A poem in Vietnamese by Thanh Tâm Tuyền
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm
Art: Đinh Trường Chinh

NGÔI NHÀ ĐỎ, TRĂNG HỒNG (6 biến khúc quanh một đề thơ cổ)

THE RED COTTAGE, THE BLOOD MOON

1

The summer blood moon over the red cottage on a hill.

The warm summer allure of a kiss,

Calling upon the leaves and refreshing rain,

Distinguishing in waves, the burning sadness.

–

The storms long ago rains now in deep greys.

Damp mouldy latched door, shut in seclusion.

Yes, tap, tap those detached fingers.

Hidden drunken face, silent dreams in the knotted.

–

Amidst the crowd settle on the wooden bench alone.

Dusk over the garden appeared in a singular autumn light

Silent wooden idol. Sound of escaping footsteps.

Sudden confounding ambiguous ladder.

–

Vertical climb, lost breaths.

Corroded stony steps littered with hesitation.

Endlessly towering with holding a stony-spirit.

Light embraced deeply in the mere thousand.

–

Or otherwise. Step on the footprints of strangers.

Landslide. Searching watchful eyes of ancient trees.

Icy flames of the resounding brilliant blood moon.

Dizzy laboured home. The nervous hills dutifully residing

–

The sudden awakening stranger in the days to come,

Witnessed a home burned as though a heart was on fire.

A blood moon shaken by the wind on the meadow.

Sleep was overwhelmed by unexplained sobbing.

2

The strange blood moon over the red cottage on a hill.

The afternoon wilting, the sky purple through the fresh mist

The sunlight merry – as sound bright eyes –

The distant smile, the cityscape, greets him.

–

Drooping eaves, ancient roof tiles.

Budding old flowers, a display of novel dreamy blooms.

Wondrous dreams, strings of crazy torrential rain.

Along with the raindrops were the tears of separation.

–

Breaths incubated in the walls of a thousand deaths.

Sunlight, as desolate as the moonlit flames.

Upon tragedy the flickering droopy faces

Faces saved behind all the makeup.

–

Deserted stone footings in reverie of someone’s footsteps 

Echoes of lonely heels out on the veranda.

Emptiness, the moon exposed by the sinking inebriation 

Deep echoes from the foot of the horizon.

–

The light lit. A window was still open.

As the stars blurred in blaring light.

Night gradually sank. Playful butterflies wavered.

Where was the soul ready for a lifetime of dreams?

–

The pale colourless moon. Silent cottage. Damp chill hill.

Sad lingering sound of a flute in the dark.

Slippery footpaths pushed forth the hesitant footsteps.

The cottage drifted away in an exhausted flood.

3

The alluring blood moon over the cottage on a hill

The delta horizon, lone windy wharf in the fog.

(The pull of endless ocean rips awakening a sound heart)

She returns home lost in the full moon.

–

The storms, torrential storms

Pushed the breathless moon out to sea.

The dewdrops, beguiling dewdrops

The autumn folded in leaves, refuge, prayers.

–

Hovered stony steps. Illusions released. Mysterious pathways.

Upon which step was the widening desolation.

“Where are you? Alone I’m lost.”(she thought)

Awkward chuckle.

–

Steeped in all the swashes of cold rain

The last bit of fading sunlight, happily giggled

On the locked door was a festering scar

Splintered wood. Eyes closed upon regret.

–

Out on the porch were the creaking of old wood. The door opened.

“Who are you?” His voice echoed

Stirring dark moments. Outside, the opaque sky retreated

“Who are you?” His voice startled the nocturnal bats

–

Invite not the fire. Undulated were the undefined footsteps.

Heart chambers overwhelmed with mournful fire.

Invite not the fire. Shadowy flickered flames.

Heart chambers blinded by the brilliant cold light.

–

Both cold hands traced the absent pervasive scent.

The walls were damp with moss. Dusty were the benches. Gosh the summer.

Windswept, the sunlight flew. The table was a distant memory.

The flowers eagerly danced(forgot their purpose).

–

The window panes, unreflective

“Who are you? He asked from behind the unreflective pane

Lost was the city in the dark, though in the late autumn haze

“Who are you?” he asked most earnestly.

–

Holding tightly onto the trunk, a sad leafless desiccated tree,

In the garden long ago she wept till there was nothing left of the night.

The lustreless moon kept its distance. The day was too afraid to dawn.

The hill wavered. The grass has mistaken it for the cold dry autumn wind.

4

The pining blood moon over the red cottage on the hill 

In quivering breaths of the mist. Fell upon the horizon

The constant wind rose in cool sadness, clouds in gallops rearing

Calls of the black swallow. Dropped mid-air was the solitude.

–

The hill bobbing up and down on the frothy white waves

The roof embraced, by the crescendo of somebody’s howling anguish.

Someone was trying to maintain a cool demeanour.

Night, a soul somewhat clumsy. Bit its lip.

–

The sinking stony steps. Slippery cold rocks

Lifting beneath one’s feet. Unsteady adrift in waves.

Wistful regrets of the breeze in those nights 

The stones rose to meet each weightless footstep.

–

White pollen searched from the head of the slope.

The flowers checked the horizon. The plain path revealed at dawn.

The resentful flowers teased. In mad sardonic laughter.

Wilted, waiting for the damp wings. The haze.

–

The golden light going out like the dying flame of a match

Fire of a distant sail, mindful of fireflies

Lovesick call of biting bitterness

Resound shadows in nothingness, touch of sweetness.

–

Behold the drenched hair, leaning over the jagged ledge.

Awkwardly clinging to the wooden door frame.

The windy brooding porch, dark magic

Head throbbed, pounding horror.

5

The bloody red moon over the red house on a hill.

Infinite doorway. Draping earth brown eaves.

Trees in brilliant hues of green. Charcoal purple skies. Mountains imposing.

Down the slopes, the commotion in the streets unfurled in yellows.

–

The sharp(cat) eyes startling in the sound dark summer.

Daylight feverish. Sunlight, a blanket of desire.

The damp door to the leaking imprisoned time flung wide opened, 

Caressing breeze, impelling radiance upon the summer night.

–

At the head of the slope he took in a quick breath

His chest rumbled. Emptied of the forgotten sounds.

The stony steps greeted – a fragrant season of herbs –

Plain and clear greetings. Flew. Bells as they were resounding. 

–

Stupefied mid-step. The tears poured.

The night sky of long ago, returned in a windstorm.

The confiding walls, silent. Lifting her chin to a dream in a blink,

Satiated untamed steps, an earnest evergreen moon.

–

The loose lock broke. The door flung open. A blur.

“Who are you?” (She asked) the wooden bench lost its footing.

The moonlit winding path. Intently listened.

“Who are you?” (She asked) the bird chirped, lost. Hesitant.

–

She’s frantic in the garden. The unreal day.

Gathering wood. Building the fire. Shook the moon.

The cottage spinning up high on the carousel

The windswept hill. Brilliant fire on an iceberg.

6

The unfurling blood moon over the red cottage on a hill.

Teal sky. The mountain dazed, the strange forest wind.

The trees, tipsy. The night, far away, silent.

A period of wind change. Sadness upon the leaves.

–

Quiet. The quiet fell. A twig snapped. Something moved.

Searching eyes, startled, the hidden dreams. 

He turned around exhausted, viewed the retreating city.

The door securely shut. Surrounded by fences. Eyes hollowed.

–

The moon in a blink moved. Minus the crescendo of a petering song.

The glorious golden summer, endlessly unfurling.

In you were there any melody left dear night, oh night

To soothe him? A sky weakened by illness.

–

Each step up, the battered desolation.

Uneven breath. Oh tattered dishevelled soul.

Gosh eroded stone, scarring stupor.

Tempting. The freezing evening thunderstorm.

–

Let’s go, live. (be a)fool like Orpheus.

Don’t look back. Don’t look back. The dusty shores.

Sprouting thorns, untamed Eden. The vision of her drifting

Dissipating down the sound dark corridor.

–

At the gateway of death, prolonged blindness

A bloom closing upon intimate uncertainty.

Don’t look back. Don’t look back. My love(she exclaimed).

The moon was accidentally bright. The moon silent, held onto a gulp of dew.

–

The season turned poisonous. The retreating cottage held its breath.

The hill obstinate. The broken branches, shed leaves.

Don’t look back. The autumn mist is adrift, shifting.

Don’t look back. The naked moon is evergreen.

(September 2021)

—

NGÔI NHÀ ĐỎ, TRĂNG HỒNG

(6 biến khúc quanh một đề thơ cổ)

Trước sau nào thấy bóng người

Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông.

Xập xè én liệng lầu không,

Cỏ lan mặt đất, rêu phong dấu giày.

Cuối tường gai góc mọc dầy

Đi về này những lối này năm xưa…

Nguyễn Du

Gửi vợ chồng K.

1

Ngôi nhà đỏ trên đồi trăng hồng hạ.

Hạ nồng nàn quyến rũ môi hôn,

Gọi mưa mùa tắm gội xanh cỏ lá,

Dập tắt sầu thiêu đốt, phả du dương.

– 

Mưa ngày qua, mưa ngày nay, xám ngắt.

Cửa đóng cài, cửa ẩm mốc cô đơn.

Gõ lên đi ngón tay cung khờ khạo.

Nép đầu say, tóc rối mộng thầm.

–

Ngồi xuống ghế mộc bầy riêng lẻ.

Chiều bên vườn gợn sóng nắng sơ thu.

Im tượng gỗ. Tiếng chân ai thoát chạy.

Bỗng bâng khuâng thang cấp lượn mơ hồ.

– 

Trèo dốc đứng, vội vàng hơi thở hụt.

Bậc đá mòn rợp lối phân vân.

Hồn đá nín thiên thu chót vót.

Ghì ôm sâu chớp sấm non ngàn.

– 

Theo lối khác. Giẫm dấu chân người lạ.

Đất trượt trơn. Cây cối rõi trông tìm.

Trăng hồng sáng ngân nga lửa lạnh.

Nhà lao đao. Đồi rào rạt ngoan nằm.

–

Kẻ lạ mặt bỗng đêm mai hoảng thức,

Thấy ngôi nhà bằn bặt cháy như tim.

Đồi giông gió lay trăng hồng lả thiếp.

Và hàm hồ buột giấc khóc êm.

2

Ngôi nhà đỏ trên đồi trăng hồng lạ.

Chiều úa tàn, trời tím buổi tinh sương,

Nắng hớn hở – nắng trong veo như mắt –

Mỉm cười xa, phố thấp, vẫy chàng.

– 

Mái nghiêng cúi, ngói nâu đời cũ xỉn.

Trổ bông xưa, phơi đoá mộng dị kỳ.

Mộng vời vợi, chuỗi mưa điên xối xả.

Xuôi theo mưa giọt lệ chia lìa.

–

Tường ấp ủ hơi dồn nghìn giấc chết.

Nắng như trăng nhóm lửa bơ vơ.

Gương mặt héo chập chờn sau giậu đổ

Khuất dung nhan trong dáng ơ hờ.

– 

Thềm quạnh quẽ gọi chân ai hồi tưởng

Gót cô đơn nghe rảo tận hiên ngoài.

Quãng trống trải, lịm say trăng thố lộ

Những âm vang cùng thẳm cuối trời.

– 

Đèn vẫn thắp. Cửa sổ kia vẫn mở.

Loé sáng mù như một đốm sao.

Đêm dần lụn. Bướm đen vờn nghiêng ngả.

Đâu người ngồi nhập kiếp chiêm bao?

– 

Trăng lợt lạt. Nhà im. Đồi rét mướt.

Tiếng sáo khuya rong ruổi u hoài.

Đường trơn dốc đẩy chân trì níu.

Nhà lênh đênh theo trận lũ rã rời.

3

Ngôi nhà ở trên đồi trăng hồng lả.

Trời vàm sông, bến quạnh gió mù tăm.

(Nước thao thức lòng sâu cuồn cuộn hút)

Nàng trở về lạc nẻo đêm rằm.

– 

Những trận mưa, những trận mưa tầm tã

Đẩy trôi trăng ra biển im hơi.

Những giọt sương, những giọt sương giả lả

Lá khép thu, nương náu, kinh lời.

– 

Bậc đá nổi. Ảo giác buông. Lối ẩn.

Thềm nào đây trải rộng giấc hoang vu.

“Chàng đâu? Chàng đâu? Riêng mình ngơ ngác.”

Chốn tình si thoang thoảng giọng cười mờ.

– 

Trong thớ mủn mưa hắt đầm lạnh lẽo

Nắng muộn màng, nhợt nhạt reo vui

Trên cửa khoá, phô vết thương loang lở

Gỗ xác xơ. Mắt khép bùi ngùi.

– 

Trên hàng hiên động tiếng mòn. Cửa mở.

“Nàng là ai?” Âm dội vẳng quanh vòm

Phút tối ám. Ngoài kia trời đục xoá.

“Nàng là ai?” Hoảng hốt cánh dơi đêm.

– 

Đừng khêu lửa. Chân mập mờ bước sóng.

Buồng tim ta lửa ngún phủ thê lương.

Đừng khêu lửa. Ngọn lắt lay tỏa bóng.

Buồng tim ta sáng quắc ánh băng.

–

Hai tay giá trườn quanh hương nồng vắng.

Tường ẩm rêu. Ghế bụi. Ôi mùa hè.

Gió lùa thổi, nắng bay. Bàn quên lãng.

Những đốm hoa nhảy nhót ham mê.

– 

Khuôn cửa sổ, gương chìm không hắt ảnh

“Nàng là ai?” Chàng dưới thấp sau gương

Phố khuya lạc, mờ như đang thu muộn

“Nàng là ai?” như thể lối vô cùng.

–

Níu chặt song, dáng cây sầu khô trụi,

Trong vườn xưa nàng khóc cạn đêm nay.

Trăng thất sắc lánh xa. Ngày sợ rạng.

Đồi chập chờn. Cỏ rối tưởng heo may.

4

Ngôi nhà đỏ đồi trăng hồng đuối nhớ

Thở hơi sương run rẩy. Ngã trong trời

Nhoè gió bấc, ngựa mây dồn gấp vó

Tiếng nhạn đen. Thả bổng quạnh hiu rơi.

–

Đồi bập bềnh trôi trên lũng biển trắng

Mái nhà ôm, nhô nóc hú gào người.

Người gắng gượng rõi dáng hình lãng đãng.

Đêm như hồn lóng cóng. Cắn môi.

– 

Những bực đá lấp chìm. Đá rét mướt

Dâng dưới chân. Đợt sóng nổi chông chênh.

Người hẳn tiếc những khuya trời ngỏ thoáng

Đá nhún mình nâng gót nhẹ thênh.

– 

Bụi hoa trắng ngó tìm trên đầu dốc.

Hoa ngời trông. Rạng hiện lối đơn sơ.

Hoa thù nghịch. Cười ý sầu điên đảo.

Rũ rượi hong cánh ướt. Quãng mờ.

– 

Đèn vàng lụn như đầu diêm xoè tắt

Lửa thuyền xa, đom đóm dạt phiêu bồng.

Tình rầu rĩ kêu tiếng trầm cắn đắng

Bóng vang hư, thoáng lịm như không.

– 

Kìa tóc sũng, tựa gờ tường đay nghiến.

Bám vịn trên cửa gỗ sượng sùng.

Thềm hiên gió rập rờn xô huyễn hoặc.

Đầu buốt mê nhịp gõ kinh hoàng.

5

Ngôi nhà đỏ đồi trăng hồng vằng vặc.

Cửa thiên thanh. Mái xoãi ngủ sậm nâu.

Cây biếc lục. Trời tím than. Núi sững.

Phố tuôn vàng huyên náo dưới triền sâu.

– 

Hạ đen thẳm ngỡ ngàng đuôi mắt sắc.

Cơn sốt ngày. Nắng trải thảm ham mê.

Mở tung cửa nhốt thời gian ủ dột,

Gió mơn man, lùa rạng rỡ đêm hè.

– 

Chàng thở vội hương bay trên đầu dốc.

Ngực cồn cào. Trống hụt những âm quên.

Bực đá gọi – ngát một mùa thảo mộc –

Gọi trắng trong. Phấp phới. Chuông rền.

– 

Trên lối nhớ đứng ngây. Tuôn lệ.

Trời đêm xưa, gió lộng cũng về thăm.

Tường giãi im. Nàng ngửa đầu chợp mộng,

Thềm hoang đầy, xanh miết miết trăng.

– 

Chốt lỏng gãy. Cửa bỏ không. Mờ hoặc.

“Chàng là ai?” Ghế mộc quỵ rời chân.

Trăng rọi lối quanh co. Ngách lắng tiếng.

“Chàng là ai?” Chim kêu lạc. Tần ngần.

– 

Nàng hớt hải ngoài vườn. Ngày huyễn ảo.

Góp lượm cành. Đốt lửa. Xốn xang trăng.

Nhà quay tít trên vòng quay đám hội

Gió khắp đồi. Lửa chói sáng biển băng.

6

Ngôi nhà đỏ trên đồi trăng hồng khoả.

Trời sương lam. Núi ngây rừng gió lạ.

Cây ngà say. Đêm heo hút lặng khơi.

Mùa trở gió. Rười rượi buồn cỏ lá.

– 

Im. Rớt im. Nhánh khô ròn. Bước động.

Ngói lệch xô, bàng hoàng, che khuất mộng.

Chàng quay lưng mỏi mệt ngắm phố chìm.

Cửa đóng bít. Rào vây. Mắt hoắc trống.

– 

Trăng chợp lay. Nhỏ to vắng tiếng hát.

Mùa hạ vàng rực rỡ, tuôn bát ngát.

Đêm ơi đêm còn khúc điệu nào chăng

Vỗ về chàng? Trời yếu đau ngăn ngắt.

– 

Mỗi bực cấp bước leo dầm hiu quạnh.

Thở chênh chao. Hồn tả tơi sóng sánh.

Đá mòn ơi, thấm thía dấu lãng quên.

Lối mờ tỏ. Mưa giông khuya ngất tạnh.

– 

Hãy đắm đuối. Chàng Orphée si dại.

Đừng ngoái nhìn. Đừng ngoái nhìn. Bờ bụi.

Tủa gai, vườn hoang phế. Bóng ảnh nàng

Trôi tan tác trong hành lang thẳm tối.

– 

Cửa ngõ chết, nỗi mù dằng dặc

Hoa trông vời khép niềm riêng nghi hoặc.

Đừng ngoái nhìn. Đừng ngoái nhìn. Chàng ơi.

Trăng ngỡ sáng. Trăng ngậm sương trầm mặc.

–

Mùa ngã độc. Nhà nín hơi lẩn lút.

Đồi sượng sần. Cây lìa cành, lá trút.

Đừng ngoái nhìn. Phơ phất khói sương thu.

Đừng ngoái nhìn. Trăng khoả thân xanh mướt.

Thanh Tâm Tuyền (1936-2006), real name Dư Văn Tâm, was a poet, as well as critic, editor, fiction writer, and playwright. He was born in Vinh, moved to Saigon in 1954, emigrated to the US in 1983, and died in Minnesota in 2006. (Source: Wikipedia)

Nguyễn Thị Phương Trâm, the blogger, poet, and translator, was born in 1971 in Phu Nhuan, Saigon, Vietnam. The pharmacist currently lives and works in Western Sydney, Australia.