Vietnamese Art and Literature Beyond Borders | Nguyễn Thị Phương Trâm

Literature is the accumulation of the human mind and spirit in the written word. Hence art invariably is no different to literature in another form other than words. It is the reason I love reading, the reason I love art. Surrounding myself with art and literature, I am myself.

I am thoroughly enjoying this book of literary science.

It surprised me.

Thank you anh #nguyenhungquoc

Nguyễn Thị Phương Trâm

October 17, 2023

#songngutaitram #literatureandpolitics #socialistrealism #NguyenNgocTuan #nguyenthiphuongtram

Vietnamese Art and Literature Beyond Borders

Chúc mừng Nguyễn An Lý .

Congratulations to An for making it on The Longlist of The 2023 Warwick Prize for Women in Translation

Cảm ơn em, vì chị được vui cùng em, và được tự hào vì em.

Thank you An, for your hard work, and thank you for giving Vietnamese women a voice. You are the quiet inspiration for a nation in my heart.

Nguyễn Thị Phương Trâm

October 21, 2023

#songngutaitram #literatureandpolitics #socialistrealism #NguyenNgocTuan #nguyenthiphuongtram

Source: 2023 Longlist warkick.ac.uk

audit | Nguyễn Thị Phương Trâm

Mau thật, ngoài việc làm, tôi tự nhốt mình trong nhà và bạn thân nhất của tôi nàng Shani(the dog) đã  ra đi, một thời gian chỉ với rượu, giờ cuối năm với chàng Lucifur(the cat).

Gặp vài lần đứa cháu chưa đầy một tuổi, tiễn đưa một bố của bạn tôi về miền đất bên kia. Là thời gian tâm sự nhiều nhất với ba má tôi.

Thời gian còn lại là hoàn toàn trên blog. Cỡ 300 bài thơ và truyện ngắn tôi chưa edit lại, vẫn còn format cũ.

Mấy tuần vừa qua tôi thấy mình không cần phải dịch nữa, tôi không nhớ việc dịch chữ như gần nửa trục năm qua. Việc học tiếng Việt vẫn còn nguyên vẹn một con đường dài vun vút, chắc chắn là sẽ không bao giờ hoàn hảo như mong muốn của tôi, nhưng sự hoàn hảo tôi tin rằng trong đời tôi sẽ chỉ là những giây phút hai đứa con tôi đã chào đời.

Cuối cùng là tôi đã có nhiều thời gian để đọc. Và tôi rất vui khi đã khám phá ra càng ngày càng nhiều người dịch văn Việt ra nước ngoài như Anh, Pháp.. v.. v. dù rằng so với những tác phẩm dịch sang tiếng Việt thì vẫn còn quá ít. Nhưng tôi vẫn vô cùng vui, tôi mong là sẽ thành một phong trào thú vị để chia sẻ ngôn ngữ của đất nước mẹ đẻ của mình.

Nghĩ đến một phong trào như vậy làm tôi thấy bỗng nhẹ người hơn. Tôi chúc các bạn ấy đạt được những đam mê như tôi đã. Tôi chúc các bạn như tôi luôn luôn thành công, đây là niềm vui của một cánh đồng chữ tôi giữ mãi mãi trong tôi. Tôi mong họ sẽ nhận được sự hỗ trợ của những nhà văn nhà thơ như tôi, nhất là trong những ngày đầu.

Tôi sẽ giành cuối năm Tân Sửu để sửa tiếp những tác phẩm còn lại. Còn lại là những tác phẩm của nhà thơ Lê Vĩnh Tài và những bài tập làm thơ và những hư cấu vụn của dược sĩ.

Tôi đọc lại những kỷ niệm cũ, tôi thường ngồi cười tôi. Thú thật là tôi nghĩ sẽ không có độc giả, tôi nghĩ rằng chỉ mình tôi đọc những bài dịch của mình. Vui.

Chúc các bạn mọi sự an lành.

Trâm 

December 29th, 2021

I find myself at the point of another self-audit, close to the easing of the lockdown in Sydney. At the completion of thirty pieces of work by Thanh Tâm Tuyền(TTT), with his vernacular still fresh in my mind I’ve stumbled upon fresh insight. TTT has lived through many wars, and he had more than his share of adversity that of national pride and personal in nature. The modern poet struggles with self at the darkest level of society. 

Through his struggles I’ve come to understand the heartache of my parents’ separations during the time my father was in Thu Duc Academy for officers during the Vietnam war, and re-education camps for the four years after the war ended in April, 1975. I find myself frightened of being alone. In the quarter of a century I’ve been married, I have never been apart from my husband except for the odd golf trips and they were in pieces, bits of trauma at the time unrealized.

I’ve found how much Thanh Tâm Tuyền’s work has affected the poets, writers and artists I’ve been translating, whether they admit to it or not, it is evident in their work. And suddenly I see them in a new light. I want them to know that TTT does not want them to put him on a pedestal, he wants them to continue what he has started. Continue to tell people that love exists even at the lowest darkest point of humanity, that even when we are a meal for maggots we are an inspiration.

Thanh Tâm Tuyền has opened up a whole new era of poetry for me. How long will I continue to translate? Who else will I translate? I honestly don’t know. It has felt like I’ve been stumbling around in pitch black darkness in one of those odd fine dining experiences with little clue of where or what to do next. But, there are voices and noise all around me, and sometimes it’s more than bearable. I still need to learn how to listen to my appointed waiter, and enjoy the company of those at my table. It is an extremely difficult task for my paranoid brain, but I do see some way forward. And that in itself a new beginning.

Thank you to those who have been there for me, especially my husband and two very adult children. I am indeed blessed.

24th September, 2021

Hình như chuyện gì tôi nói nhỏ với nhà văn, say là nhà văn nhả hết vào tai nhà thơ. Nhưng không sao, tôi nghĩ, nhà thơ chỉ đem nó bỏ vào thùng nước mắm ngoài trời lúc nó nồng mùi thì sẽ thành vật liệu của những bài thơ. Bản tính con người, trả(không phải chả giò) là chuyện buồn.

Tôi thấy hạnh phúc được đánh giá quá cao “happiness is overrated”, suy nghĩ xưa nay của tôi vẫn vậy. Buồn nó có cái sự thật của nó, tại sao phải chôn vùi nó. Không phải là một cái gì mình phải gánh, nhưng khi buồn trông thấy vậy thôi. Hình như anh hiểu điều này. Thơ của anh mỗi lúc tôi đọc như là một nhật ký, của tôi hay là của anh, như tôi cũng đã trải qua. Những bài thơ của ngàn năm (quy ước).

Thật ra tôi nên sợ những cảnh sát ngữ pháp “grammar police”, ngữ pháp tôi không được học, cuối cùng chỉ lo đến chính tả, thi đậu, với cặp mắt “dyslexic” của mình. Chấp nhận thôi, vì đây là bản chất của mình, nhưng tôi không phải là Shakespeare, con gái tôi hay cười mẹ nó “you’re not Shakespeare mum, the grammar police will kill you!”, chuyện này đã xảy ra nhưng người nhận xét ra điều này tôi rất quý. May là mình mê đọc sách, chữ nó đã được nhét vào trí óc, tôi sống trong ngôn ngữ qua linh tính. 

Khi nước mắt nó chảy dòng, nó có nguồn có bến, cứ để nó. Khô thành muối mình đem đi nêm nếm cuộc đời, còn chi giúp mình hiểu được người không phải là mình. Ui rườm rà nhưng thật sự là vậy. Nhưng trong thời gian này mình “self audit”. 

Giỏi ngôn ngữ đi chăng nữa, chưa chắc là dịch thơ được, đây là điều thực tế. Nhưng điều tôi chắc, từ bài thơ của anh viết, chỉ mình tôi có dịch sang tiếng Anh hay bằng tiếng Việt. Trước hết là Anh Văn là tiếng thông dụng của mình mỗi ngày, dù tôi là thế hệ nải chuối vẫn là cùng thế hệ của anh. Còn về trải nghiệm thì chắc là không bằng anh, nhưng cũng mệt vô cùng. Những điều tôi nêu ra, anh cũng đã nhắc đến. Uniquely, I have the credentials to translate your work. Điều này là một hạnh phúc lạ, tôi chưa bao giờ nghĩ đến. Nên tôi muốn sống nó một cách thật lòng, bị cắt vì nó, vui vì nó. Rất là đơn giản. 

Độc giả của SONGNGUTAITRAM khắp thế giới, nhất là những người đọc tiếng Anh, là ngôn ngữ đầu tiên của họ, khi họ đọc, có khen hay không tôi rất vui. Họ khen thì chắc chắn là vui hơn. Hạnh phúc trừ đi những sự buồn bã, con người sẽ tồn tại. Tôi sẽ tồn tại.

Ui, hôm nay mình giỏi tiếng Việt! Nhớ sửa chính tả và ngữ pháp cho tui nha chàng.

December 5,2020

Nguyễn Thị Phương Trâm, the blogger, poet, and translator, was born in 1971 in Phu Nhuan, Saigon, Vietnam. The pharmacist currently lives and works in Western Sydney, Australia.

40 years in Australia | Nguyễn Thị Phương Trâm

Thông, Anh, Trâm, Tùng, Thảo, Nghĩa, Thiêm và Thiện

Forty years marked by the passing of Shani, my joy, my canine best friend. What would make it more poignant than to live a life of pure love and joy. I often forget my place in the universe, but she is the one who had reminded me of who I am, my place in the world. I am 50, and I am the 10 years old of 40 years ago in her eyes. I am playful, I’m no longer the lonely 10-year-old on a beach at a refugee camp in Thailand.

How would one note one’s life in the flicker of eyelashes, through the tears, and the years in passing? My then 30-year-old parents, now grandparents to successful adult grandchildren, have adopted Shani too into their family. Shani, insistence on popping in to see my parents through Covid-19, her stubbornness was the joy the moment we saw my parent through their window. 

What would break the human spirit, the hopelessness of never being whole again, the homelessness, the exile, the foreign places one would never belong. But, I did for a short time. I belonged to her, I was her trainee, I learned not to fear the darkness around me, and I learned how great it was to get caught in the wet, and walk in the rain, though she believed me to be crazy wanting to tread through an eminent thunderstorm. No one could wish for a better companion, a guardian angel through the darkest storms. 

I am paralyzed with fear and grief upon my broken body and Shani walks through the door with her favourite ball. Barked at me for being so weak, barked at me for missing out on football on the pee-bleached lawn – do you not know how great it smells out there in the world, there’s not a single shadow of a cloud! 

40 years exiled, 40 years a refugee, 40 years in the land of my adopted country. 40 years, and I have been loved.

March 2021


Nguyễn Thị Phương Trâm, the blogger, poet, and translator, was born in 1971 in Phu Nhuan, Saigon, Vietnam. The pharmacist currently lives and works in Western Sydney, Australia.

Beauty is not in perfection; beauty is by the years marred | Nguyễn Thị Phương Trâm

I started the translations of NVT’s work a few years back, introduced to me by a very kind recluse – in the desire to expand my Vietnamese vocabulary. Ignorance is bliss since NVT’s writing is not for the faint-hearted. Even in NVT’s regular conversational posts on social media, I found it impossible to understand. 

I’ve never been afraid of openly displaying my mistakes, I believe “to err is to be human”. If a barely third-grade greying middle age student like me can still learn – there’s hope for many. But often I’m on the verge of tears (metaphorically- witnessing me crying is an ocular trauma). My daughter had refused to read one of the shortest pieces, simply because of the excessive and unnecessary use of ellipses. 

Here I am, re-editing my earlier translation of NVT’s short stories; most are an average three-minute read. There is no eloquent way to express the quality of those translations except – they were crap. 

To err is to be human, but the pain is always a tear-jerker.

_____

May 1st 2019


Nguyễn Thị Phương Trâm, the blogger, poet, and translator, was born in 1971 in Phu Nhuan, Saigon, Vietnam. The pharmacist currently lives and works in Western Sydney, Australia.

Here’s some brutal honesty. | Nguyến Thị Phương Trâm

No different to elitists, those who are good translators do not need accolades, their work is their reward, they live it. Those who believe they are gods succumbs to mere popularity(the comrade’s way), they are slaves to fame “Do you know who I am!”..

So many people who have sold their soul for so little. They do not understand the word integrity.

But, each to their own. Just fuck off and leave me alone. I don’t need that kind of shit around me. If you want to intimidate me. Grow a pair of balls first or at least have talent. Otherwise piss off and do not waste my time.

Who ever wants to tell me to “calm down” can just as well FUCK OFF! I’m not 5 and neither are you. GROW THE FUCK UP! MY CHILDREN DID. TAKE ALL THE FUCKEN SCREEN SHOTS YOU WANT.

Honesty is not a sin. But what is sinful is a man who has no talent and loves paying for sex. 🙂

thi sĩ | Nguyễn Thị Phương Trâm

Sáng sớm nướng thêm không nổi, tôi đi kiếm ông bà ngoại của tụi nhóc để quấy rầy. Theo cách xem tử vi của ba tôi thì đúng thật, tôi có rất nhiều quý nhân phù trợ.

Thực tế thì, trong ba năm nay kinh tế xuống vì đại dịch, tôi tự nhiên rảnh, nên SONGNGUTAITRAM.ORG ra đời một cách vô cùng dễ dàng. Tôi chẳng tốt gì. Chỉ vì tôi không hiểu ngồi yên là gì. Trong những “beginnings” tôi cũng không hiểu thế nào là một blogger, thế nào là biên tập viên. Tôi chỉ muốn chữa bệnh mù chữ của mình. Mù không dành riêng cho ngôn ngữ của mẹ, mà văn ngôn bặp bẹ Anh ngữ của mình. Những dở dang của ngôn ngữ lẫn vào nguồn gốc mờ ảo của bản thân tôi. Tôi là ai? Ôi cliché làm sao.

Nếu ta là ai, thì ai biết? Tôi thường xuyên kiểm xoát lại bản thân mình, xóa đi những gì không phù hợp, không cần thiết, không bổ sung hành trình học vấn của mình. Chỉ có học tôi mới hiểu tôi hơn. Danh vọng đối với tôi là một món phiền não mệt mỏi, tôi không thích, nhưng sự mâu thuẫn lại nằm trong mong muốn của mình là được nghe, I wanted my voice to be heard. Khổ. Không chỉ vì nữ quyền, tôi muốn thay đổi cả sự công bằng trong ngôn ngữ của bạn. 

Hôm nay tôi viết những lời chia sẻ này hình như cho tôi hơn là cho bạn, một cách tập đánh vần. Hơn đó nữa là để cám ơn dịch giả và nhà thơ Vũ Hoàng Thư, chủ biên của VĂN NGHỆ BIỂN KHƠI, đã không chỉ chia sẻ những bài thơ của tôi, mà lần đầu tiên trên đời mình vì nhà thơ VHT mà mình được làm “thi sĩ”. Ô kìa, thơ Nguyễn Thị Phương Trâm. 

“Thi sĩ” là ước mơ đẹp nhất của đời tôi. Khổ, vì vậy, ngày nào dịch thơ của nhà thơ Lê Vĩnh Tài là những giây phút ganh tị với những dòng chữ của chàng. Sáng nay đi khoe những bài thơ của tôi được đăng trên Biển Khơi, thì ba tôi lại nói – anh Tài dịch thơ của con hay quá, hay hơn bài gốc bằng tiếng Anh của con, ba rất thích. Chết tôi chưa.

Thật ra, nếu không vì ngôn ngữ như thơ của Thiện làm gì có thơ của Lê Vĩnh Tài, làm gì tôi được đến với những dòng chữ tuyệt vời của bạn. 

Cám ơn bạn, cuộc đời tôi đã thăng hoa vì bạn.

Trâm


Nguyễn Thị Phương Trâm, the blogger, poet, and translator, was born in 1971 in Phu Nhuan, Saigon, Vietnam. The pharmacist currently lives and works in Western Sydney, Australia.

songngutaitram | Nguyễn Thị Phương Trâm

Today marks the end of the journey for songngutaitram.org . Thank you anh Lê Vĩnh Tài , for holding my hand for the entire two years throughout this journey. It is because of you I am able to stand on my own, two extremely sensitive feet alone on nguyenthiphuongtram.com.

Christmas is always a sad time, as I watch my parents miss their home in a land they will never return, I find myself thankful for you. Those who have quietly helped me on my journey of trying to find my vernacular. My vernacular is the words spoken in the half-light of dawn, between my mother’s tongue and that of a country that had nurtured me into a good citizen of use to society, and I have loved you always from the moment I had set foot on your land.

I accidentally bumped into you, and ever since you have been my light.

Nguyễn Văn Thiện Chư Mang Kể Chuyện, you have given me the spirit of your writing, and your enduring patience, you are my teacher and my friend. Đinh Trường Chinh, you have given me a lifetime of art and unquestionable friendship. Anh Phan Nhiên Hạo, thank you for your fair dinkum straightforward advice, you should have been an Australian not American, I am always appreciative of your blunt honesty, thank you for taking me on when my work was below par. Thank you anh DQ Do, for bringing my journey to light, thank you for your piece of critique of my translation, I will never forget such an honour though it pained me. Thank you anh Vũ Hoàng Thư for seeing me for who I am, thank you for seeing myself in you. Thank you Phan Quỳnh Trâm  for being there from the beginning of my journey into your world, thank you for your subtle way of telling me how much you love me through your messages of songs on the days all I want to do is cry, and of course for officially introducing me to anh Nguyễn Hưng Quốc. Thank you anh Nguyễn Hưng Quốc for entrusting me with your first books of poetry, it is an honour, your resounding acknowledgement has always been my dream, your lifetime of literary work is unmatched by any author, but it is your poetry in the most frustrating of times saved me from killing those who want to hurt those I care about, my intention has never been to finish the translation of those 909 poems. But, all journeys must end.

I’m most thankful for my family, my beautiful parents who are my daily inspiration, they have given birth to a troubled and sensitive child they didn’t know what to do with(they should have just fed me wine from birth), I could never forget my siblings, without their rivalry, I am not the person I am today. Last, but not least, I must thank my beautiful husband and children, I would never have been able to survive anything at all without you, I love you, and I am so proud of you, you are what makes me whole.

Merry Christmas,

Trâm

December 20, 2022

Hôm nay đánh dấu sự kết thúc của hành trình songngutaitram.org . Cảm ơn anh Lê Vĩnh Tài đã cầm tay em suốt 2 năm đi hết chặng đường này. Nhờ anh mà em có thể đứng một mình, một mình bằng hai bàn chân vô cùng nhạy cảm trên nguyenthiphuongtram.com.

Giáng sinh luôn là khoảng thời gian buồn, khi tôi được bên cạnh bố mẹ tôi, chứng kiến nỗi nhớ của hai ngài dành cho một quê hương mà hai ngài sẽ không bao giờ trở lại, tự nhiên tôi thấy mình rất muốn tri ân các ân nhân của mình. Những người đã âm thầm giúp tôi trong hành trình tìm kiếm ngôn ngữ của mình. Ngôn ngữ của tôi là một ngôn ngữ thốt ra trong ánh sáng mờ ảo giữa sự bình minh, giữa tiếng mẹ đẻ của tôi và tiếng nói của một đất nước đã nuôi dưỡng tôi thành một công dân tốt cho xã hội, và tôi đã luôn yêu mến mảnh đất này từ ngày đầu tiên tôi đặt chân lên miền đất lạ. 

Tôi tình cờ gặp bạn, và kể từ đó bạn đã là ánh sáng của tôi.

Nguyễn Văn Thiện, anh đã mang lại cho tôi một tinh thần bền bỉ kiên nhẫn trong sáng trong sự sáng tác, anh là một người thầy và là một người bạn tôi vô cùng quý mến. Đinh Trường Chinh, anh đã đem lại cho tôi cả một cuộc đời nghệ thuật và tình bạn không thể nghi ngờ. Anh Phan Nhiên Hạo, tôi luôn tri ân những lời khuyên thẳng thắn công bằng của anh, đáng lẽ anh phải là người Úc chứ không phải là người Mỹ, tôi luôn đánh giá cao sự trung thực thẳng thắn của anh, cảm ơn anh đã tiếp nhận tôi khi công việc của tôi làm còn dưới mức trung bình. Cảm ơn anh DQ Do đã đưa hành trình của tôi ra ánh sáng, cảm ơn anh đã phê bình bản dịch của tôi, dù nó làm tôi đau lòng đến mức nào đi nữa, tôi sẽ không bao giờ quên niềm vinh dự đó. Cảm ơn anh Vũ Hoàng Thư đã cảm nhận được con người thật của tôi, cảm ơn lòng đồng cảm của anh. Cảm ơn Phan Quỳnh Trâm đã là người luôn bên tôi từ bước đầu tiên của cuộc hành trình của tôi vào thế giới của em, cám ơn những bài hát đầy tình yêu của em trong những ngày tôi chỉ muốn ngồi một chỗ ôm đầu và khóc, và thêm đó nữa, em đã là một người chính thức giới thiệu tôi với anh Nguyễn Hưng Quốc. Cảm ơn anh Nguyễn Hưng Quốc đã giao lại cho tôi những tập thơ đầu tay của anh, đó là một điều thật vinh dự đối với tôi, sự ghi nhận vang dội của anh đã là một mong ước của tôi, văn chương để đời của anh tôi nghĩ, không tác giả nào sánh kịp, nhưng thơ của anh là sự cứu rỗi của tôi trong lúc uất ức nhất, trong những giây phút tôi muốn giết những kẻ đã làm tổn thương những người thân của tôi, ý định của tôi chưa bao giờ là dịch cho xong 909 bài thơ của anh, tôi chỉ muốn kéo dài càng lâu càng tốt. Nhưng, cuộc hành trình nào rồi cũng phải có sự kết thúc.

Tôi muốn cám ơn cha mẹ tuyệt vời của tôi, hai ngài là nguồn cảm hứng hàng ngày của tôi, hai ngài đã sinh ra một đứa trẻ rắc rối và nhạy cảm mà hai ngài nhiều lúc không biết sử thế nào và phải làm gì với nó(lẽ ra hai ngày nên thay rượu với sữa cho tôi từ ngày đầu lọt lòng mẹ chăng), tôi không bao giờ có thể quên mấy chị em của tôi, nếu không có sự cạnh tranh chiến đấu của họ, thì tôi làm gì có một ngày như hôm nay. Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, em cảm ơn chồng và hai con, mẹ không cách nào tồn tại nếu không có hai con và ba, I love you, and you are what makes me whole. 


Nguyễn Thị Phương Trâm, the blogger, poet, and translator, was born in 1971 in Phu Nhuan, Saigon, Vietnam. The pharmacist currently lives and works in Western Sydney, Australia.