi vì bạn đã là một viên đạn
Trong mắt tất cả mọi người
Dù bạn chưa hề dính máu

Tối mịt tối mịt
Người ta đang chờ một vết nứt trên trần nhà
Để thấy vài tia sáng

Trong khi bạn đang đánh đu trong bốn bức tường
Những suy nghĩ của bạn chắc cũng vo ve như ruồi
Và bạn nằm như người chết đuối
Dưới đáy ao

Vì ai cũng biết bạn đang chìm
Như một lời nguyền
Của hàng ngàn người ngày xưa lênh đênh trên biển

31.

Tôi muốn sửa lại tư thế nằm của bạn
Dù bạn có chết đuối
Bạn đã lỡ làm một viên đạn
Đều đặn, kiên nhẫn
Hai tay hai chân
Hai tai hai mắt
Trừng trừng như một câu thơ

Để nghe cỏ mọc bên trong ngôn từ
Bạn thành xanh cỏ
Dù bạn đỏ ngực
Nhưng câu hỏi đẹp nhất không bao giờ có câu trả lời
Tôi là sự trống rỗng trong nấm mồ của bạn
Tôi cuộn mình làm tổ trong sự giễu nhại của bạn
Dù bạn có là viên đạn
Bạn không bao giờ muốn mình bị trầy sướt
Một móng tay
Bạn thích bay…

Những người Mẹ sẽ lau rửa cho tất cả chúng ta
Những đứa trẻ mồ côi sẽ dạy cho chúng ta sự cô đơn
Cánh đồng dạy chúng ta sự tàn nhẫn
Đường phố dạy chúng ta sự bất nhân
Bạn đừng có ghi chú nhiều như những tấm bảng của các cơ quan
Bây giờ đầy ở hai bên đường
Bạn hãy học thuộc lòng những điều này và cười toe toét
Muôn năm


32.

Tôi chỉ có một lựa chọn

Tôi không thể thở được, tôi không thể ngủ được
Nhưng người ta vẫn bắt tôi phải thề
Trước Vua của các ông vua, Chủ của các ông chủ

Thiệt tình tôi cũng thấy là sao sao đó
Chẳng thà đất nước thanh bình
Chứ không lẽ người nông dân lại đồng tình
Kêu xe ủi cày lên số phận chính mình
Thành đám sình
Lầy lội

Nhưng tôi vẫn chấp nhận
Để còn được leo lên sân khấu đọc thơ vào mỗi Nguyên Tiêu
Tụ bạ đàn hát véo von
Ăn uống khá ngon
Ra vẻ mình cũng là nhà thơ quốc tế
Vé máy bay mua rất dễ
Nhân dịp mấy ông bà Tây đang đi chơi đông quá thể
Cứ việc gieo vần ê ê

Nhưng bài thơ muốn nhà thơ giữ một lời hứa
Rằng tôi vẫn yêu em
Ngày em bước xuống cánh đồng chổng mông đào và đắp đất
Mệt đến chừng vỡ mật
Bán mọi thứ cho trời
Bán luôn cuộc đời
Của các con mình
Vào những đám sình
Ngập mặn

Bị mắc kẹt bởi sức mạnh đê tiện và sự lừa dối của ngôn ngữ
Nhà thơ chôn đầu mình vào cát bỏng
Nhà thơ không sợ nóng
Không sợ ngạt thở
Chỉ sợ thơ
Thiếu tiền
Đi chợ

33.
Pháp luật của họ sẽ đối đầu với bạn
Bạn phải hoạn nạn
Bạn đừng chửi rủa tôi
Bạn đừng kỳ vọng vào tôi
Tôi cũng chỉ là một nhà thơ
Không phải nhà thờ
Khi bạn chết nhà thờ sẽ đổ chuông
Cho linh hồn bạn

Bạn đừng gọi Mẹ
Không thôi Mẹ cũng bị liên quan
Thành tên tội phạm dã man
Pháp luật của họ không bao giờ ẩn dụ

34.
Những câu thơ có thể giả vờ từ bi
Nhưng pháp luật của họ bao giờ cũng thi hành án
Bạn đừng suy nghĩ
Pháp luật của họ đang đối phó với bạn như thế nào?
Bạn đừng suy nghĩ
Thiên Chúa đang chăm sóc bạn như thế nào?
Mọi thứ trên đời bạn đừng cố chứng minh
Như cánh đồng của bạn không phải chỉ một đống sình
Mà đã mang hình
Giọt máu

Bạn chỉ biết chúng ta không xứng đáng để pháp luật của họ hoãn thi hành án
Chúng ta cũng không có chỗ trong lòng từ bi
Đó là lý do tôi vẫn lên đọc thơ
Trên sân khấu ngập hoa và ánh sáng
Của giấc mơ. Bạn nghe, đừng nản

Tôi yêu bạn tôi yêu bạn tôi yêu bạn

Bạn đừng nghĩ lừa dối là bi kịch
Bạn cứ cho là tôi đang vẽ một bức tranh
Pha màu hơi lãng mạn
Sao bạn cứ bắt tôi phải pha màu như viên đạn
Thế thì bức tranh thành bóng ma
Ghê chết cha
Người ta không mua cho
Đói
Lả

35.
Những nhà thơ rất sợ bị còng
Hay cưỡng chế
Nhà thơ thời này rất dễ
Lên tiên / phát điên / huyên thuyên / quàng xiên…
Miễn lấy được tiền
Tài trợ

Thật không may…
Những nhà thơ rất sợ bị còng
Nhưng bài thơ không thế
Bài thơ không ba hoa tôi yêu bạn tôi yêu bạn tôi yêu bạn
Nhiều khi nói nhầm thành tôi nã đạn

Bài thơ đang suy nghĩ về bạn
Dù bạn bị nã đạn
Bài thơ không hiểu vì sao quá khứ kéo quá dài
Mảnh đất chan máu xong rồi nước mắt
Các nhà thơ vẫn cứ mãi làm ảo thuật
Cho dân tộc này
Kéo cày số phận
Tận
Đâu?

36.
Sấm và sét nhắc nhở nhà thơ không được kiềm chế nỗi sợ đến chết
Cả mưa rơi nhắc nhà thơ cũng đừng tưởng tượng phát mệt
Nước mắt đủ nhiều rồi
Những gương mặt cần vuốt ve
Những cơn mưa cần bình tĩnh
Ngôn ngữ cần tự do

Bài thơ mong manh nhưng nhà thơ phải bảo vệ
Lịch sử sẽ đi qua như một giấc ngủ mê

Lịch sử là một quyển sách
In đầy hình của các ông Vua đã chết
Bài thơ đặt bàn tay đã trở nên lạnh lẽo của mình
Lên mặt các ông Vua
Vuốt mắt các ông Vua
Những bạo chúa cuối cùng đã chịu thua
Số phận những kho tiền vấy máu

37.
Ngôn ngữ không bao giờ cho ai vay
Dù nặng lãi
Những nhà thơ đã liều lĩnh tiêu xài
Coi chừng chịu trận
Nay mai
Không phải chỉ vài
chục trang
Đi tìm lại cái tôi
đã mất. Như Nguyễn Khải

Không thể có những ngôn từ giống nhau
Bài thơ gây ra nỗi đau và bài thơ chịu đau
Không thể đổ thừa số phận
Đừng chơi trò chơi trốn tìm
Bóp nghẹt trái tim
Rồi vu vạ cho ngôn ngữ

Thật nhục nhã khi các nhà thơ sống dai hơn những bài thơ của mình
Những câu thơ dối trá trong lò sát sinh
Chết cháy

Rồi hy vọng vào những tấm vải liệm
Làm thành mây bay
Dù thế nào nhà thơ thích làm cho mình lãng mạn
Ra vẻ mình ngây thơ

Ngây thơ núp ở cửa sau Thiên Đình
U u minh minh
Ma quỷ và quà tặng
Phục tùng
Bánh mì và khẩu súng
Chém gió lung tung

Ngôn ngữ liên minh
Rất giỏi làm tình
Với ma quỷ

Rồi hy vọng vào những tấm vải liệm
Rồi hy vọng vào những tấm vải liệm
Rồi hy vọng vào những tấm vải liệm

Biết rồi, khổ lắm, nói mãi
Thành những thằng điếm
Lải nhải
Lải nhải
Lải nhải
Lải nhải
Lải nhải





____________
AFTER WORDS:

Đọc qua những chia sẻ của những anh chị dịch thơ, tôi tự hỏi mình đâu đó là vị trí của mình. Tôi không biết, tôi nghĩ tôi sẽ không bao giờ biết. Mỗi lần tôi dịch xong một bài thơ, tôi như trên mây. Rồi một năm trôi qua, ôi trời tôi xấu hổ khi đọc lại bài dịch với cặp mắt mới.

Bài Trường Ca Về Cánh Đồng Bất Nhân tôi đã dịch lần đầu là tháng 9, 2019; tháng 7, 2020 tôi sửa lại lần thứ nhất để đăng trên #songngutaitram. Tháng vừa rồi tình cờ đọc lại, tôi buồn tôi một cách không thể nào diễn tả… thất vọng trong những thất vọng.

Tôi bây giờ không còn là tôi của hai năm trước. Tôi đã trở lại vị trí đầu tiên, con số không. Tôi đọc lại từng câu thơ, tôi khóc, tôi thương một đất nước tôi đã bỏ rơi.

Sài Gòn mỗi ngày càng bùng nổ với đại dịch, à là một cánh đồng bất nhân. Chúng tôi là những người bỏ đi, chán nản với những lựa chọn như “chích hay không chích”, khi trên một cánh đồng bất nhân họ tiêm nước muối cho dân.

Tôi không biết tôi còn tin vào Thượng Đế không, tôi chỉ thấy trước mặt tôi là những con chữ. Những con chữ với năng lực của nó. Tôi trở lại từ đầu, từ từ số một. Số hai. Khúc mười ba. Khúc ba mươi bảy.

July 2021


Lê Vĩnh Tài, the poet and translator born in 1966 in Buon Ma Thuot, Daklak, Vietnam. The retired doctor is still a resident of the Western Highlands and a businessman in Buon Ma Thuot.

Nguyễn Thị Phương Trâm, the blogger, poet, and translator, was born in 1971 in Phu Nhuan, Saigon, Vietnam. The pharmacist currently lives and works in Western Sydney, Australia.

By Nguyễn Thị Phương Trâm

There's magic in translating a body of work from one language to another.

Leave a comment

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

%d bloggers like this: