In Vietnamese by Lê Vĩnh Tài

Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm

Published in the April 2022 quarterly publication of Văn Nghệ Biển Khơi 94: http://www.bienkhoi.com/so-94/tho-nguyenthiphuongtram.htm

---

1.

History is not just blood

and dead bodies

.

– surrender

this is a Russian battleship

.

flown are the bullets

only you are still here

staring at the sky, watching the clouds…

..

February 27th, 2022

2.

History 

in time

will forever be a memento

.

you can not use

a past full of dead bodies

to change history

.

facing the future

..

February 27th, 2022

3.

You believe that history will recite a poem 

in the dim moonlight

.

so you light a candle

by a rocket launcher

.

forgetting that the candle will die out

people will not see each other again after they die

history will never be repeated

the winner will sing

a little rowdy

a loud sound

by a grave

of history

buried…

..

February 27th, 2022

4.

history is not a barrel or a hole

nor is it a hose

you can turn off

and forget

bloodshed

spilt

.

like how Mother 

will never stop crying…

—

FEBRUARY 27, 2022

—–

5.

the country is under attack

.

it is what resides in your heart

oh angry young one

.

it is on your hot cheeks

a cover for your tears

.

it is a diamond

aiming at the bitterness of history

.

the vicious famines dictates history

the spineless genocides

.

the sun now out of sight 

in the shadow of a moon over the fields

.

red in the West, redder in the East

head first like shoulder-fired missiles

.

the rise of an fuzzy orange moon

slowly turning into the yellows of fire

.

while the hills darkened

who won’t find their way home

.

the scent of the night, musky, damp

upon the precipice of brilliant light, gosh the beauty

.

the mesmerising women on the battlefield 

you’ve idolised since you were a child

.

but who would have thought now it was your turn

there’s no bitterness that could possible bend 

the barrel of a gun

.

Who will love you to the very end?

though I have to exhale

to the death of me the laughter

the portent lonely gunfire

.

your eyes are the source of joy

your heart is a flame

if they all completely abandoned you to return

to the unknown, the darkness and fear

then you alone will be the storm once more

raining burning petrol bombs

.

a flame is stronger

when you must walk alone

.

oh beautiful one, I adore you

let your submachine gun cry

.

let them in the end

pay for their sins

.

let be rid of these flame thieves

turn them into spectres

.

let be rid of this animal farm

from a world of humans

..

February 27th, 2022

6.

when you can’t see your enemy

you could only see me

.

you’re an angel in my eyes

the sunlight

winter and a sad national anthem

.

there will not be sadness

there’s no rebirth without death

because you’re not dead

you have no enemy

.

but without me you can’t survive

How am I supposed to respond to that?

..

February 28th, 2022

7.

I’ve watched you, you were in so much pain

the fire burned your skin

the scars from the barrel of a gun made from my promises 

.

I don’t have anyone else to hold to warm my heart either

your lips are now just as cracked and dry

.

we have bear more than enough of this ridiculous love affair

Germany then Italy

and now it’s you

.

the afternoon passed by the window

the days you wrote poetry the day you promised

the promises of clouds

slipped through our fingers

fell through in rockets

.

I’m not afraid

except for a bit of stuffiness

when I see you

.

it’s winter in bitter snow

you’re a sadness in the middle of springtime

NYE had barely passed on

we’re all still hung over

.

you look like you’re on your last breath

my heart could just shatter, gosh I’m afraid

..

February 28th, 2022

8.

the tanks are burning

like the love letters you’ve ripped to shreds long ago

.

now you’re trying to piece back together what I wrote 

I’m so sick it, I’m sick of you

all you want to do is pretend you don’t know me

like that guy to get the Nobel prize

.

the stranger you’ve plagiarised and turned into someone you didn’t know

you jump up and down, awe..

I’m sick and tired of the whole thing

.

oh my love stop frowning  

don’t be angry

blowing everything up like it’s trending

you’re a coward

I love you and here you are afraid

you’re not even married

nor dare you join the monastery

.

you pretend you’re blind

hiding under my skirt

you see in me the greys

see in me the reds

see in me the blackness

.

look down at my heels to find they’re worn out 

but my love I’m on heat because of you

see the burning heat in my eyes

.

please don’t rip them up

don’t deny 

the times you’ve removed the stamps from people’s letters

..

February 28th, 2022

9.

how should a poem be read, as a missile heads towards a city.

.

don’t compose poetry

through the echoes of rattling artillery

tonight she’s trying to dig you up

out of a bad situation

with her broken arms

.

you’re swallowing her legs whole

because she keeps moving

on this very inconvenient bed

we exist in steeping ourselves 

in the blood of all of us

.

this is not something you mumble

you are reading a poem out a loud

your voice unfurling

across the surface of the water

spilling across the school yards and classrooms

flooding each and every intersection of the city

falling apart bit by bit

in pieces

.

this is no small love affair

your love, it is a great love

it nurtures the hands, the feet

hold them, turn them into children

give them a place in history

a place we used as our a playground, where

there’s more BBQ meat then loaves of bread

where bombs and napalm makes BBQ of our flesh, where

they suck out your marrow like you suck out the consonants

and spit out the vowels, where P is a silent letter

and they chew and chew as they spit

you’re negative right where you’re broken(you’re f..ked)

right where you make love

.

it is a great love

where there’s not just a whisper

not just what you think you’ve heard

.

it is the sound of Ukrainians all over the world lining up to returning home

home to take up arms…

—

March 01, 2022

—–

10. 

you’re transient

as though 

you’re drowning

in light

.

oh Ukraine

there’s nothing I want

besides you…

.

right now if you won’t fight

then who will bleed?

.

has the sky turned grey?

a homeland quiet, in a despairing colour of smoke

slightly glorious, and sad

.

her soul, her body

your memories

tight and painful

…

you burst into the room

don’t fight with safety helmets

.

don’t pull people’s hair

drag or kick people in the face

.

kill me with a bullet

with the smell of petroleum fire

.

like a poem

kill with a sword

wrapped with the rain

.

like the cat cries at night

the petrol bombs 

in the name of despair…

…

right or wrong

long or short

bland or tasty

.

note it

if you know it

I have only one dream

.

the night before

a cloud of bats

flipped upside down

like a rocket

down the page

.

note

the exhausting fear day and night…

…

until you manage to escape

the monsters

.

until you feel that

light is a deather

that your lover’s heart may be lighter 

in the search for your body

…

I shook as you squeezed in 

the crippling pain in my gut and my heart’s like smoke

rising with the pain, because

you don’t love me, only lust for me…

…

I’ve stolen a smile from you 

remember?

.

you’ve stolen a slice of my body

the best part of me

you want the ports and sea

you’ve come from so far

you will reside in a glass jar

full of petrol and your body will disappear

.

in the flame

…

by life you swore you would save me

but I’ve made the mistake of believing in you

once again

.

roses, steep in blood

why would you yearn for its thorns?

.

why would you yearn for a non-existent

fairness that will never be?

.

evil has handcuffed the flowers

inside the infinite spin of time

.

you say you’ve suffered enough

in the full awareness of all 

around

.

nightfall

I will return to the shadow with a ghost

listened to a voice as though I was hypnotised

and mad

the maddening craziness

.

all I need was death

the death of the memories

which flew

.

without notice

the ghost opened the door and entered

it fell to the ground in agony

while I hovered

between the poem

and regret

.

you, the voice, the ghost

clouds, and then there was also me

sinking into darkness

and the poem was not equipped to describe

the ghost…

…

may I share this sky with you?

so the two of us may look up together

at a sea of stars

if we all look

we will see

instead of the sky

we could share a blanket in blue

fragile

hope?

.

and believe that we share the same sky

you and me?

me or you?

.

I will replace the sky

with my blanket

because 

it’s rather pretty

.

wouldn’t you like that?

…

a poem about a wild wolf

howling in the moonlight

the fresh scar

has thicken

.

full moon

the moon is full of moonlight

it has been healed

through the curtains of your bedroom flew into you

.

the moon, it’s looking at you

tonight

.

you like that right?

and would you like something like that?

.

why do you want your woman to fire her ammunition

to receive clemency?

what have she done to you

or is it because she knows how to defend 

herself from the Russian?

..

March 2nd, 2022

11.

§

by which summit

where else but this summit

unless it’s an emergency landing

§

by which giant

the guy thinks he’s a giant

except when the plaster statue began to crack

§

by which folklore

against this folklore 

the collapse of only 2 fibula

§

by which poem

did the cells turned cancerous

seeped into the marrow

.

some still believe in

russia or america

oh russia

your wife’s hands are now thinner, paler than before

her moist thoughts wetting even the night

how could we forget the time we didn’t have enough rice

§

by which call of the citizen 

cautioned the poet about their grammar

the word people in the sentence and king at the start

.

you’re an idiot if you stand out in the crowd

you will be outlawed

the dictator’s playing dumb

the modern way

§

by which the moonlight

dangled the noose of light

right in our mind

.

not because poetry’s stuck

§

by which dreams turned into a dragon

the flimsy homes across the city

in turn fell apart 

without the need for it to rain bombs

.

(slowly the flower bloomed in you

by which my dear poet

and it won’t stop talking nonsense)

§

by which child’s dream

required a storm

as we all looked for a new home

.

dawn would turn up 

eventually for the word people

gosh the people

when blood must be shed…

..

March 3rd, 2022

12. 

I have a dream

not maybe

I’ll just plagiarise 

Martin Luther King’s dream

.

dare I ever I have a dream

including a dream of being able to speak my mind

.

he’s seen the dream

a dream which kept you up all night

that I would collude with the enemy

and gamble with your life

.

those who send atomic bombs like threatening emails

those who only speak up only after the fact

after they’ve destroyed

everything

.

the same race same skin same religion of the world

for the love of peace, “please gentleman, be kind, be gentle with us…”

be loving like a little girl

.

“dear sir, dear Mr. clown president

abandon the war, don’t let the people suffer

by announcing

surrender”

.

“we shouldn’t fall into the trap…”

“we are people with the vision to see far and wide’

“we will not be blindsided”

gosh we are nothing without the important people

.

you don’t need to know me

I’m just a witness

.

the ballot stood out because “it had nothing to do with politics”

in the times to come we must vote

we need our freedom

.

we are the hope of our ancestors

we are the inheritance of our children

the ballot is our voice

how could we possibly 

stay silent?

..

March 3rd, 2022

14. 

you don’t have the audacity to be mysterious

nor do you have the audacity to be sad

you’re nauseated by those who want to stand out

.

wisdom is useless to you

you only know how to buy flights to see your fellow poets

.

before the day even started they’ve guessed

and they’re there

as though there’s a hand on you

before you’ve even embarked on the flight

your jaw tightened

you found it hard to chew and swallow

.

light and lightly like a poem

you’re not Ukraine

but

this world is too small

.

you’re accepting the merit of truth

there’s no need for the merit of poetry

..

March 4th, 2022

15.

her breath

I remember

it felt like

the sunset

it felt like

the moon

and that’s why it flew

so close to the ground

just like 

the recently imported 

shoulder rocket launcher

.

hence when she’s hurting

it’s the light falling

through 

her head 

.

it’s not like the sun

or them

planting flowers

on the graves

…

one way you may cease to breath

allow the air to liberally 

move around

.

a cold night under a blanket of bombs

tick-tock the sound of the clock overhead, the cat

scratching at the door

.

for the last time before it was too late

knowing I was waiting, hence

she had to take off 

her uniform

the thoughts made her 

a little uncomfortable

.

then 

she whispered into my ear:

.

“do you think you’re able to

bomb or burn everything in my possession?

.

you might be able to change 

me

turn me inside out

once or possibly twice

but don’t overdo it”

.

and of course

I left

as soon as 

she opened up

.

I would usually take all the pain with me

not me

but more so my fingers

they’re always trying to find a way

meddle, to finish

to forget the shameful

happiness of freedom

…

she loosens your fingers

until they’re no longer on the trigger

.

like geese

the sound of the traffic 

police’s whistle

out in the street

.

now 

no one will know 

about the extraordinary efforts

used to cover-up

pretend it’s all fine

you had to wrestle and fight your way 

into the city

now that she’s tense

no longer in the mood

.

hence you could hear 

the long sigh

rain on dry land

new grass

on her

like hair…

…

you spell out a child

and saw the reflection of a rushed note in their eyes

a note still hanging on their chest

.

“there’s no war”

“invaders, get out”

.

the child stood there silent

though you knew the earth was still spinning

annoyingly crooked in one corner

.

those who like to make a dance of it

will never see the despair in the child’s eyes

.

they quietly raise their arms

tightened their fists, ready for a fight

as though they might 

lose their concentration if they loosen their fist

.

their smile’s soft still

and you could see the sadness

seeping into each and every joint of their body

.

they sang:

.

we can not shake the wind

the way we shake a small bell

.

we are the hope

and the faith in passing, flying

.

we are beautiful

we are strong

we are weak

we acknowledge those who are filling up the mortar

on our grave

.

they sang:

.

the world will forget

will melt away like grains of sand 

your every breath

displayed in light

.

in you grew the thought:

.

– what do I know no what do I have 

I am nothing

I can no longer squeeze myself in 

a country decimated

…

sometimes

you see a family torn apart out at sea

drifting back towards land

without an oar

without hope

.

and the enemy

and the government throwing a rope

not to pull the vessel back to shore

but to hang all of them…

…

what choice have you got?

dwell in sadness

adorn it like a mask

better yet, take it with you in sleep

into your dreams

.

you’re aware

not just one family

how easy it is to destroy a country

like glass

.

you didn’t have time to be sad

because the joy of money has walked all over the shattered glass

and you bled…

.

and they have lots of friends

who had fought

who had moved mountains

they reside within your fear

and your begrudging childish tantrums

.

but in truth 

history is but a child

and yet in your astonishment 

they’ve allowed you to participate 

in an adult only tournament

you don’t want to be a national champion

.

you’re unaware of the men of substance sitting

right outside your front door

they wear uniform

they will destroy 

the wall around your house

.

they said: in the walls there are monsters

there to scare children

.

you just need to believe their words

and stop with the tantrums

and you’ll be as innocent as history…

…

there’s no point remembering history

when the poem is dead

and you’re not allowed at the funeral

.

when you yet know how to love

you are death’s opponent

.

if you’re not on the kite

when its string is cut and it’s flying

like sunlight

.

if you don’t know how to conjugate the verbs in the past tense

if you don’t love the flying fox

if you don’t know how to untangle your hair locks

with enthusiasm

.

if you don’t know

a handsome poet is often drunk in the morning

banging on your door

looking for poetry

and read them loudly

the deafening sound, the whole world dumbfound

.

if you keep referring to mother earth as your stepmother

then even the mud will turn blood red

if you refuse to enthusiastically 

release those who are imprisoned illegally

.

why would you bother with having a history

if all you want is to fight

till you bleed

the excruciating painful plight

.

your death is like a convoluted announcement

your face reflects doom and gloom or is it void of a mark

you want to live

then who will die?

.

you shouldn’t get history 

mixed up with corpses

.

the life of the people is like a dream…

..

March 4th, 2022

16.

exploding bombs

like a melody

mother bouncing as she ran with a child in her arms through the fog

.

submachine guns 

rattling like the wind

a baby abandoned in a flapping tent at the border

.

the shrieks of fire

an entire port foaming at the mouth

fleets of basket vessels fighting the tearful tides

.

atomic bomb, how could it represent the people’s voice

the word thought to be PATIENCE(NHẪN)

to think it should be HEART(TÂM)

*“NHẪN TÂM”; the heartlessness

..

March 5, 2022

17.

the convoy of tanks like a snake curled up

you thought it was a witch’s spell

a fairy tale in a dream

.

you face the terrifying reality of widows

and the eighteen years old crushed to death 

under the turning chains of the tanks

.

you bear 

the shackles of thousands of tons

of sweet sunflower petals

you must live

in this world we all must taste 

the bitterness of love

.

you light a candle by the window

pray for sadness

.

the flame draping yellow light

through the night and you’re oblivious

to its heat

the fire of a nuclear plant

.

charcoal black is life

the heart throbs weakly in agony

.

you’re forced to believe

the soul is eternal

..

March 5th, 2022

18.

1917

you called me Ukraine

you took me home

to the Soviet Union

.

1941

you also called me Ukraine

and 6 million of my people

died fighting 1 million Nazi 

in your home

.

the Nazi babies only 6 

died spelling

na-na-zi

.

in your 

backyard

strewn 

with holes

with bullets

..

March 5th, 2022

19.

Ukraine is not the whole world

way too big way too lonely

.

it’s small with all 

these fields of darkness and fear

.

even the darkness could talk

you can hear it crying

.

as though the darkness may turn into 

something of substance

they thought they were able to grab a hold of it

with their planes

and their fire rockets

.

this part of the map the world have abandoned 

this part of the world will have no resolution

where the fields have been decimated

where the alluvial dream 

through the rivers 

cut short 

.

but this is also a forest that not even the wolves could surpassed

in humanity’s eyes not the pupil

a grain of dust

weary of the wolves

living in a circle

drawn up for its own purpose

.

this is what has been noted by the poem

blood is not just a word

a part of the Ukrainian 

lexicon of forbearance

amidst the snow

.

people are burning

people are burning

people are dreaming

people are being surrounded

.

people are waking up

..

March 6th, 2022

20.

Ukraine is poetry

come and see the blood in the street

.

– this isn’t very good

poetry of current affairs shouldn’t be so blasé

.

the poem placed on the letter U

noted the eyesore

.

the horizon now lower than the aeroplanes

the letter U now more like giant eagles

stole our morning

each morning

we can do nothing but kissed each other atop the pines

.

the eagles tore at our food

because they consumed not in solitude

they have the letter Z 

tattooed on their necks

.

my nation is the let U

this is how you tell the difference between

friend and enemy

..

March 6, 2022

21.

we hurt too easily

we’re often

short tempered

.

we pick up those who fell

so they can move on

.

they are despicable

because we are polite

we give them our seat

thought so they could sit down

.

when a dictator is enthrone

the trauma

the days in despair

the dreams full of hope

to then shut our doors and cry in silence

.

we have no choice but to wear our mask

and smile

.

the scattered bits and pieces

thought to break us, thought to have turned us into slaves

thought we are devoid of our power

thought we are a kind of sacrifice

.

we are the epic poems

like a lion

we’re proud

we’re fierce

.

we are the past

we are the present

we are the future

.

we represent history

we must make the world see

we are a force to be reckoned with

.

we will be the storm

in a dying world

.

we should be proud

the nation is not just on our shoulders

we must lift our chin

hold our head high

.

sky’s the limit of our aspiration

as they try to suppress us, they throw rocks

now they fire rockets

.

we will build for ourselves

a tumulus of hope

a tombstone of our tears

.

we will surprise the world

the melting of blue granite

roar of a lion

we will destroy the chains of mediocrity 

we do not need the pity

. 

we can not break our neck

we will shoot and burn 

the steel of the enemy

.

our date

with those prior to now

the emails and the threats

the fury and zealous hunger for fame

in the defeat of honour

.

we support the female poet

on March 8th, Women International Day

.

we apologise for your absence dear

I shouldn’t have left you to fend for yourself 

how could we love each other

when there’s nothing left of you?

.

the agony you must bear my dear, have left us breathless

you take your metal helmet off to adorn a garland of flowers

your uniform scented with the smell of gunpowder

.

we need to forgive ourselves

but we can not forgive those who had destroyed 

our wedding

.

we could each milligram of happiness when the nation is falling apart

sinking into tears

the souls

they will never be able to conquer

.

we are as soft as water

permeating each strip of land 

and yet they think we can just like that lose

our country

..

March 7th, 2022

22.

dispersion

displaced, the dead and the living ran for the road

the schools

destroyed, the nation still amidst a pandemic

.

not a virus

the green eyed monster

in the sky exploded in abundant colour

.

the eye watched a child sleeping

the eye of a mutant

who uses blood thirst in place of fear

.

the poem

wears a long scar because of a consonant

left behind, after a knife fight

with a monster

.

people coming home from a wedding

people heading for the cemetery

lining up 

for battle

.

a child watched their classed mate died

heard its heart ring

a harmonious anthem

.

beneath the heart of those

men jumping up and down trying to stamp out a fire

women trying to hold onto their men in a dance

they don’t want their one man

to disappear beyond the smoke

the bomb

.

Ukraine, in the twenty first century

the world is overflowing with poetry and fire

in the dark, the fish fly and the birds sing

like those who had just got married

like the heroes

they have altogether died

.

the sky opened up, bitter like fiction

even literature gets injured

the books strewn with bullet holes

the voice of people harvesting in the fields

ran home to take up arms

but it didn’t stop them

.

you couldn’t tell the difference between the song and the poem

and the surprise of all 

the weddings and deaths

.

the cities that have not been forgotten

..

March 8th, 2022

23.

those who managed to get married in time

had consummated before the onslaught of bullets

had dawned before the bright firework

had bloomed roses before the bloodshed

.

the lovers have all headed for the battlefield…

..

March 8th, 2022

25.

an ode, somewhere…

there in it 

the description of a world

.

somewhere, there

there in, millions of people

they do not read, not poetry

they headed for the road, somewhere, there

there in, or not at all

millions of people lay down their life

due to blood and flower

due to the freedom for the one

poem?

.

the morning came

there in an ode, therefore

it, ran after the words

not in the poem

.

but in an act of parliament

the truth opened up

in a run away pair of tight shoes

as it was shot down

by a shoulder rocket launcher

.

Ukraine you’re like the light

chasing away the darkness

like an ode

chasing away the words

like war

until it all ends

otherwise it will end us all

the countless number of dry corpses and graves

in the name of a dictator

.

as though someone, will or will not be

abandoned on the pavement

a child

orphaned

alone crossed the border

.

like a nun on her knees

listening to the sound of bullets

overnight, bursting out in an anthem

.

it’s a pitiful poem

when it wants to bloom

it must bleed

..

March 8th, 2023

26. 

it’s not an ode, Ukraine is the literature of dreams, bitter and silent…

.

a nation surrounded

the lockdown of ocean and sea

like a thick fog the tears in our eyes for Crimea 

darkness was surrounded

.

greedy spectres came looming from the sea 

merging through the haze of a thick fog

a game the kings played in their lounge room

.

the psychic remained silent

like ancient shamans

danced they did not dared in the fog 

or they’ll never be able to go home

.

in a faraway land covered in snow the bells rang

prayed for those who had just left this world

prayed also for the Russian combatants

.

overnight

our heart tried to hold on

submerged under silence

the air was like an exhausted compressor 

sucked out all the oxygen from our lungs

.

the moments the politicians with their empty promises 

pretended they were moved

silent negotiations with a lustful sky

how could we forget?

.

Paris 1972

we perished like fireflies in the night

did anyone give a damn?

.

we’ve died at sea

died from hunger

died from oppression

.

the premeditated deaths

the poetic deaths

the deaths in songs

on the corpses

of the people

.

then came the bloated bodies steeped in the salty water

the red blooded yellowed skinned citizen of Vietnam

crossing the border via the seas

not in the thousands but in the millions

the mind boggling million and millions of souls

.

our dreams

a day woven in fresh rays of sunshine

on leaves, when will we silently come home

when, within the shades of the canopies

the greedy green eyed monster

there in the truth drools 

a long sadness

within an unsustainable breath

the stench of blood

.

now we have to wait and see 

what will happen to the homes falling apart piece by piece 

to then with us fall

fall apart beneath the waves

strewn with corpses

.

the corpses of our brothers

our flesh and blood

they’ve chased away

they were there on the beach, in the water

and here we stand, pretending as though

it has all been forgotten, no one was there to save us…

..

March 11th, 2022

27.

you thought you had to face the devastation alone

especially since there are plenty of people with answers

in half smiles all in the name of what’s right

these are the people

in red

.

there’s no need for humanity to speak up 

congruent in history are the weak with loud mouths

.

remember

no one can afford to be vague

even in the division of a country

swallowed 

a white ballot

.

the world is behind you as you squeezed the trigger and shoot

.

even when we all thought they’ve shifted the horizon

bury it under piles of soil, silenced Nu Wa

debate about the universe

enormity of the cosmos

they want only monks at the border

no soldiers

.

they think they’re responsible for our soul

they have the right to send people to heaven

or hell

.

until

a teacher approached a seamstress

with a gun

in his hand

.

silence

waited in the dark

listened to the lungs wheezing

even though it can’t breathe because of a virus

.

you watched them like vultures

counting all day

the bodies piling up

.

where they’ve been

they’ve forgotten

they’ve must retrace their steps for the medical staff

but they deliberately slipped past

the fever

.

but when a mountain is on one knee

that’s when the hollows of your eyes will be filled with the desert

you’ll see the fingers

you’ll see the shrubs

pulling the trigger in the dark

.

you’ll hear

the dogs barking, sweating through the night

like the edge of a blade, the line across the horizon

the enemy bleeding

.

their tanks sightless

against a brilliant dawn

those who were forced to take up the role 

as your enemy have broke

in half

.

you breathe

and see that your country’s still alive

humanity will no longer need to worry about exile.

..

March 12th, 2022

28. 

have you ever befriended a cloud

as it passed

by your place?

.

do not befriend the cloud

or you will fall

in love

.

you will dare not aim and shoot

.

the cloud

it will persistently

knock on your window

continuously

till you’re possibly mad

.

it claimed: nothing is going on

nothing 

nothing

at all

.

the ringing 

temple bells last night

light

like misty clouds

flying

.

the bells 

you heard once, felt

the innocent eyes of a little girl

on you 

perched from upon a cloud

.

that little girl

hid for two days

as two tanks lay flat on its back

out there in Kiev

.

the consequences by it

unsurmountable

since at the get go

it hurt you 

so much so that it was hard to put pieces of you 

back together

.

the cloud 

passed by

out of sight

.

it’s a pair of pale 

white eyes

or 

already

colour blind

.

it advises you to surrender

or blood will be spilt…

..

March 13th, 2022

30.

when I wanted to take away all your pain

and when I wanted you to take away all my pain

.

all the pain we received from each other

all the aches and worries are totally worthy

.

as the world witnessed

the tanks being dragged away by the ploughs

no different to when the world was dragged away by the heartless

the people divided looked the other way

.

some traumatised, some hysterical

the heartless watched the destruction of a nation

as a Russian soldier

lay spattered on the snow like a piece of raw meat

.

Eastern Europe

has nothing to do with burning down a bridge

.

as soon as someone tried to vote

the bridge fell apart

.

the breathtaking destruction

and noisy tanks clambering

the politicians tripping, stuttering

fearful of the diplomacy going south

.

no one bothered to check the chessboard

see what was the best move to take out the king

no one wanted to be at the centre of such a mess

all ran and hid, scattered blind-eyed

paused only to watch the invasion

where at the very centre falls, Ukraine

.

the world waited and saw

the start of a war

where the ice bled

.

my nation once were shattered pieces of a mirror

the fame of our children in the papers 

escaping the fire of Napalm…

..

March 14, 2022

31. 

ukraine oh ukraine

thy aching, bearing an unbearable pain

thy aching day and night

thy aching the twilight from dusk till dawn 

.

snowed in cities besieged

cities destroyed

cities under fire

cities with bombs

thrown at places

where women were in labour

.

one dead person bleeds four litres of blood

one hundred dead bleeds four hundred litres of blood

one thousand dead bleeds four thousand litres of blood

the blood of Ukraine bleed just like that

they are just like that

no one is silent anymore

..

March 16th, 2022

32.

Ukraine

to the moment the knife is pulled out

the wound will never heal

..

March 16th, 2022

33.

a lawless war without a poem 

since there are no rhymes

to soothe terror

.

it’s messy, taking lives

a smiling mortal sinner

a ruthless evil dictator

.

a lawless game of chess

there’s no checkmate

yet a nation is decimated

an entire culture

.

the inky dark lines across the sky

red comes from purple

tank tracks across the white now

firing still without fuel

.

refugee spilling from every hole

the saviours of the world will appear

not Poland as the snow melts

but the watery melted hearts

. 

at the height of fight

the terror, the deaths, the pain

the arrival of prime ministers, living witnesses

like unmoving monuments

.

we can’t move 

the hearts of burglars of lives or thieves of our oxygen

we turn into the delivery of tears

sadness, joy

for humanity…

..

March 16, 2022

34.

Russia

our neighbour, we have the same voice

our companions

we sing together 

out there in the morning meadows

.

thee riding on horseback on an open road

the mystic in a gentleman’s finger 

the sustainable existence of the soul

.

Russia

thee embodying the waves of livelihood once

an inspiration for freedom

.

It was a long time ago, right?

we remember still

the songs resounding

.

we danced

and though we will be forever happy in October

March April

till the moment we collapse with hunger

not another step

.

we don’t seem to remember the times we cry

when the song was as loud as an earthquake

.

goodbye, the word Pie

the good kings downing vodka like water

proficient in the supplies of flour and barley

.

we thought we were going to die

the modern soldiers

the proud march

a reserve of pride

ready to protect the world

.

we’re on the ground shooting at the fog, sleep as we would in folklore

.

– Who are you?

.

we’ve tried to find the key to

hundred and thousands of apologue

of heroes

adorning medals to the day we die

.

we like smoke and lightning

exploding fireworks high in the sky by the wind

we acknowledged our life

in the cockpit of a gunship firing behind the cover of the clouds

.

then comes the cars made in china

the china wave

we head for the highway

looking for adventure

.

what will be will be

like a child of history

we were born

we were born to be wild

.

we climb so high

and we never want to die

.

we’re always running

fate is the dawn of one sun

in the East

.

awe

we were born with a gun in our hand

on our backs more guns

we’re always last

we don’t want to admit to such a fact

to the moment we’re dead and buried

.

the shouting destroyed the silence

awakening death

we sleep not through the night, we’re up to en-act our vengeance

we’re furious

before we turn back towards the light

.

to then watch our friends and family run away

barking mad at the moon

.

years after years we live anxiously

buried beneath an unnamed grave

when will we live again

.

all history are the same, just some name changed

as though we’re going any where far

we hated that cold face

he was a cowboy

riding on a steel stallion

.

his sweat splattered all over the sidewalks

in a dream where the Americans ran and hid

he rode his stallion through all the glory

within the suicide drones

dropped from remotely controlled planes on the highway

like Highway 9 towards Tuy Hòa 

left behind a city shredded in threads

a trap

let alone those battered

cannons

.

we all want to fly like eagles

heading for the sea

.

fly like an eagle

till we’re free

.

oh dear God, the revolutions

self-defence and liberation

nothing but a fluke

over the fence into a net

.

watch the fire passing overhead

our streets today

burning like a carpet of red burning coal

with a mad cow lost in the street

.

out there, in the meadows

they’re fighting for their meal

we did not just once fought

to prove we were right

we don’t need forgiveness

.

we’re looking for our true self

you believed you could converse with paradise

when it came from hell?

.

the horizons blue with sadness

you thought you could speak of a meadow

from a block of cold black iron?

.

Did it occur to you that you could speak up?

.

did they ask you to swap your heroes for ghosts?

corpses in hot ash

the innocent lively waves

we have no reasons to be excited

since even the radio announcements will never lie

.

we think life is a joke

we should stop

before it’s really too late

.

but he knew

we would continue to fight in the streets

with our kids

.

the hypocrites that we worship

shall be no more

they only know how push us 

as they sit and criticise our every move

debating on whether it should be a long or short gun

like a song

.

we must take our hats off to the new constitution

bow down to a new revolution

smile widely at the new change

when the blood has enough time to dry

.

we must not give up writing poetry

as though it was yesterday 

we’re on our knees praying 

we’ve not been bamboozled once again

.

we promised ourselves at the gate of hell

– keep walking, my son

that we will get our peace

when your tired and feeling low son

mother will not cry either

he did fly high more than once

but this time he out reached the sky

.

we still had to walk through what’s ahead of us

as briskly as though could we could fly

if you’ve decided to leave your country behind like a sinking ship

.

a place where he could only dream off

where his soul could be free

a silvery stage and golden curtains

rainbows all around the sun

and all the stars are dead

.

– green grass and endlessly rising tides

the rock hard endurance of a triumphant spirit

the kings and queens curtsy and bowing, playing with you

amidst the melody and music

the enchantment

.

the door open, and the wind was there

the candles flames went out, distinguished

the curtains flying, then he was just there

– don’t be afraid

what has happened to you until now

you’ve flown you’ve disappeared

there are no harvesters in the meadows

only tanks

.

we’re leaving this world

Will anything ever be the same again?

.

it will the last count back

his last breath

to all of us discerning

the beckoning of the bell of life

we must stand up

in commemoration and praise

but will this be the last time?

..

March 16th, 2022

35. 

your sadness woke you up at 2 in the morning

then 4 in the afternoon

and 5 thirty in the evening

and 6 forty five

in the morning

.

after the alarm 

the bombs were dropped on exhausted people trying to escape

children learning how to speak

vi-va-u-k-r-aine

.

while Russian bears

applied their lipsticks and anti-wrinkle eye creams

.

my sadness concealed for no reason

a joke

a smile, a cry

my sadness is fearful of my happiness

no longer sad

.

it stopped in front of me

only for a quick hello

oh my dear sadness

it’s not there to 

pull me back into darkness

or push me into the light

as though nothing is going on

.

when people ask “how are you?” I would reply “I’m good” or “I’ve written some good verse”

no one has seen yet

my sadness

the world is always breaking in half

the mortal sins and retribution

that I’ve mentioned

in my notes on how to write poetry

.

I’ve noted their advice

my sadness exposed as sadness

it collapsed not in the corridors

or sleeps till noon

waiting for an invitation to go out for a drink

. 

no

no

no

.

my sadness appears only in the verses I’ve written

via the rivers of tears as the door

closes

.

my sadness hovered in the shower longer than usual

not because I’m a grub, I don’t like baths

more because it’s on a short fuse through all the tears

the risky flights across the no flight zone

airspace = dead space

the bombs and the corpses of the people

and the bodies of the soldiers 

who were only following orders

.

my sadness is unlike any other sadness

it does not walk like sadness

it does not talk like sadness

but don’t be tricked into thinking it’s not sadness

it’s a sadness born from the very beginning of time

.

no

you won’t be able to see my sadness

it’s not like someone on crutches because they’ve fractured their leg

lining up for a loaf of bread

.

you’re unaware of its disabilities

and increasing decline

lining up for soup

.

my sadness is like cancer

the only way you can see it is to strip me naked

the poke and prod at the tumours

under my skin

to realise I’ve inhaled an entire horizon like smoke

my lungs, and heart fully blocked

there’s only one drop of blood left running through my veins

like an arrow

pinned on my chest

.

until I’m as light as a feather in the wind

.

perhaps that’s me

perhaps that’s you, my love

the person who had cast my happiness aside, thrown it out the door

promises forgotten

Ukraine at

the precipice of darkness

.

happiness turns up as the door

was firmly shut

happiness had no hands to open the door

.

we drank a cup of coffee

so happiness could seep through the door

revealed the escape route for sadness

…

but sadness

slips away with ease

because it’s very loose

.

sadness is blood

sadness seeping into rivers

sadness is the rain

into the afternoon pours

the kind of sadness

that’s rolled out along

a long stretch of a deserted road

bordered with trees

people running stumbled upon the line of gun fire

those who had escaped with sadness

looked up at the sky

and saw nothing

except for planes and clouds raining rockets

.

no land

no sky

no red

no yellow

no factions

shouting or screaming

.

an abyssal sadness

hollow sadness

flat sadness

stagnant sadness

a stuck in your throat kind of sadness

like the verses of my poetry…

..

March 17th, 2022

37. 

https://www.theguardian.com/world/live/2022/mar/16/ukraine-russia-war-latest-zelenskiy-says-peace-talks-are-more-realistic-three-eu-leaders-vow-support-on-kyiv-visit-live

The mayor of the city of Melitopol, who has just returned from being kidnapped by the Russians: “These are my first words after 6 days of detention. I would like to thank all the people of Melitopol, who did not fear arrest, interrogation, torture, defended their views, protested, fought. We are free people, we will protect our rights. I believe that, in the near future, the Ukrainian flag will fly again on the city’s flagpole.”

.

you see the beauty of a young woman

in the lewd hands

of a man

.

he’s like a ghost turning up just before the sunset

you could feel the echo of a fragile

ancient beauty 

of a hundred years

of destruction

.

temples, stupas

not just poets but churches

glorious against the sky

like the temples of retribution

throughout our cities

.

temples under dark clouds sometimes

in rising darkness 

with the cries of those who aren’t afraid

.

you see a woman

she smiles

joy chasing after dusk

within a sound mystery

in the blink of an eye

you’re steeped in golden light across the horizon

the colours of the robes of those

who have been monks for so many lifetimes

.

her hair was short and not long

she’s not Snow White 

her skin brown burnished by sunlight and her face bloodied

she has no curves hips waist or anything

.

like Snow White, she’s sweet

but there’s one point of difference

Snow White is a princess, and she’s nothing but a farmer

from a village

rice terraces

thatch roof huts

meadows of sunlight scent with the cogongrass you used to sucked on as a child

soft and sweet, soft and sweet

.

she had a few friends

tiny little friends, shrivelled up and grey

they hid like spiders on the ceiling

shuddering spider web in a gust of wind

from these corners out of view

in a tiny room

with enough room to breathe

she came out

.

all her possessions

could have been packed neatly in one backpack

as though there’s enough room for you 

so you could go with her

.

when it was time to leave, leave

how anyone leave

but in the end all you’ll see 

was a happy smile

.

you’ve learned that we don’t need

to squeeze anything else into the backpack

we have enough blood and freedom…

—–

https://www.bbc.com/news/world-asia-56546920

https://edition.cnn.com/2021/04/27/asia/myanmar-coup-detainees-torture-intl-hnk/index.html

..

March 18, 2022

38. 

drink the fiery spirit burning your hand

snowy meadows bullets flying erasing forests

suddenly losing one’s nation for no reason

welcoming tanks with shoulder rockets

.

there’s also a sea of people on the other side

they’re fighting for a spare roll of toilet paper

confusion at the supermarkets of the enemy

the artillery has arrived and still long is autumn

.

drink and drink to end up starting all over again

twice there’s has been a tragedy at the children’s hospital

square round and crooked bricks falling

broken mothers and bubs in their arms running

.

drink away the tears like rain

Nato opening up to soothe your sorrow my love

drink to the rhythm of cannons through the night

as we did in our yellow skin stayed up once upon a time 

..

March 18th, 2022

40.

beyond the dream

in impending peace

the cruise missiles were no longer

pounding into each other like pounding rice

.

he came home to a house with a bell on the door

his fingers barely touched the bell

and the door opened

.

he walked into his bedroom

with a bag his wife used to take shopping

he’s awake

sitting there watching himself sleep

between two flags

red yellow in a dream

.

he does not understand why these colours hate each other for so long

hurting each other like that?

so many homes have burned 

so many have ran

due to the frivolity of these two colours

.

he knocked on all the doors in the house

but in truth not once did he knocked

in his bedroom

everyone was awake

they were shouting

but no sound came from them

it was more silent than silence

.

bitterly they hugged him

their hands couldn’t touch him

no one could find their voice

he walked passed them, they walked passed him

like them he still had his shadow

they asked him what he did 

with his evening?

because now they’ve taken up the title of “sacrifice”

the medals pierced layers of material

pinned to their breast

making them bleed even after they’re dead

.

they laughed: your turn will come soon enough to “die”

we’re just a “sacrifice”…

.

the doctor can remove old age and high blood pressure

like removing the bullet and fear from his heart?

.

he’s still afraid like he did once upon a time that his teacher will be sad

staying up all night to prepare for class work…

.

what he wanted to say was:

I’m awake only to check if everyone is okay

.

they said

he said

but remember there was never a sound of anyone talking

the doorbell never rang

no one could possibly visit the tiny bed

in his bedroom

they were all dead

.

his new neighbours

whispered amongst themselves:

– it’s nothing but an illusion

.

his wife’s shopping bag was still there, full of groceries

it’s not battered with bullet holes

.

the soldiers still carry their backpacks

like the ones he takes with him to school

now something his kids used for school

.

his books have turned yellow

they’ve been replaced with new books

without blood stains

.

the number of people who had come to offer condolences

to his wife have not stop

.

like long ago

his mother never stopped worrying about him after school hours

.

they don’t understand

how could anyone die because of their neighbour’s

big head

naive still, big dick but still greedy

.

the dead are walking in the moonlight

they’re awake watching him sleep

dreaming about how they would all go home

to sit and watch their wives for one night…

..

March 20th, 2022

41.

3 weeks after the start of the war, 3 million people dispersed, those who did not  were those who had laid down their lives. A tercet etched on a tombstone.

—-

a sleeping white rabbit

where there’s a daffodil blooming

gently on its head

..

March 20th, 2022

42.

Ukraine

thou art the recipient of fire and bullets

the recipient of blood spilt

sparing humanity of retribution?

.

thou art the recipient of the slow-exploding landmines

thee dying twice

to thy very bone marrow the smouldering

the blistering phosphorus burns

.

thou art the recipient of ghostly spectres

the entire horizon flashing

thou needing not the sun at dawn

thy sun fast asleep in the meadows sticky with blood

the sunrise throwing up blood

the sunset bleeding overhead

.

the majestic funeral hearse

the shiny tanks

five brothers and sisters leaving this world

the fireworks overloading a world

already overloaded

the lives born in the South dying in the North

born in the North dying in the South

born in the East moving to the West 

looking for a place to die

.

thee leaving the market

in tears by a bundle of old clothes

thee leaving autumn

in the tears of winter

thy last breath

smiling before thou thus a ghost

.

thou return from the past

for how many thousand years before all is forgiven

or thou art lonely still?

.

thee viewing thy neighbour with resentment

brothers and sisters in the dark, with not a light nor flame

now there’s nothing left but blood

.

thee seeing tomorrow and the day after

seeing a fist full of dirt

buried remains of those thou art loved

.

thee seeing the cities rising from the graves

there’ll be cold and lonely people

as thou art were once upon a time lost amidst the white snow

in Moscow?

.

thee seeing that the Red Army or White Guard

like red or white blood cells are all pretty much the same

red blood yellow skin the same white of mourning

.

thou believing thou art human

in Poland set thy life on fire with rockets

thee causing the flowers perched on sharp thorns to ooze blood

as though humanity lay its life down on earth

pain free, feeling nothing at all

.

the bodies pretending to move

reconciliation and repentance pretending 

to return the guns and bullets

to rows of areca palms, tips of rice stalks

to poetry

.

thee smiling

as though 

people thought

thou art have indeed won…

March 20th, 2022

43.

your seemingly shallow beauty

has shaken the world

ceasing fury in its tracks

.

people have witnessed those who were thought to have been faithful

fall at the foot of heaven

.

not drifting clouds

you needed to be something more substantial

to be on the back of those who were cursed

greed gave up

.

they don’t have enough strength to endure

the salt of the forest

look again and it’s already a salt merchant

rather sophisticated and grand

sent with the shackles of an embargo

.

in such deceptively alluring eyes

on the face of a charitable lover

gosh their laughter, sad pitiful souls hence so many 

took up the role of repentance all in the name of humanity

.

all you need to do was to reflect on

the pointless sweetness of an empty joy

but now as they talk about you

it’s all in the name of arrogance

.

though you were as romantic

as a delicate bird flying along the shoreline of a lake

now with added courage

how could a rocket subdue you

.

your insincere humility has now resulted in blame

without notice they’ve forced the burden of a shallow nation

upon you

then they barter for the innocence of children

one classroom after the other born into obsession

.

Russia

pure pain within all that has taken place

they’ve confiscated all the wheat you so may starve

still you bite your lip

when you mention

the temptation of the re-education camps

they want you to have faith

you live right next to a small statue on top of a pedestal 

.

sadly

you’re too weak to take anything further

.

you put up with it

hoping something might be hidden

beneath the shards of glass

you helped people bury in the ground what needs to be out of sight

.

you’re more than aware that 

righteousness is the pretty aspect of deception

the ceremonies lie beneath your feet

you stumbled upon pieces of broken glass

and collapsed in excruciating pain like a dead rotting corpse

.

I heard their alarm

they thought there’s no way you’re alive

your resurrection is impossible

.

they’re aiming their barrel at the dawn while you’re aiming for their tanks

and yearning curled up between the fragility of the past and the future

just enough that you would fall apart

.

the emptiness they’ve deliberately created

then they’re in an uproar: the emptiness

that in the end even you were not spared

.

they compete with each other for the regret

but you know it won’t

take away your hopelessness

.

you accept that there’s no other way

you accept war

.

living means something is dead

before you’re dead

as though you’ve created a beat

they can’t seem to grasp

.

you cry because you can’t turn back time

something we often want 

to never reconcile

.

because of the irrational nature of the greed they aspired to  

only discern

numbness

hold on

understand

forget

destroy

take

burn

.

you’re like a wilted flower squashed between

two yellowing pages of an old book

.

you have never wanted an alternate fate for a flower

they fill your withered desiccated veins 

with green

.

you have no right to question its existence

or why it has been plucked from the ground

why it has to change, turn into something else

when all it needs to be is a flower?

.

they want you to be void of meaning

only then will you desire existence

like the memories history hid

between the past and the future

.

until withered are all the flowers in the meadow

then there will be no need for us to shout

out, anyone’s name…

—–

The alarm was

The alarm was tampered

The alarm was tampered hence there was no alarm

.

Hence the fire alarm was

The fire alarm was burning

The fire alarm was burning hence there was no alarm of a fire

.

The tank suddenly just burst into flames

—–

MARCH 23rd, 2022

—

BÀI TRƯỜNG CA UKRAINE

1.

Lịch sử không chỉ là máu

và xác chết 

.

– đây là chiến hạm nga

đầu hàng đi 

.

những viên đạn bay đi 

chỉ bạn vẫn còn nằm ở nơi này

nhìn trời cao và đám mây bay…

..

February 27th, 2022

2.

Lịch sử

sẽ mãi mặc niệm 

với thời gian 

.

bạn đừng dùng quá khứ

toàn xác người

để thay đổi lịch sử 

.

chúng ta hướng về tương lai 

..

February 27th, 2022

3.

Bạn nghĩ lịch sử sẽ đọc cho bạn nghe bài thơ 

có ánh trăng hơi tối

.

nên bạn thắp thêm một ngọn nến

bên tên lửa 

.

bạn quên ngọn nến sẽ tắt

người ta sẽ không gặp nhau sau khi chết

lịch sử cũng không bao giờ lặp lại

người thắng cuộc sẽ hát 

hơi lớn tiếng

nghe như một tiếng ồn

bên ngôi mộ

vùi chôn

lịch sử…

..

February 27th, 2022

4.

Lịch sử không phải một lỗ thùng 

cũng không phải là một cái vòi 

bạn có thể vặn khóa

và quên 

bao nhiêu là máu 

đã chảy qua

.

như Mẹ

không ngừng rơi nước mắt…

..

February 27th, 2022

5. 

đất nước đang bị tấn công 

.

điều đó nằm trong trái tim 

hỡi bạn trẻ giận dữ của tôi 

.

điều đó nằm trên gò má nóng bỏng của bạn

để che đi giọt nước mắt 

.

điều đó như một viên kim cương 

để ngón tay chỉ thẳng vào đắng cay lịch sử  

.

lịch sử là những trận đói tàn ác 

những cuộc diệt chủng hèn nhát 

.

mặt trời đã khuất, và mặt trăng ló dạng

trên những cánh đồng 

.

phía tây màu hồng, phía đông màu đỏ 

họ lao đi như tên lửa vác vai

.

vầng trăng mờ màu da cam mọc lên

và từ từ đổi thành vàng vàng của lửa 

.

trong khi những ngọn đồi tối sầm lại

ai đã quên lối về 

.

mùi hương đêm, nồng nặc, ẩm ướt

trên bờ vực sáng ngời, hỡi sắc đẹp 

.

những nữ chiến binh từng làm em mê say 

từ khi em còn thơ dại

.

nhưng có bao giờ em dám chắc mình lại như bây giờ

không đắng cay nào có thể bẻ cong

nòng súng 

.

ai yêu em đến tận cùng?

mặc dù tôi phải thở

tiếng cười của tôi cho đến chết

tiếng súng lẻ loi nhiệm mầu 

.

đôi mắt em là niềm vui 

trái tim em là ngọn lửa 

nếu tất cả rời bỏ em và quay trở lại

con đường mù mịt và sợ hãi 

thì một mình em có thể tạo ra một lần nữa

trận mưa bom xăng 

.

ngọn lửa mạnh mẽ hơn

nếu linh hồn em phải đi một mình

.

người đẹp, tôi tôn thờ bạn

hãy để khẩu tiểu liên của bạn khóc 

.

hãy để cho bọn chúng cuối cùng tự mình 

xin chuộc lại tội lỗi 

.

hãy để những kẻ trộm cắp của ngọn lửa 

thành ma trơi 

.

hãy để cho thế giới con người 

không còn trại súc vật

..

February 27th, 2022

6. 

khi em không thấy kẻ thù 

em chỉ nhìn thấy anh 

.

anh nhìn em như một thiên thần

ánh sáng của mặt trời 

mùa đông và bài ca của quê hương buồn bã 

.

sẽ không có nỗi buồn 

không có cái chết nên không có hồi sinh 

vì em đâu có chết 

em không có kẻ thù 

.

chỉ có thiếu anh thì em không sống nổi

anh biết làm sao? 

..

February 28th, 2022

7. 

anh nhìn này, em đau lắm 

lửa bỏng da em 

vết thương từ nòng súng làm bằng lời hứa của anh 

.

anh cũng không có ai sưởi ấm

bờ môi em cũng khô héo rồi 

.

chúng ta đã quá đủ một cuộc tình vô lý 

nước đức hay nước ý 

bây giờ đến anh 

.

chiều ngang qua ô cửa 

ngày xưa làm anh làm thơ và hứa 

lời hứa của những áng mây 

lọt qua kẽ tay 

rơi xuống thành tên lửa 

.

em cũng không sợ 

chỉ hơi ngộp thở 

khi nhìn thấy anh  

.

giờ là mùa đông trắng tuyết

anh thành nỗi buồn giữa mùa xuân

mới vừa hết tết 

mọi người vẫn còn mệt và say 

.

anh giống như người đang hấp hối 

làm tim em muốn vỡ ra, em sợ quá chừng 

..

February 28th, 2022

8. 

xe tăng cháy rồi 

như những lá thư tình ngày xưa anh đã xé 

.

anh cố đọc lại những mẩu giấy vụn của em

giờ em chán anh 

anh cứ thích làm người xa lạ 

như ông gì để có giải nobel 

.

kẻ xa lạ anh lại đạo văn dịch thành người dưng 

anh cứ cà tưng 

em mệt 

.

thôi anh yêu ơi

đừng nhíu mày giận dữ

hở ra là mắng em đu trend 

anh làm thằng hèn 

em yêu anh mà anh sợ 

dù anh chưa có vợ 

cũng không dám đi tu 

.

anh giả mù 

trong áo váy của em 

anh nhìn màu xám của em 

nhìn màu hồng của em 

nhìn màu đen của em 

.

nhìn xuống đôi guốc của em 

những gót mòn nhưng yêu anh cháy bỏng

cháy bỏng kinh hoàng trong mắt em

.

anh đừng xé 

đừng chối 

những lần bóc tem lá thư người

..

February 28th, 2022

9. 

làm thế nào để đọc một bài thơ, khi tên lửa bắn vào thành phố  

.

bạn đừng làm thơ

tiếng rắc rắc vẫn còn âm vang

dữ dội, đêm nay nàng đang đào bới bạn 

ra khỏi sự khốn khổ 

bằng đôi tay gãy xương của mình 

.

bạn đang nuốt chửng đôi chân của nàng

vì nàng cứ vùng vằng chuyển động

trên chiếc giường vướng víu này

chúng ta tồn tại bằng cách ngâm mình trong máu 

của chúng ta 

.

đây không phải là giọng đọc thì thầm

bạn đang đọc to một bài thơ 

giọng bạn phát ra 

chạy trên mặt nước

tràn ra trong trường học 

ngập các ngả tư của thành phố 

đang vỡ ra 

từng mảng 

.

đây cũng không phải là một tình yêu nhỏ

tình yêu của bạn rất lớn

bạn nâng niu bàn chân bằng bàn tay

nuôi dưỡng, hình thành những đứa trẻ

xếp chúng vào trong lịch sử 

chỗ chúng ta vẫn chơi, nơi

thịt nướng nhiều hơn bánh mì 

nơi bom bi và bom napan làm thịt bị cháy, nơi 

họ hút tủy xương của bạn như bạn hút các phụ âm 

và phun ra các nguyên âm, nơi chữ P bị câm 

và họ nhai và họ nhả 

bạn âm 

tính ngay nơi xương bị gãy 

ngay nơi bạn yêu 

.

đây là một tình yêu 

lớn, nơi không phải một giọng thì thầm 

không phải như những gì bạn lắng nghe

.

nơi người ukraine trên khắp thế giới đang trở về 

xếp hàng nhận súng…

..

March 1st, 2022

10.

bạn 

như phù du 

chết đuối 

trong ánh sáng

.

ukraine ơi, 

không ai có thể cho tôi một cái gì

trừ bạn… 

.

nếu bạn không chiến đấu bây giờ

còn ai chảy máu?

.

bầu trời có biến thành màu xám?

im lặng, màu khói tuyệt vọng của xứ sở 

hơi đẹp, và buồn 

.

linh hồn cô ấy, cơ thể cô ấy

bộ nhớ của bạn 

chật và đau 

… 

bạn xông vào phòng

đừng đánh bằng mũ bảo hiểm 

.

đừng túm tóc 

kéo lê hay đạp vào mặt

.

hãy giết tôi bằng một viên đạn 

có mùi dầu lửa 

.

như bài thơ 

giết người bằng một thanh kiếm 

bọc trong một cơn mưa  

.

như tiếng kêu lúc nửa đêm

những trái bom xăng mang tên 

tuyệt vọng… 

… 

đúng hay sai 

ngắn hoặc dài 

đậm hoặc nhạt

.

viết

nếu bạn biết

tôi chỉ có một giấc mơ 

.

đêm qua

có một bầy dơi

tất cả bọn chúng đều lộn ngược

như tên lửa trút 

xuống trang giấy 

.

viết 

ghê sợ và mệt mỏi đêm nay…

… 

cho đến khi bạn chạy trốn

khỏi lũ quỷ

.

cho đến khi bạn cảm thấy 

ánh sáng như một chiếc lông chim 

mà nàng thấy nhẹ và đi tìm

xác của bạn

… 

khi bạn nhét vào tôi bắt đầu run lên

dạ dày tôi đau đớn và trái tim như khói 

bốc cao lên và tôi cảm thấy đau, vì 

bạn không yêu tôi, bạn chỉ muốn tôi… 

…

tôi đã đánh cắp nụ cười của bạn

bạn nhớ không? 

.

bạn lấy một lát cắt ngang cơ thể tôi 

như một miếng ngon 

bạn muốn cảng và biển 

bạn đến vùng đất thật xa 

bạn sẽ nằm trong một bình thủy tinh

đầy xăng và thân xác bạn biến mất 

.

vào ngọn lửa 

… 

bạn đã thề với cuộc đời sẽ cứu tôi 

nhưng tôi đã sai lầm vì tin bạn 

thêm một lần nữa

.

hoa hồng, màu đỏ đẫm máu

tại sao bạn luôn mơ ước những cái gai?

.

tại sao bạn mơ về 

sự công bằng mà bạn biết là không bao giờ có?

.

cái ác đã còng tay cánh hoa 

trong vòng xoáy vĩnh cửu của thời gian

.

bạn nói điều này bởi vì bạn đã đau đớn 

trong sự tỉnh thức của 

mọi người

.

đêm nay 

tôi trở lại với bóng ma 

lắng nghe giọng nói như thôi miên 

và điên 

cuồng của nó

.

tất cả những gì tôi cần là cái chết 

của những kỷ niệm 

vỗ cánh

.

đột nhiên

một con ma mở cửa bước vào

nó rũ xuống đau đớn

và tôi 

treo lơ lửng 

trong không gian giữa bài thơ và sự hối hận

.

bạn, giọng nói, bóng ma 

đám mây, và cả tôi

đang chìm vào bóng tối 

bài thơ không biết cách diễn tả

con ma…

…

tôi có thể chia sẻ bầu trời này với bạn không?

để cả hai chúng ta cùng nhìn lên

một đại dương những ngôi sao

mọi người khi nhìn vào 

sẽ thấy 

thay vào bầu trời

chúng ta sẽ chia nhau một tấm chăn màu xanh 

mong manh 

hy vọng?

.

và nghĩ rằng chúng ta đã chia sẻ cả bầu trời này 

bạn và tôi? 

tôi hay bạn?

.

tôi sẽ thay thế bầu trời 

bằng tấm chăn tôi đang có

vì nó 

cũng khá đẹp

.

bạn không thích như vậy sao?

…

bài thơ con sói hoang

tru dưới ánh trăng

vết thương lên da non

đang đầy trở lại 

.

trăng tròn

mặt trăng đầy trăng 

nó đã được chữa lành

qua rèm phòng ngủ nó bay vào bạn

.

mặt trăng, nó đang nhìn bạn 

đêm nay

.

bạn không thích như vậy sao?

và sao bạn lại thích như vậy? 

.

tại sao bạn cứ muốn nàng buông súng 

để nhận khoan hồng?

nàng đã làm gì bạn 

hay chỉ vì nàng dám chống lại 

nước Nga?

..

March 2nd, 2022

11.

§

theo đó đỉnh cao

dĩ nhiên là đỉnh cao này

trừ trường hợp phải đáp khẩn cấp

§

theo đó khổng lồ

gã nghĩ rằng gã là khổng lồ

trừ khi tượng thạch cao bị vỡ

§

theo đó huyền thoại 

đã thành huyền thoại này

chỉ 2 xương ống chân sụp đổ 

§

theo đó bài thơ

đã thành khối u của các tế bào 

ăn vào tận tủy 

vẫn còn người nghĩ 

liên xô hay mỹ

ôi liên xô 

bàn tay vợ xanh gầy hơn trước

suy nghĩ của nàng làm ướt cả bóng đêm 

không ai quên cơm độn 

§

theo đó một tiếng kêu

của nhân dân nhắc thi sĩ về ngữ pháp

chữ dân trong câu và vua đứng đầu câu 

nếu ngu mà làm màu 

sẽ bị cấm 

tên độc tài giờ làm trò lẩm cẩm 

cách tân

§

theo đó một ánh trăng

ánh sáng của nó sẽ thòng xuống thắt cổ ngay trong

tâm trí 

không phải thơ bị bí 

§

theo đó giấc mơ hóa rồng

của những ngôi nhà mỏng tang trên phố 

thay nhau sụp đổ 

không cần mưa bom 

(chầm chậm nở hoa trong bạn

theo đó thi sĩ yêu thương

và không ngừng nói nhảm)

§

theo đó giấc ngủ của bé thơ

cũng cần gió mưa

chúng ta cùng đi tìm một ngôi nhà mới

cuối cùng rồi bình minh cũng tới

cho câu thơ có chữ dân

ôi nhân dân 

khi cần đổ máu…

..

March 3rd, 2022

12.

tôi có một giấc mơ 

chứ không thôi tôi phải đạo giấc mơ 

của ông Martin Luther King 

có lẽ  

.

vì tôi chưa bao giờ dám có một giấc mơ

kể cả giấc mơ nói điều mình nghĩ 

.

ông ấy đã nhìn thấy giấc mơ

một giấc mơ khiến bạn mất ngủ

là tôi sẽ dám ăn thua đủ 

với kẻ thù 

.

những kẻ chuyên gửi bom như email đe dọa 

những kẻ chỉ dám mở miệng khi mọi thứ đã an bài 

khi người ta đã xài 

nát bét 

.

cũng chủng tộc màu da cũng tôn giáo toàn cầu 

yêu hòa bình, “các anh ơi hãy nhẹ tay chút xíu…”

nghe như là bé gái đang yêu 

.

“thưa ngài tổng thống anh hề 

hãy từ bỏ chiến tranh đừng làm dân của mình phải khổ 

bằng cách tuyên bố 

đầu hàng” 

.

“chúng ta không nên mắc mưu..”

“chúng ta là con người có mắt nhìn xa trông rộng”

“chúng ta không bị kích động” 

ôi chúng ta không có chúng tôi 

.

bạn có thể không cần biết tên tôi

tôi chỉ là nhân chứng 

.

trên lá phiếu làm màu vì “không nên quan tâm chính trị”

ngày mai chúng ta cần bỏ phiếu

chúng ta cần tự do 

.

chúng ta là hy vọng của tổ tiên chúng ta 

chúng ta là di sản của con cháu chúng ta

lá phiếu là tiếng nói của chúng ta

chúng ta làm sao mà 

câm được?

..

March 3rd, 2022

14.

bạn không dám bí ẩn 

cũng không dám đau buồn 

bạn ớn những làm màu muốn ói 

.

bạn cũng không cần khôn ngoan 

bạn chỉ mua vé bay đi gặp những người bạn làm thơ của bạn 

.

từ sáng sớm có người đã đoán

và họ có mặt

bạn cảm thấy một bàn tay 

trước khi bạn bay 

bạn cảm thấy quai hàm bạn bị đau 

bạn khó nhai và nuốt 

.

nhè nhẹ như một bài thơ 

bạn không phải ukraine 

chỉ là 

trái đất này quá chật 

.

bạn nhận giải thưởng của sự thật 

không cần giải của thơ

..

March 4th, 2022

15.

hơi thở của nàng

tôi nhớ

nó

như thế nào

là hoàng hôn 

như thế nào 

là mặt trăng 

và như vậy nó

bay hơi thấp 

như tên lửa vác vai 

vừa mới nhập 

.

vì thế khi nàng đau

là ánh sáng đổ

qua

đầu 

.

nó không như mặt trời

hoặc như người ta

đang trồng hoa

trên mộ 

…

một cách để bạn không thể thở 

cứ để cho không khí tự do

di chuyển 

.

đêm lạnh bom chùm 

tiếng tích tắc của chiếc đồng hồ trên đầu, con mèo

cào vào cánh cửa 

.

một lần cuối cùng trước khi quá muộn

biết tôi đang chờ đợi, vì vậy

nàng phải cởi

bỏ quân phục của mình 

những suy nghĩ làm nàng hơi

mắc cỡ 

.

sau đó

nàng thì thầm vào tai tôi:

.

“bạn sẽ không bao giờ

thả bom đốt cháy tất cả những gì tôi đang có?

.

bạn có thể thay đổi 

tôi

từ phía sau ra phía trước

một hoặc hai lần thì tốt

chỉ đừng làm quá nhột” 

.

tuy nhiên, tôi đã không

ngồi lại

khi nàng cởi

mở   

.

thường thì tôi sẽ mang nỗi đau ra đi

không phải tôi

mà những ngón tay tôi

chúng hay tìm cách

mày mò và kết thúc

cho quên nỗi nhục 

tự do hạnh phúc

…

nàng mở các ngón tay của bạn

cho đến khi bạn nới lỏng cò súng

.

ngoài phố

tiếng còi của mấy anh cảnh sát giao thông

kêu như

ngỗng 

.

bây giờ

những người không thể biết

câu chuyện

những nỗ lực phi thường

để giả trang như bình thường

bạn phải vật lộn 

để vào thành phố 

khi nàng không còn mở 

cửa mình ra 

.

nên bạn có thể nghe

một tiếng thở dài

mưa trên đất khô

cỏ mới mọc

trên nàng

như tóc… 

…

bạn đánh vần thành một đứa trẻ

và nhìn vào hai hốc mắt nó 

nhìn tờ giấy viết vội mấy chữ nó vẫn treo trước ngực 

.

“không có chiến tranh” 

“bọn xâm lược cút đi”

.

nó đứng im

nhưng bạn biết trái đất vẫn quay

nghiêng một góc điên cuồng

.

những kẻ thích nhảy múa

sẽ không thấy sự tuyệt vọng của nó

.

nó lặng lẽ giơ cao hai tay

nắm đấm nắm chặt lại

như thể sợ rằng nó sẽ

mất bình tĩnh nếu như thả lỏng hai nắm đấm

.

nụ cười của nó vẫn dịu dàng

và bạn nhìn những nỗi buồn

của nó, chìm trong mỗi khớp xương

.

nó hát:

.

chúng ta không rung trong gió

như những quả chuông nhỏ 

.

chúng ta là niềm hy vọng

và đức tin ngang qua chúng ta vẫn bay 

.

chúng ta đẹp

chúng ta rất mạnh

chúng ta yếu ớt

chúng ta nhìn những kẻ đang trát vữa

lên mộ của chúng ta

.

nó hát:

.

thế giới sẽ lãng quên

sẽ tan đi như những hạt cát

mỗi một hơi thở của bạn

phơi bày trong ánh sáng

.

bạn bắt đầu nghĩ:

.

– tôi biết gì không tôi có gì không tôi không

là gì cả 

tôi không nhét của tôi vào được 

một đất nước đã nát tan 

…

có lúc

bạn thấy cả một gia đình thành một đống vỡ nát

trôi dạt vào bờ

không có mái chèo

không có hy vọng 

.

và kẻ thù 

và chính phủ đưa ra một sợi dây thừng

không phải để kéo thuyền vào

mà để treo cổ tất cả họ lên…

…

bạn sẽ làm gì?

ngồi trong nỗi buồn

đeo vào như một mặt nạ

thậm chí bạn còn muốn mang nó vào giấc ngủ

mơ

.

bạn biết

không chỉ một gia đình 

vì sao cả một đất nước dễ dàng bị phá vỡ

như mảnh thủy tinh 

.

bạn không kịp buồn

vì niềm vui của đồng tiền đã dẫm lên thủy tinh vỡ

làm bạn tứa máu…

.

và họ có nhiều bạn bè

đã từng chiến đấu

đã từng nhảy núi

họ ở ngay trong sự sợ hãi của bạn

và hờn dỗi còn hơn con nít 

.

nhưng sự thật

lịch sử chỉ là một đứa bé

bạn chỉ ngạc nhiên là tại sao họ

lại để bạn tham gia vào một giải đấu

của người lớn

bạn không muốn mình vô địch quốc gia 

.

bạn không biết

những người đàn ông lực lưỡng đang ngồi canh gác trước cửa nhà

họ mặc đồng phục

họ sẽ phá bỏ bức tường

nhà bạn 

.

họ nói: trong bức tường hay có những con quỷ ẩn nấp

hù dọa trẻ con

.

chỉ cần bạn tin lời họ nói

và không hờn dỗi

là bạn vô tội…

…

bạn đừng nhớ lịch sử 

nếu bài thơ chết

bạn vẫn không dám dự đám tang 

.

nếu bạn chưa biết yêu

bạn là đối thủ của cái chết

.

nếu bạn không ở trên chiếc diều

thả dây và nó bay

như nắng

.

nếu bạn không biết chia động từ ở thì quá khứ

nếu bạn không yêu những chú sóc

nếu bạn không biết chải tóc

với niềm vui

.

nếu bạn không biết

một nhà thơ đẹp trai thường say vào buổi sáng

đập cửa nhà bạn

tìm kiếm những bài thơ

và đọc to

làm điếc tai cả thế giới

.

nếu bạn cứ gọi mẹ thiên nhiên là dì ghẻ

bùn cũng thành màu đỏ

nếu bạn không vui vẻ

thả người bị bắt oan

.

bạn cũng đừng có nhớ lịch sử

nếu bạn chỉ thích đánh nhau

thật đau

chảy máu

.

cái chết của bạn như lời tuyên bố quanh co

gương mặt bạn u ám hay không tì vết

bạn muốn sống

vậy ai sẽ chết?

.

bạn cũng đừng nhầm lịch sử

với xác người 

.

những mạng người như một giấc mơ…

..

March 4th, 2022

16.

tiếng bom

như một giai điệu

mẹ bồng em chạy giữa sương mù 

.

tiếng tiểu liên 

như gió ném

em bé chơi vơi trong cái lều nơi biên giới 

.

tiếng lửa cháy 

sủi bọt một hải cảng 

những hạm đội thuyền thúng bơi trong thủy triều nước mắt

.

hạt nhân, vần với tiếng dân 

tưởng là chữ NHẪN

ai ngờ chữ TÂM..

..

March 5, 2022

17.

những đoàn xe tăng như con rắn cuộn tròn

bạn tưởng nhà phù thủy đang làm phép thuật 

cổ tích của giấc mơ 

.

thật khủng khiếp khi bạn nhận ra 

những phụ nữ góa chồng, và những chàng trai mười tám 

chết dưới bánh xích xe 

.

bạn chịu đựng cảnh gông xiềng 

mà bạn biết nặng hàng ngàn tấn 

cánh hoa cúc dịu dàng 

bạn phải sống 

trên mặt đất này mỗi con người phải nếm mùi tình 

đau đớn

.

bên cửa sổ bạn thắp lên ngọn nến

cầu nguyện nỗi buồn

.

đèn hắt ánh sáng vàng

trong đêm bạn không biết 

đó là lửa cháy

nhà máy điện hạt nhân 

.

cuộc đời này màu than đen 

con tim đập nhẹ và đau hơn

.

bạn cố tin 

linh hồn thì bất tử

..

March 5th, 2022

18.

năm 1917

bạn gọi tôi là u-cờ-rai-na

bạn mang tôi về nhà 

liên bang sô viết 

.

năm 1941

bạn cũng gọi tôi là u-cờ-rai-na

và 6 triệu người chúng tôi 

đã chết khi đánh tan 1 triệu quân phát-xít vô nhà 

bạn 

.

năm 2022 

tôi vẫn là u-cờ-rai-na

và bạn gọi chúng tôi là 

phát-xít 

.

những em bé phát-xít vừa 6 tuổi 

chết khi đang đánh vần 

i tờ ít 

.

trên khoảng sân quá nhiều 

vết đạn 

chi chít

của bạn

..

March 5th, 2022

19.

ukraine không phải là cả thế giới

quá rộng lớn và cô đơn 

.

nó bé nhỏ với những cánh đồng

bóng tối và sợ hãi 

.

ngay cả bóng tối cũng không im lặng

bạn nghe nó khóc 

.

như thể bóng tối sẽ biến thành một thứ gì đó

họ tưởng có thể nắm chặt nó 

trong tay 

bằng máy bay 

và tên lửa 

.

đây là góc bản đồ thế giới bị bỏ rơi

đây là một phần thế giới không có hồi kết

nơi những cánh đồng bị tàn phá 

những dòng sông bị chặn 

phù sa

.

nhưng đây cũng là khu rừng mà những con sói không thể vượt qua

trong mắt người không phải con ngươi 

mà là một hạt bụi 

nhìn những con sói 

sống trong một vòng tròn

vẽ ra cho chính nó 

.

đây là những gì bài thơ viết

máu 

không phải là chỉ là một từ vựng 

ukraine chịu đựng 

giữa tuyết rơi 

.

người đang cháy

người  đang chảy 

người đang mơ 

người đang bị bao vây

.

người đang thức dậy

..

March 6, 2022

20.

thơ ukraine 

hãy đến xem máu chảy trên đường

.

– cái này không hay 

thơ thời sự không thể lửng lơ như vậy 

.

bài thơ nhặt lên chữ U 

và viết về một cái móc sắt 

.

bầu trời xuống gần hơn những chiếc máy bay

chữ U như những con chim ưng khổng lồ 

đã ăn cắp bữa sáng của chúng tôi

chúng tôi chỉ còn biết hôn nhau trên những ngọn cây thông 

vào mỗi sáng 

.

những con chim ưng xé thức ăn của chúng tôi

vì nó không phải ăn một mình

nó có một hình xăm trên cổ 

chữ Z 

.

đất nước chúng tôi chữ U 

đó là cách phân biệt 

bạn với kẻ thù

..

March 6, 2022

21.

chúng ta dễ bị tổn thương 

chúng ta thường 

bồng bột 

.

chúng ta nâng những người bị ngã

để cho họ đi qua 

.

sự tàn ác của họ

là hậu quả của việc chúng ta tử tế 

nhường họ cái ghế 

tưởng chỉ để ngồi 

.

khi bạo chúa lên ngôi 

những ký ức ám ảnh

những ngày vô vọng

những giấc mơ đầy hy vọng

rồi chúng ta đóng cửa ngồi khóc trong im lặng 

.

chúng ta đành đeo mặt nạ

cười

.

những mảnh vụn rải rác này

tưởng sẽ làm chúng ta bị vỡ ra, tưởng sẽ biến chúng ta thành nô lệ 

tưởng chúng ta không còn sức mạnh 

tưởng chúng ta hy sinh   

.

chúng ta là những nhà thơ vĩ đại 

giống như một con sư tử 

chúng ta kiêu hãnh 

chúng ta hung dữ 

.

chúng ta quá khứ

chúng ta hiện tại 

chúng ta tương lai 

.

chúng ta là đại diện cho lịch sử 

chúng ta làm cả thế giới 

phải kinh ngạc 

.

chúng ta làm cơn bão

trong một thế giới tan vỡ 

.

chúng ta tự hào 

sông núi không ở trên vai

chúng ta ngẩng cao 

đầu 

.

tham vọng của chúng ta vươn tới bầu trời

mà họ ném đá vào chúng ta 

thậm chí bây giờ bắn luôn tên lửa 

.

chúng ta xây dựng cho mình

một ngôi mộ của niềm tin 

tấm bia bằng nước mắt

.

chúng ta làm cho thế giới kinh ngạc

đá xanh phải tan chảy

tiếng gầm như sư tử

chúng ta phá vỡ xiềng xích của sự tầm thường

chúng ta không cần sự thương hại

.

cổ chúng ta không thể gãy

chúng ta bắn cháy 

sắt thép của kẻ thù 

.

cuộc gặp gỡ của chúng ta 

với những kẻ trước đây

đã gửi email đã từng hăm dọa 

đã từng nổi đóa đã từng háo danh 

đã tanh bành danh dự 

.

chúng ta ủng hộ những nhà thơ nữ 

ngày tám tháng ba 

.

chúng ta sẽ xin lỗi vì sự vắng mặt của

em, lẽ ra anh không nên để em một mình đối mặt với sóng gió

làm thế nào chúng ta có thể yêu nhau 

khi em tan vỡ?

.

nỗi đau mà em đang chịu sẽ khiến chúng ta nghẹt thở

em gỡ mũ sắt để đội hoa 

bộ quân phục còn mùi thuốc súng 

.

cần tha thứ cho bản thân

nhưng chúng ta không thể học cách yêu thương những người đã tàn phá đám cưới của chúng ta

.

chúng ta đo đếm từng mi-li-gam hạnh phúc khi đất nước đổ vỡ

chìm đắm trong những giọt nước mắt này

những mảnh linh hồn 

họ sẽ không bao giờ lấy được

.

chúng ta mềm như nước

thấm từng dải đất 

mà họ nghĩ chúng ta sẽ đánh mất 

quê hương

..

March 7th, 2022

22.

ly tán 

tha phương, người sống người chết cùng nhau chạy trên đường

những ngôi trường 

đổ nát, đất nước vẫn đang mùa dịch bệnh

.

không phải vi-rút 

con mắt xanh của con quỷ 

trên bầu trời tung ra đầy màu sắc

.

con mắt quan sát giấc ngủ của một đứa trẻ 

con mắt của một kẻ 

lạc loài, lấy say máu thay cho sự sợ hãi 

.

bài thơ 

cũng mang vết sẹo dài do chữ cái 

để lại, sau một cuộc chiến bằng dao 

với con quỷ

.

người về từ đám cưới

người đi ra nghĩa trang

vẫn đang xếp hàng 

ra trận 

.

em bé học sinh nhìn bạn mình vừa mới chết

nghe trái tim của nó kêu vang

bài hát của một dàn hợp xướng 

.

bên dưới trái tim 

những người đàn ông nhảy theo cách họ đang cố dập tắt lửa 

những người phụ nữ giữ chặt người đàn ông của họ trong điệu múa 

họ không muốn người đàn ông duy nhất của mình 

biến mất sau làn khói 

bom 

.

Ukraine, thế kỷ hai mươi mốt 

thế giới tràn ngập những bài thơ và lửa

trong bóng tối, cá bay và chim hót 

như những người vừa kết hôn 

như các anh hùng 

họ đều đã chết

.

bầu trời mở ra, cay đắng như trong tiểu thuyết 

văn chương cũng bị thương 

những quyển sách thủng giữa bìa vết đạn 

tiếng hát của những người đi gặt lúa 

bỏ cánh đồng chạy về cầm súng 

vẫn không dừng lại 

.

bạn không thể phân biệt bài hát với bài thơ 

bạn cũng không ngờ 

đám cưới và cái chết

.

những thành phố không ai bị bỏ quên…

..

March 8th, 2022

23.

những người yêu đã kịp cưới nhau rồi 

đã tân hôn trước khi lửa đạn 

đã bình mình trước khi pháo sáng 

đã hoa hồng trước lúc máu rơi 

.

những người yêu đã ra trận hết rồi…

..

March 8th, 2022

25.

một bài thơ nào đó, đâu đó…

trong đó, nó

muốn diễn tả cả thế giới 

.

như đâu đó, nơi đó

có, hàng triệu người

họ không đọc thơ mà họ xuống

đường, đâu đó, nơi đó

có, hay không có

hàng ngàn người đang ngã xuống 

vì máu và hoa

vì tự do

cho một bài thơ?

.

sáng nay

có một bài thơ, theo đó

nó, đuổi những con chữ

không phải trong bài thơ 

.

mà trong một đạo luật

sự thật, vỡ mật

và một đôi giày chật

chạy mất khi bị bắn 

bằng tên lửa vác vai 

.

ukraine như ánh sáng

xua đuổi bóng tối

như bài thơ

xua đuổi con chữ

như chiến tranh 

đến lúc kết thúc 

không thôi nó sẽ kết thúc chúng ta 

vạn cốt khô và ngôi mồ 

tên bạo chúa 

.

như ai đó, có hay không có, bỏ

rơi trên vỉa hè 

một em bé 

một mình vượt qua biên giới 

mồ côi 

.

như một vị nữ tu quỳ nghe 

tiếng súng 

đêm qua, bật thành bài ca

.

bài thơ

xót xa khi nó muốn nở hoa

phải bị chảy máu

..

March 8th, 2022

26.

không phải bài thơ, ukraine là văn xuôi của giấc mơ, đắng cay và im lặng…

.

đất nước bị bao vây 

phong tỏa biển và đại dương 

cờ-rưm nước mắt chúng ta như sương

mù, vây quanh bóng tối 

.

lờ mờ hiện ra 

những bóng ma tham lam

trên biển, trò chơi của các ông vua trong phòng khách

.

các nhà ngoại cảm im miệng

như pháp sư cổ đại, không còn dám nhảy múa

trong sương mù

vì sẽ thiên thu tại ngoại 

.

chuông reo vang vùng tuyết trắng xa xôi

cầu nguyện cho những người vừa lìa trần thế 

cầu nguyện cho cả những người lính Nga 

.

đêm qua

trái tim chúng ta bị đong đưa

chôn vùi trong im lặng

không khí như một máy nén mệt mỏi

hút hết ô-xy trong phổi chúng ta

.

cái khoảnh khắc những chính trị gia giả vờ

cảm động, lời hứa trắng trợn ngày mai

đàm phán thì thầm với bầu trời đầy dục vọng

sao chúng ta đã quên?

.

paris 1972 

chính chúng ta từng chết như đom đóm trong đêm

không ai cứu?

.

chúng ta từng chết chìm trong biển

chết đói chết khát

chết ngạt

.

những cái chết không tình cờ

chết như thơ 

chết rồi vẫn còn người ngồi hát 

trên những xác 

người 

.

rồi tiếp đến là những xác người ngâm nước muối lõng bõng

người việt máu đỏ da vàng

vượt biên chìm xuống biển 

không phải hàng ngàn mà là cả triệu

người phát điên 

.

những giấc mơ của chúng ta 

một ngày như ánh nắng mới thêu

trên lá, khi nào chúng ta thì thầm trở lại

khi nào, trong bóng râm của những bóng cây

nơi con quái vật mắt màu xanh lá cây tham lam và ghen tị 

nơi sự thật chảy nước miếng một nỗi buồn kéo dài

trong hơi thở mỏng manh

vẫn tanh

mùi máu

.

bây giờ chúng ta đang tìm xem các ngôi nhà 

đang rơi từng mảnh vỡ, sau đó

chúng ta sụp đổ dưới những con sóng 

vẫn còn những đống 

xác người 

.

có cả anh trai của chúng ta

máu thịt của chúng ta 

mà chính người ta đã từng hò la truy đuổi

họ, đến tận biển khơi xa 

mà chúng ta giả vờ 

quên, không ai chịu cứu…

..

March 11th, 2022

27.

tưởng như bạn phải một mình đối mặt với thảm họa

vì đầy những kẻ luôn giả định cho câu trả lời 

cứ nhân văn và cứ cười cười 

những người 

màu đỏ 

.

nhân loại chưa cần phải nói ra

lịch sử luôn có những người yếu hay ra gió 

.

hãy nhớ

không ai có thể mập mờ 

ngay cả muốn nước đôi 

cũng nuốt không trôi 

phiếu trắng 

.

cả thế giới sau lưng khi bạn nhắm thẳng và bắn 

.

ngay cả khi mọi người tưởng họ nghiêng trời 

lấp đất, bịt miệng bà nữ-oa

tranh cãi về thiên hà

bao la vũ trụ 

họ muốn biên giới chỉ còn những thầy tu

không còn binh lính 

.

họ nghĩ mình đã kiểm soát cả linh hồn

tùy ý muốn cho ai lên thiên đường

hay địa ngục 

.

cho đến lúc

từ ông giáo sư đến chị thợ may

trên tay 

cầm súng 

.

im lặng

chờ đợi trong bóng tối

nghe tiếng xào xạc của hai lá phổi

dù đang ngộp thở vì virus

.

bạn nhìn họ như những con kền kền

suốt ngày ngồi đếm

hết xác này đến xác khác 

.

những nơi họ đến

họ quên 

họ phải khai báo lịch trình với nhân viên y tế

họ cố lướt qua

cơn sốt

.

nhưng khi ngọn núi quỳ một chân xuống

đó là lúc sa mạc đã đầy trong hai hốc mắt

bạn thấy những ngón tay

của bụi cây 

bóp cò trong bóng tối

.

bạn nghe 

tiếng sủa của những con chó đổ mồ hôi trong đêm 

và mép dao của đường chân trời

kẻ thù chảy máu 

.

những chiếc xe tăng của họ đã bị mù

trong bình minh rạng rỡ

những người lính bị bắt vào vai kẻ thù 

đã bị vỡ 

làm đôi 

.

bạn thở

và biết đất nước mình còn sống

nhân loại sẽ không còn phải lưu vong…

..

March 12th, 2022

28.

bạn có bao giờ làm bạn với đám mây

khi nó bay 

ngang qua nhà bạn? 

.

đừng bao giờ làm bạn với đám mây

vì nó sẽ làm bạn say

nắng

.

bạn sẽ không dám bắn 

.

đám mây 

nó sẽ gõ vào

cửa sổ nhà bạn

liên tục

nhiều khi làm bạn bị tâm thần

.

nó nói: không có gì xảy ra ở đây

không có gì

không có gì

cả

.

đêm qua

tiếng chuông

chùa, nhẹ nhàng như đám mây

bay

khói 

.

tiếng chuông

một lần bạn nghe, thấy

đôi mắt của một cô bé

nằm ngơ ngác

trên mây 

.

cô bé ấy 

đã phục hai ngày 

phía ngoài kiev 

hai chiếc tăng nằm bẹp 

.

nó không thể khắc phục

hậu quả

vì ngay từ đầu

nó làm bạn

đau

muốn rách 

.

đám mây trôi qua

sau đó bạn không còn có thể

nhìn theo 

.

nó

là hai con mắt

màu trắng dã

hay đã

mù màu

.

nó khuyên bạn đầu

hàng không đổ máu…

..

March 13th, 2022

30.

khi tôi muốn lấy đi tất cả nỗi đau của bạn

và khi tôi muốn bạn lấy đi tất cả nỗi đau của tôi

.

tất cả những nỗi đau mà chúng ta nhận lấy của nhau 

đều xứng đáng 

.

thế giới đang chứng kiến

​​những chiếc xe tăng được kéo bởi máy cày 

như thế giới từng bị kéo bởi những kẻ ác 

nhân dân chia phe nhìn theo cách khác

.

một số bị sốc, một số khác thì cười 

nhẫn tâm nhìn một đất nước bị tàn phá 

và một người lính Nga

nằm trên tuyết như miếng thịt trong tủ lạnh 

.

Đông Âu

nó không chỉ là việc đốt cháy một cây cầu

.

khi một kẻ muốn xen vào quyền bỏ phiếu 

cây cầu bắt đầu đổ nát 

.

sự phá hủy kỳ diệu

và xe tăng chạy ầm ầm

các chính trị gia bắt đầu vấp ngã

lo sợ ngoại giao tan rã 

.

không ai kiểm soát bàn cờ 

cách tốt để đánh bại đối thủ của bạn trong cờ vua

nhưng không ai muốn ở trung tâm của mớ hỗn độn này

cùng cao chạy xa bay 

chỉ đứng nhìn các vòng vây

mà Ukraine rơi vào giữa 

.

thế giới chờ đợi và nhìn thấy

một cuộc chiến tranh bắt đầu

nơi băng giá chảy máu 

.

đất nước tôi từng là những mảnh kính vỡ 

những đứa trẻ được lên báo chỉ vì chúng vừa thoát ra khỏi biển lửa 

bom napalm…

..

March 14, 2022

31.

ukraine ukraine 

người đau không còn chịu được nữa

người đau từ đêm đến sáng 

người đau từ hoàng hôn đến bình minh chạng vạng 

.

những thành phố tuyết trắng bị bao vây 

những thành phố bị phá huỷ

những thành phố trong tầm pháo 

những thành phố có những quả bom 

ném xuống nơi mà lẽ ra 

những người đàn bà đang rặn đẻ

.

một người chết chảy ra bốn lít máu 

một trăm người là bốn trăm lít máu 

một ngàn người là bốn ngàn lít máu 

cứ thế, ukraine chảy ra

cứ thế người ta 

không ai còn câm lặng

..

March 16th, 2022

32.

Ukraine

cho đến khi con dao được rút ra

vết thương sẽ không bao giờ lành…

..

March 16th, 2022

33.

chiến tranh không có luật lệ

nó mất vần nên không có bài thơ 

làm dịu đi nỗi kinh hoàng

.

nó bừa bãi, lấy mạng người 

do tội ác do kẻ cười cười 

độc tài tàn ác 

.

một ván cờ không có luật lệ 

nó không chiếu tướng 

mà hủy diệt một đất nước 

một nền văn hóa 

.

những vệt mực chạy ngang trời

màu tím thành màu đỏ 

trên tuyết trắng đường ray của một chiếc xe tăng 

hết xăng vẫn bắn 

.

những người tị nạn tản ra khắp nơi 

trên thế giới những vị cứu tinh sẽ xuất hiện 

không phải ba lan mùa tuyết tan

mà là những trái tim tan thành nước 

.

cho đến khi trận chiến ác liệt

kinh hoàng, chết chóc, đau thương

những thủ tướng phải đến làm nhân chứng sống 

như tượng đài bất động

.

chúng ta không thể lay chuyển

những kẻ trộm mạng sống và cướp hơi thở của chúng ta 

chúng ta trở thành người ban ra nước mắt

nỗi buồn, niềm vui

cho nhân loại…

..

March 16, 2022

34.

nước Nga 

người hàng xóm vẫn cùng giọng nói với chúng ta 

một người bạn đồng hành 

hát những bài hát dịu dàng 

trên cánh đồng những buổi sáng

.

người cưỡi ngựa đi trên con đường rộng mở

phép thuật trong ngón tay của anh ta

cho linh hồn luôn tồn tại

.

nước Nga 

người đã từng là làn sóng réo rắt sự sống

cảm hứng cho tự do 

.

nó đã lâu lắm rồi, phải không?

chúng ta vẫn có thể nhớ 

những bài hát từng vang lên như thế nào 

.

chúng ta nhảy múa

và ngỡ như mình sẽ hạnh phúc trong những tháng mười 

tháng ba tháng tư 

cho đến khi chúng ta đói bụng ngã quỵ 

không thể bước thêm một bước nào nữa

.

chúng ta không thể nhớ mình đã khóc

khi bài hát ồn như động đất

.

tạm biệt, những Pie

những ông hoàng tốt bụng uống vodka như uống nước 

chuyên viện trợ bột mì và bo-bo 

.

chúng ta từng ngỡ là mình sẽ chết

những chiến binh thời hiện đại

những sải bước tự hào 

làm quân dự bị của sự kiêu ngạo 

để bảo vệ thế giới 

.

chúng ta nắm bắt cả sương mù, ngủ như huyền thoại

.

– bạn là ai? 

.

chúng ta đã cố gắng tìm ra chìa khóa của

một trăm triệu truyện ngụ ngôn

về những anh hùng 

đeo huân chương cho đến ngày chúng ta chết 

.

chúng ta thích khói và sấm sét

những nòng pháo giương cao với gió 

chúng ta biết cuộc đời mình 

trong những chiếc máy bay núp trong mây nhả đạn 

.

cho đến khi chúng ta bắt đầu có xe máy trung quốc 

wave tàu 

chúng ta chạy ra đường cao tốc

tìm kiếm cuộc phiêu lưu 

.

điều gì đến sẽ đến 

như một đứa trẻ của lịch sử 

chúng ta được sinh ra, được

sinh ra để làm hoang dã

.

chúng ta leo cao đến mức

không bao giờ chúng ta muốn chết

.

chúng ta luôn luôn trên đường chạy

số phận là một mặt trời mọc 

phương đông hồng 

.

ồ, ồ 

chúng ta được sinh ra với khẩu súng trong tay

đằng sau lưng chúng ta cũng là khẩu súng

chúng ta đứng vị thứ cuối cùng 

chúng ta không thèm phủ nhận vị trí của mình 

cho đến ngày chúng ta chết 

.

tiếng la hét phá tan sự im lặng

đánh thức từ cõi chết 

trong đêm chúng ta không ngủ, chúng ta phải thức để báo thù 

chúng ta đang sôi sục

cho đến khi chúng ta quay trở lại ánh sáng 

.

sau đó, chúng ta nhìn anh em của chúng ta bỏ chạy 

sủa vào mặt trăng

.

nhiều năm chúng ta trải qua trong dằn vặt

chôn trong một ngôi mộ không tên

đến bao giờ chúng ta sống lại

.

tất cả lịch sử đều giống nhau, chỉ có tên gọi sẽ thay đổi

có vẻ như chúng ta đang đi xa

chúng ta từng căm ghét một gương mặt lạnh lùng

anh ấy là một cao bồi

cưỡi trên một con ngựa thép

.

anh ấy đổ mồ hôi trên những con đường

của giấc mơ Mỹ chạy trốn

anh í cưỡi ngựa qua những vinh quang

trong những cỗ máy tự sát

được bung ra từ những chiếc máy bay không người lái trên quốc lộ 

ví như quốc lộ 9 chạy về tuy hòa 

bỏ lại một thị trấn bị xé nát sau lưng 

đó là một cái bẫy 

chi những loạt đại bác 

nát nhừ 

.

chúng ta muốn bay như một con đại bàng

đến biển

.

bay như một con đại bàng

cho đến khi được tự do 

.

ôi Chúa ơi, những cuộc cách mạng

tự vệ và giải phóng 

nó chỉ là một cú sút xa

cong qua hàng rào vào lưới 

.

hãy xem ngọn lửa đang quét qua

đường phố của chúng ta ngày hôm nay

nó cháy như một tấm thảm bằng than đỏ

và một con bò điên loạn lạc đường

.

ngoài kia, trên những cánh đồng

người ta đang chiến đấu vì bữa ăn của mình

chúng ta đã từng chiến đấu

chỉ để chứng minh mình đúng

chúng ta không cần được tha thứ

.

chúng ta tìm kiếm sự trung thực của mình

bạn nghĩ bạn có thể nói chuyện với thiên đường 

khi nó đến từ địa ngục?

.

những bầu trời xanh từ nỗi đau

bạn nghĩ bạn có thể nói về một cánh đồng 

từ một khối sắt thép màu xám đen và lạnh? 

.

bạn có nghĩ rằng bạn có thể nói?

.

họ có bắt bạn đổi anh hùng của mình để lấy bóng ma không?

xác người tro nóng 

những làn sóng vô hình réo rắt 

chúng ta không có lý do gì để phấn khích

kể cả đài phát thanh cũng đang nói láo 

.

chúng ta cảm thấy cuộc sống chỉ là một trò đùa

chúng ta hãy ngừng 

vì bây giờ đã quá muộn 

.

nhưng anh í biết

rằng chúng ta sẽ chiến đấu trên đường phố

với lũ trẻ của chúng ta 

.

những kẻ đạo đức mà chúng ta tôn thờ 

sẽ không còn nữa 

bọn họ chỉ biết thúc giục chúng ta xông ra 

còn họ ngồi phán xét tất cả sai lầm

còn quyết định cả khẩu súng ngắn hay dài 

như là một bài hát 

.

chúng ta phải ngả mũ trước hiến pháp mới

cúi đầu trước cuộc cách mạng mới

mỉm cười toe toét trước sự đổi mới 

khi máu vừa kịp khô 

.

chúng ta lại phải tiếp tục làm thơ 

giống như vừa mới ngày hôm qua chúng ta 

quỳ xuống và cầu nguyện

rằng chúng ta không bị lừa lần nữa

.

chúng ta tự hứa trước cổng địa ngục

– tiếp tục đi, con trai của mẹ

rằng chúng ta sẽ có hòa bình 

khi con ngả đầu mệt mỏi 

mẹ cũng đừng khóc nữa 

anh ấy đã bay cao 

nhưng lần này anh ấy đã bay quá cao

.

còn một nơi phía trước và chúng ta sẽ đi

nhanh như thể đôi chân của chúng ta có thể bay

nếu bạn định bỏ lại đất nước như một con tàu bị chìm 

.

một nơi mà anh ấy chỉ mơ ước

nơi tâm hồn anh ấy tự do

những sân khấu màu bạc, những màn kéo màu vàng

cầu vồng mọc xung quanh mặt trời

tất cả những ngôi sao đã chết

.

– cỏ xanh và thủy triều lên mãi mãi

lâu đài của linh hồn bằng đá và vinh quang

những vị vua và nữ hoàng cúi đầu và chơi đùa với bạn

giữa âm nhạc và giai điệu

mê hoặc bạn ở đây 

.

cửa mở, và gió xuất hiện

những ngọn nến đã thổi và biến mất 

những tấm màn tung bay và sau đó anh í xuất hiện

– đừng sợ

tất cả thời gian của bạn đã đến đây 

đã bay đã biến mất

cánh đồng không còn máy gặt 

chỉ toàn xe tăng 

.

chúng ta đang rời khỏi mặt đất

liệu mọi thứ có bao giờ trở lại như cũ không? 

.

đó là lần đếm ngược cuối cùng

là hơi thở cuối cùng của anh ấy

tất cả chúng ta đều nghe thấy 

tiếng gọi của một hồi chuông cuộc đời

chúng ta cần phải đứng dậy 

mặc niệm và tụng ca 

nhưng lần này liệu có là lần cuối?

..

March 16, 2022

35.

nỗi buồn của bạn thức dậy lúc 2 giờ sáng

sau đó là lúc 4 giờ chiều

và 5 giờ 30 phút đêm

và 6 giờ 45

phút sáng 

.

sau khi chuông báo động reo lên

bom thả vào những người dân tản cư mệt mỏi 

những đứa trẻ tập nói 

vi-va-u-cờ-rai-na 

.

và những con gấu nga 

thoa son đánh kem che nếp nhăn đuôi mắt 

.

nỗi buồn của tôi ẩn đằng sau vô cớ 

một câu nói đùa

một nụ cười, một tiếng khóc

nỗi buồn của tôi sợ tôi hạnh phúc

sẽ không còn buồn 

.

nó ngừng lại trước mặt tôi 

nhưng chỉ chơi một câu chào rất vội

ôi nỗi buồn của tôi 

nó không thể hiện qua cách

kéo tôi trở lại bóng tối 

hay xô tôi ánh sáng 

rồi ra vẻ như không có chuyện gì

.

khi mọi người hỏi “bạn có khỏe không?” tôi trả lời “tôi khỏe” hay “tôi làm thơ rất hay” 

mọi người không nhìn thấy 

nỗi buồn của tôi 

thế giới cứ vỡ đôi 

tội ác và trừng phạt 

trong những câu chuyện tôi kể

trong vở học làm thơ của tôi

.

tôi chép những lời khuyên của họ 

nỗi buồn của tôi không lộ ra như nỗi buồn 

nó không gục đầu trên hành lang

hay ngủ vùi đến 12 giờ

và chờ người rủ nhậu 

.

không

không 

không 

.

nỗi buồn của tôi chỉ thể hiện qua bài thơ tôi viết

qua dòng nước mắt khi cánh cửa

đóng lại 

.

nỗi buồn của tôi đọng lại dưới vòi sen lâu hơn bình thường

không phải do tôi ở dơ hay lười tắm 

vì nó dễ nổi nóng và khóc quá nhiều

vùng cấm bay cứ liều bay 

không phận = tử phận 

những quả bom và xác của người dân 

cả xác những người lính chỉ biết tuân 

theo lệnh 

.

nỗi buồn của tôi không giống như nỗi buồn

không biết bước đi như nỗi buồn

không biết nói chuyện như nỗi buồn

nhưng đừng tưởng nó không phải là nỗi buồn

nó là nỗi buồn muôn thuở 

.

không

bạn không thể nhìn thấy nỗi buồn của tôi

nó không phải như một người bị gãy chân và chống nạng

xếp hàng nhận bánh mì 

.

bạn cũng không biết rằng

nó tàn tật và đang suy sụp 

xếp hàng nhận súp 

.

nỗi buồn của tôi giống như căn bệnh ung thư

bạn không biết cho đến khi bạn lột trần tôi 

nắn bóp khối u 

phía dưới thịt da tôi

để thấy rằng tôi đã thở một bầu trời như khói

đã nghẹt hai phổi, và trái tim 

còn mỗi giọt máu chảy trong huyết quản 

như một mũi tên 

ghim trên ngực 

.

cho đến khi tôi nhẹ như một chiếc lông bay trong gió

.

có thể đó là tôi 

có thể đó là em 

người đã gạt hạnh phúc của tôi ra khỏi cửa

đã hứa đã quên 

u-cờ-rai-na bên 

bờ bóng tối 

.

hạnh phúc đến khi cánh cửa

đóng chặt 

hạnh phúc không có tay để mở 

.

chúng ta uống một tách cà phê

để hạnh phúc tràn qua cửa

chỉ ra lối thoát cho nỗi buồn

…

nhưng mà nỗi buồn 

dễ dàng tuột mất 

vì nó là chất lỏng

.

nỗi buồn là máu 

buồn chảy thành dòng

buồn là mưa

đổ vào buổi chiều

buồn bã đó 

buồn trải dài

một khúc đường vắng

biên giới những bóng cây

những người chạy và vấp vào tràng đạn 

người thoát cùng với buồn 

nhìn lên trời 

chẳng thấy gì

ngoài máy bay và mây mưa tên lửa 

.

không mặt đất 

không bầu trời 

không đỏ 

không vàng 

không chia phe 

reo vang hay chửi rủa

.

buồn vực thẳm

buồn trống rỗng

buồn phẳng lặng

buồn tù đọng

buồn không nuốt trôi

như những bài thơ của tôi…

..

March 17th, 2022

37.

Thị trưởng thành phố Melitopol, vừa quay về sau khi bị quân Nga bắt cóc: “Đây là lời đầu tiên của tôi sau 6 ngày bị giam giữ. Tôi muốn cảm ơn tất cả những người dân thành phố Melitopol, những người đã không sợ bị bắt giữ, thẩm vấn, tra khảo, đã bảo vệ quan điểm của mình, đã biểu tình, chống đối. Chúng ta là những người tự do, chúng ta sẽ bảo vệ được quyền lợi của mình. Tôi tin rằng, trong thời gian tới, cờ Ukraine sẽ lại tung bay trên cột cờ thành phố.”  

.

bạn nhìn thấy vẻ đẹp của một cô gái 

qua bàn tay thô ráp

của một người đàn ông 

.

anh ta như một bóng ma hiện ra trước khi mặt trời lặn

bạn nghe thấy tiếng vọng mỏng manh

của vẻ đẹp

trăm năm

đổ nát

.

những ngôi đền, những bảo tháp

không chỉ nhà thơ mà là những nhà thờ 

sừng sững với niềm tự hào

như xứ sở của chúng ta với hàng ngàn ngôi chùa 

báo ứng 

.

những ngôi chùa có khi bị phủ bởi một đám mây đen 

bóng tối trỗi dậy với tiếng kêu

của người không biết sợ 

.

bạn thấy một người phụ nữ 

cô ấy nở một nụ cười

niềm vui khi đuổi theo hoàng hôn 

trong một bí ẩn đắm mình 

trong khoảnh khắc trong một thoáng nhắm mắt

bạn chìm đắm với sắc vàng của bầu trời

như sắc áo của con người 

đã tu từ muôn kiếp 

.

tóc của cô ấy thẳng và không được dài

cô ấy không phải là nàng Bạch Tuyết 

da của cô ấy rám nắng và khuôn mặt của cô ấy rướm máu 

cô ấy không có bất kỳ đường cong hay 3 vòng nào cả

.

giống như nàng Bạch Tuyết, cô ấy ngọt ngào

có thể có một chút khác biệt 

Bạch Tuyết là công chúa, cô ấy chỉ là một nông dân

đến từ những ngôi làng 

những cánh đồng lúa mạch 

những ngôi nhà mái lá  

trên đồng cỏ ngập nắng, có vị cỏ tranh ngày xưa bạn ngậm 

mềm và ngọt, mềm và ngọt

.

cô ấy cũng có vài người bạn

những người bạn nhỏ bé, xám xịt 

họ ẩn mình như những con nhện trên trần nhà

mạng nhện hơi lung lay khi có cơn gió 

từ những góc khuất đó

căn phòng nhỏ xíu đó

chỉ có không gian để thở

cô ấy bước ra 

.

tất cả tài sản của cô ấy 

có thể bỏ gọn vào một chiếc ba lô

nhưng là cả một không gian để nhét bạn vào

để bạn đi cùng cô ấy 

.

đến lúc phải đi rồi, đi

không đành lòng

nhưng điều cuối cùng bạn nhìn thấy là một nụ cười 

hạnh phúc 

.

bạn học được rằng chúng ta không cần 

nhét thêm thứ gì vào ba lô nữa 

chúng ta đã có đủ máu và tự do…

..

March 18, 2022

38.

uống đi rượu lửa phỏng tay 

cánh đồng tuyết trắng đạn bay xoá rừng

tự dưng mất nước lưng chừng

vác vai tên lửa nỗi mừng xe tăng 

.

bên kia cũng một biển người

người ta giành cuộn giấy chùi còn dư

phân vân siêu thị nghịch thù 

pháo binh đã tới mùa thu còn dài 

.

uống đi về lại sơ khai 

bệnh viện nhà trẻ đã hai lần buồn 

gạch rơi viên méo viên tròn 

mẹ ôm em bé thân mòn đong đưa 

.

uống đi nước mắt như mưa 

nato mở rộng cho vừa lòng em 

uống đi đại bác ru đêm 

chúng ta từng thức những đêm da vàng

..

March 18th, 2022

40.

một mai qua cơn mơ 

mai này hòa bình 

không còn tên lửa hành trình 

giã vào nhau như giã gạo 

.

anh trở về ngôi nhà có gắn chuông ngoài cửa

ngón tay anh gần như không thể chạm vào chuông

vì cánh cửa đã tự mở

.

anh đi vào phòng ngủ

với cái túi xách vợ anh thường đi chợ

anh thức

trong lúc ngồi nhìn mình ngủ

giữa hai lá cờ

vàng đỏ trong mơ

.

anh cũng không biết sao hai màu này thù nhau lâu 

và đau như vậy? 

bao nhiêu ngôi nhà đã cháy 

bao nhiêu người đã chạy 

chỉ vì hai cái màu này tung bay 

.

anh gõ cửa tất cả các căn phòng 

nhưng thật ra anh không hề gõ

trong phòng ngủ

tất cả họ đều đã thức dậy khi anh trở lại

họ kêu la

nhưng tiếng kêu la của họ không có âm thanh

nó câm lặng còn hơn sự im lặng

.

họ cay đắng ôm lấy anh

tay họ không chạm vào anh

không ai có thể tìm thấy tiếng nói

anh đi ngang họ, họ ngang qua anh

anh và họ vẫn còn bóng tối

họ hỏi anh đã làm gì với bữa tối 

của mình? 

vì bây giờ họ đã mang danh hiệu “hy sinh” 

những huân chương xuyên qua lớp vải 

ghim vào bầu ngực 

làm họ vẫn còn chảy máu sau khi chết 

.

họ cười: chỉ có mày sau này mới “chết”

bọn tao thì “hy sinh”… 

.

các bác sĩ có thể lấy ra căn bệnh tuổi già cao huyết áp 

như lấy viên đạn và nỗi sợ hãi ra khỏi trái tim anh?

.

anh vẫn còn sợ như ngày xưa anh sợ cô giáo buồn

thức suốt đêm làm bài tập…

.

anh cũng chỉ muốn nói:

tôi thức để biết các bạn vẫn bình an

.

họ nói

anh nói

nhưng không bao giờ có tiếng nói

chuông cửa không bao giờ còn vang lên 

không ai có thể ghé thăm cái giường nhỏ bé của anh 

trong phòng ngủ 

tất cả họ đều đã chết 

.

những người hàng xóm mới của anh 

thì thầm:

– đó chỉ là một ảo tưởng 

.

chiếc túi xách của vợ anh vẫn còn đây, chứa đầy thức ăn

nó không thủng lỗ chỗ những vết đạn  

.

những người lính vẫn mang chiếc ba lô 

như chiếc cặp ngày xưa anh mang đi học 

giờ các con anh đang mang đến trường 

.

những quyển vở của anh ố màu

chúng đã cất và và thay vào những quyển vở mới

không dính máu

.

những người đến để nói lời chia buồn

chưa bao giờ nguôi với vợ của anh

.

như ngày xưa

chưa bao giờ mẹ hết lo về anh sau giờ tan học

.

họ chưa hiểu

làm thế nào một người có thể chết vì những người hàng xóm 

to đầu 

còn dại, lớn dái còn tham 

.

những người chết đang đi bộ dưới ánh trăng

họ thức nhìn anh đang ngủ 

mơ tất cả cùng về 

ngồi nhìn vợ một đêm…

..

March 20th, 2022

41.

3 tuần cho cuộc chiến, 3 triệu người di tản, những người không di tản đã nằm xuống. Thơ 3 câu đề lên bia mộ… 

—- 

con thỏ trắng ngủ 

nơi hoa thủy tiên đang nở hoa 

nhẹ nhàng trên đầu

..

March 20th, 2022

42.

Ukraine

người đang nhận về mình đạn lửa

nhận về mình máu ứa 

nhường loài người một cuộc ăn năn? 

.

người nhận về mình những trái mìn nổ chậm

người chết hai lần 

âm ỉ trong từng lóng xương tủy 

phỏng rát lân tinh 

.

người nhận về mình một ánh ma trơi 

cả bầu trời chớp sáng 

buổi sáng người không cần mặt trời 

mặt trời của người ngủ quên trên những cánh đồng tứa máu 

những bình minh mửa máu 

những hoàng hôn máu chảy trên đầu

.

những chiếc xe tang 

và những chiếc xe tăng lộng lẫy 

năm anh em vừa từ biệt cuộc đời 

những quả pháo làm nặng trái đất 

vốn đã quá nặng rồi 

những cuộc đời sinh nam tử bắc 

sinh bắc tử nam 

sinh ở phía đông qua phía tây tìm nơi 

nằm xuống 

.

người vừa từ chợ trời 

nhỏ nước mắt bên mớ quần áo cũ

người vừa từ mùa thu 

rớt nước mắt mùa đông tuyết trắng 

người vừa ngừng hơi thở 

sau nụ cười người hóa bóng ma 

.

người về từ quá khứ 

mấy ngàn năm đủ để người tha thứ 

hay người còn cô đơn? 

.

người nhìn người hàng xóm oán hờn 

người anh em tối đèn tắt lửa 

giờ thành máu ứa 

.

người nhìn ngày mai người nhìn ngày mốt 

nhìn nắm đất vùi hài cốt 

của những người mà người từng yêu 

.

người nhìn thành phố sẽ mọc lên bên những ngôi mồ

chắc có người sẽ bơ vơ và lạnh 

như ngày xưa người đã từng lạc giữa mạc-tư-khoa tuyết trắng  

đó thôi? 

.

người biết hồng quân hay bạch vệ 

như hồng huyết cầu hay bạch cầu cũng thế 

cũng máu đỏ da vàng cũng tang trắng mà thôi 

.

người tưởng như mình vẫn là người 

đang ở ba lan đốt cháy đời mình bằng tên lửa 

người làm bông hoa tóe máu trên gai nhọn 

như nhân gian nằm xuống trên địa cầu 

không bị đau 

.

những xác thịt giả vờ cựa quậy 

những ăn năn những sám hối giả vờ

trả súng đạn này 

cho hàng cau, ngọn lúa 

trả về cho thơ 

.

người nở nụ cười 

mà mọi người 

tưởng như người

thắng trận…

..

March 20th, 2022

43.

vẻ đẹp tưởng như trống rỗng của bạn 

đã làm rung chuyển thế giới 

làm chùn bước cả những cơn thịnh nộ 

.

có người thấy những kẻ tưởng như ngoan đạo

đã gục ngã trước thiên đàng

.

không phải mây bay

bạn đang phải làm một sức nặng

đè lên lưng những kẻ bị nguyền rủa 

lòng tham đã chịu thua 

.

bọn họ không còn đủ sức chịu đựng

hóa ra muối của rừng 

khi nhìn lại đã hóa thành người bán muối 

vẻ sang trọng đĩnh đạc

đã gửi trong cấm vận gông cùm 

.

trong đôi mắt ra vẻ đa tình 

trên khuôn mặt người yêu lại chuyên đi bố thí 

ôi tiếng cười của họ, tâm hồn đau khổ tội nghiệp của họ 

làm bao nhiêu người vào vai nhân văn sám hối 

.

bạn chỉ phản chiếu sự ngọt ngào 

vô lý của niềm vui trống rỗng

nhưng bây giờ mọi người nhân danh sự cao ngạo 

để nói về bạn 

.

dù bạn từng lãng mạn 

như con chim mỏng manh bay quanh bờ hồ 

bây giờ bạn có thêm sự dũng cảm 

tên lửa có khuất phục được bạn không

.

bạn khiêm tốn giả vờ để bây giờ người ta đổ lỗi

tự dưng người ta bắt bạn phải gánh một gánh nặng 

của một quốc gia trống rỗng

sau đó người ta mua bán sự ngây thơ 

cho lớp lớp trẻ con sinh ra và mê đắm

.

nước nga 

nỗi đau tinh tế ẩn chứa bên trong câu chuyện

họ thu hết lúa mì cho bạn chết đói 

bạn vẫn cắn môi 

khi phải kể 

sự cám dỗ của trại cải tạo 

họ muốn bạn có niềm tin 

bạn sống kề bên một bức tượng nhỏ đặt trên đỉnh một cái bệ

.

than ôi

sức mạnh của bạn quá yếu ớt để bạn mang mọi thứ đi xa hơn

.

bạn cam chịu 

với hy vọng một điều gì đó ẩn giấu

bên dưới những mảnh thủy tinh 

bạn giúp người ta chôn xuống đất những gì cần khuất mắt

.

bạn biết thừa đạo đức 

là vẻ đẹp của sự dối trá

các nghi lễ nằm dưới chân bạn 

bạn dẫm lên mảnh thủy tinh vỡ 

và đau đớn sụp đổ xuống sàn nhà như một cái xác thối rữa 

.

tôi nghe còi báo động của họ

họ ngỡ bạn không thể sống lại

bạn không thể phục sinh

.

họ bắn vào bình minh còn bạn bắn vào xe tăng 

và nỗi nhớ, bạn co rúc giữa tương lai và quá khứ

quá mong manh vừa đủ để bạn nát nhừ 

.

sự trống rỗng người ta tự tạo ra

rồi tự la to: khoảng trống 

làm bạn cũng không thể thoát khỏi nó 

.

người ta tranh nhau tiếc nuối 

nhưng bạn biết điều đó

không xóa đi sự bất lực của bạn

.

bạn chấp nhận không còn có cách nào 

bạn chấp nhận chiến tranh 

.

cuộc sống là một thứ gì đó đã chết 

trước khi bạn chết 

như thể chính bạn tạo ra

một nhịp đập tự do mà họ không thể hiểu 

.

bạn khóc vì thời gian không còn quay lại

điều mà chúng ta hằng mong mỏi 

nó sẽ không hòa giải 

.

vì bản chất phi lý của lòng tham mà họ khát vọng

chỉ để cảm thấy 

để tê tái

để níu kéo

để hiểu

để quên

để tiêu diệt

để dành

để đốt

.

bạn như bông hoa héo ép giữa

hai trang sách cũ ố vàng

.

bạn không mong muốn bông hoa có một số phận khác

nó lấp đầy những mạch máu khô héo của bạn 

bằng màu xanh lá cây

.

bạn không có quyền hỏi về sự tồn tại của nó

hay tại sao nó được nhổ lên khỏi mặt đất

tại sao nó phải thay hình đổi dạng 

trong khi nó chỉ cần là một bông hoa?

.

họ muốn bạn không bao giờ có nghĩa 

vì như vậy bạn mới mong tồn tại

như những ký ức khi lịch sử ấn vào 

giữa quá khứ và tương lai 

.

cho đến khi những bông hoa trên cánh đồng khô héo

và chúng ta không còn phải réo 

gọi tên ai…

—–

Hệ thống báo động bị 

Hệ thống báo động bị động

Hệ thống báo động bị động nên không báo động 

.

Nên hệ thống báo cháy bị 

Hệ thống báo cháy bị cháy 

Hệ thống báo cháy bị cháy nên không báo cháy

.

Chỉ xe tăng tự nhiên bị cháy

..

March 23rd, 2022

—

*Through the translation of this poem I had to do a mini research on the evolution of the Vietnamese language. A fulfilling aspect of discovering new vocabulary. The “NHẪN TÂM” had always implied cruelty, and I’ve never given it more thought. The Vietnamese written text was in classical Chinese, the character patient is the sum of two characters: the character representing a knife balanced on top of the character representing the heart. Hence without this balance, without fortitude or forbearance the heart is severed, we end up with “NHẪN TÂM”, we’re heartless, we become cruel, and pain a consequence. Thus, sadly my translation has lost an aspect of the original text.

NHẪN: the knife is balanced atop the heart; patience; forbearance; fortitude

TÂM: heart

NHẪN TÂM: the knife cuts the heart; heartless

_____

MARCH 2020

---

Lê Vĩnh Tài, the poet and translator born in 1966 in Buon Ma Thuot, Daklak, Vietnam. The retired doctor is still a resident of the Western Highlands and a businessman in Buon Ma Thuot.

Nguyễn Thị Phương Trâm, the blogger, poet and translator, born 1971 in Phu Nhuan, Saigon, Vietnam. The pharmacist currently lives and works in Western Sydney, Australia.