A short story in Vietnamese by Nguyễn Văn Thiện
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm 
Art: Đinh Trường Chinh

BEHEADED

If you or I lose our head, it’s simple, all the senses connected to the brain, is lost. You can no longer hear, would that be a problem? Each day, what do you hear? Sweet whispers or brooding complaints, moaning ecstasy or angry retorts? You listen to people’s voices dog bark cat meow cicadas cars backfiring, anything else? Do you listen to the very last song, the nauseating age-old slogans over the public loudspeaker, anything else? The sound of the river springs coughing up of phlegm, the sound of the neighbours’ lovemaking in the middle of the day and so on. Now, to hear nothing again. Morning, nothing’s heard, noon drinking, nothing’s heard, night sleeping, nothing is also heard. Are you sorry? Do you miss it? Are you annoyed at all?

Now you can no longer see, would that be a problem? Each day, what do you see? The congested vehicles covered in grime and dust rushing around, always in a hurry. The bold faces of people standing on a pedestal lecturing about life with deceiving gums lips the size of a horse and the poison of snakes, anything else? You saw the mountains meadows whitewash in the rain rolling with skulls of those who had starved to death, the rivers blue-black or red in a twist moving back and forth. You saw the holes and what is rudely exposed or coveted fresh and beautiful, the plump lips rosy cheeks or the scruffy 5 o’clock stubbles, anything else? A hoard of people chasing after a burglar beating him to death, a hoard of people on their heads adorns the pale mourning cloth in the middle of the field and village. Now, nothing will ever be seen again. Morning came, nothing is seen, noon out there nothing, dusk you went to look, nothing. Are you sorry? Do you miss it? Are you annoyed at all?

Now you can no longer chew, correct? Each day, what do you munch? The pieces of bread eaten in a hurry between shifts, a piece of sweet roll from your childhood or a banquet of delectable delicacies? Do you chew on the crumbs of your memory full of pride devastatingly through those traumatic life-changing experiences? You masticate faster when you’re hungry and slower when you’re full, and frown as you chew when you’re faced with treachery and betrayal? A mouth was full of sweetness, a mouth full of hate. Now, nothing will ever be chewed again. Morning came, nothing is chewed, noon sitting alone not chewing, at night asleep, nothing is also chewed. Are you sorry? Do you miss it? Are you annoyed at all?

Now you can no longer talk, correct? Each day, what is your usual topic of conversation? The useless words of no value of no consequence, the harmless sociable words. You voice the kind words your father had taught you or voice what is obnoxious and crude? You fiercely defend a body not yet in the ground without reserve or some dark muddy puddle of nothing? The sound of bronze and steel, like a knife cutting into rock or cutting board constant chipping burned down your neighbour’s home? You spoke as though you’ve returned from nirvana or just crawled up from the nine realms of hell? Firm words, thoughtless words, abandoned to fate the feeble words. Now, nothing will ever be spoken of again. Morning came without a word, noon sitting under the eaves looking out, not a word, at night asleep, also not a word. Are you sorry? Do you miss it? Are you annoyed at all?

Now you have no feeling left, correct? Each day, what do you feel? You, blushing with the very first declaration of love, or the numbing embarrassment of when you’re caught secretly doing adults stuff? Stinging like you’ve been rubbed with salt when your friends accused you of treachery, those who crave life fears death, sell out their fellow human beings? Or your whole being swelling up with the news of a prize or some badge and swollen to the max with pride when you step onto the podium to receive an award. The tingling sensation at the soft touch of someone’s lips on your eyelids, or blinding pain from an ire smack across the face. Now, nothing will ever be felt again. Morning came, no feeling, at night asleep without a touch. Are you sorry? Do you miss it? Are you annoyed at all?

Now you have lost your head, correct? Each day, how do you use your head? Use it for breathing, for eating to talk to listen, to feel and to touch, correct? But if you have genuinely lost your head, then will your existence, your life, will it be affected at all? In the end, you’re still there, like a wooden moulding stump on the side of the road, evidence of an era in the history of humanity, of nations. You do not eat breathe smell nor hear, do not feel, then in history, a page is flipped, and you continue to reside in the blackness of the dark?

Hence, you need a head on your shoulders, to do what?

I need a head on my shoulders, to do what?

Tonight, I will sharpen my knife and will depart early the day after tomorrow morning.

—

May 2019

Chặt đầu

Nếu bạn hoặc tôi bị mất đầu, điều đó cũng không có gì đáng kể, vấn đề là ở chỗ, tất cả mọi giác quan được gắn trên đầu, đều bị mất. Bạn không còn nghe được nữa, có sao không? Mỗi ngày, bạn nghe những gì? Những thủ thỉ yêu thương hay giận hờn trách móc, rên rỉ khoái lạc hay mạt sát chửi rủa? Bạn nghe tiếng người nói tiếng chó sủa mèo gào ve kêu xe nổ, còn gì nữa không? Bạn nghe nốt những bản nhạc, những khẩu hiệu cũ mèm trên loa phường buồn ói, còn gì nữa không? Tiếng sông tiếng suối tiếng ho tiếng khạc, tiếng hàng xóm làm tình giữa trưa… Vậy mà giờ đây, không hề nghe được gì nữa hết. Sáng trở dậy, không nghe, trưa ngồi nhậu, không nghe, tối nằm ngủ, cũng không nghe. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ bạn cũng không còn nhìn được nữa, có sao không? Mỗi ngày, bạn nhìn thấy gì? Những chuyến xe hối hả ngược xuôi nhọc nhằn bụi bặm. Những măt người trâng tráo đứng trên bục cao dạy đời bằng môi mép của ngựa của lừa và rắn độc, còn gì nữa không? Bạn thấy những núi đồi trắng xóa cơn mưa lăn lóc sọ người chết đói, những dòng sông màu xanh màu đen hoặc màu đỏ oằn mình đi ngược về xuôi. Bạn thấy những hở hang lỗ mãng hay những e ấp xinh tươi, những má thắm môi hồng hay bơ phờ râu tóc, còn gì nữa không? Cả đoàn người đèn đuốc sáng trưng đuổi theo đánh chết thằng kẻ trộm, cả đoàn người chít khăn trắng trên đầu đi giữ ruộng giữ làng… Vậy mà giờ, không thấy được gì nữa hết. Sáng trở dậy không thấy, trưa ngồi nhìn ra không thấy, chiều đi tìm, không thấy. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ bạn cũng không còn ngửi được, phải không? Mỗi ngày, bạn ngửi thấy gì? Một mùi hương trên tóc trên môi trên hoa trên lá, nhẹ nhàng, dìu dịu, hay một mùi khét bốc lên từ bãi rác nghĩa địa đang giải tỏa dở dang? Bạn ngửi thấy mùi rượu mùi bia tràn trề sau những cuộc say, hay mùi thịt mùi da, mùi lông lá, mùi của những mưu toan đánh đổi hoặc chiếm đoạt, còn gì nữa không? Mùi của sắn khoai đói khát tóc cháy râu ngô trưa hè đổ lửa, hay mùi của trụy lạc xa hoa ba vạn chín nghìn… Vậy mà giờ, không ngửi gì được nữa. Sáng trở dậy không ngửi, trưa không ngửi, chiều đi tìm, không ngửi. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ, bạn cũng không còn nhai được nữa, phải không? Mỗi ngày, bạn thường nhai gì? Những miếng bánh mì vội vã lúc thay ca, một miếng bánh tuổi thơ đói khát hay một mâm sơn hào hải vị? Bạn nhai những ký ức vụn vặt đầy hãnh diện một cách thảm hại khi thời cuộc đã mấy lần dâu bể? Bạn ngấu nghiến khi đói và chậm rãi khi no, và vừa nhai vừa nhăn mặt khi bị phụ bạc hay phản trắc? Những miếng ngọt ngon, những miếng căm thù… Vậy mà bây giờ không nhai gì được nữa. Sáng ngủ dậy không nhai, trưa ngồi một mình không nhai, tối nằm ngủ, cũng không nhai. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ, bạn cũng không còn nói được nữa, phải không? Mỗi ngày, bạn thường nói gì? Những lời đãi bôi vô thưởng vô phạt, những lời xã giao không mất lòng ai. Bạn nói những lời cha chú dạy dỗ xoa đầu hay những câu khẩu dâm thô bỉ? Bạn hùng hồn bênh vực một xác chết chưa chôn hay một vũng bùn lầy tăm tối. Những âm thanh như sắt như đồng, như dao chém đá rựa chém thớt hay rủ rỉ rù rì mà cháy nhà hàng xóm? Bạn nói như là bạn lên đến thiên đường rồi mới quay về lại hay là mới chui từ chín tầng địa ngục lên đây. Có lời cứng cỏi, có lời huênh hoang, có lời mềm nhũn buông xuôi số phận… Vậy mà giờ đây không còn nói được nữa. Sáng ngủ dậy không nói, trưa ngồi bên thềm nhìn ra, không nói, tối nằm ngủ, cũng không nói. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ, bạn cũng không có cảm giác nữa, phải không? Mỗi ngày, bạn thường có cảm giác gì? Da mặt bạn đỏ bừng khi nghe lời tỏ tình đầu tiên, và tê rần khi bị người lớn bắt gặp bạn làm chuyện người lớn một cách lén lút. Cảm giác như bị xát muối khi bị bạn bè gọi là đứa tạo phản, đứa tham sống sợ chết, bán rẻ đồng đội? Hay là cảm giác tế bào giãn nở khi nghe tin mình đoạt giải thưởng này huy chương nọ và giãn ra hết cỡ khi bước lên bục nhận giấy khen. Cảm giác tê tái khi có một bờ môi lướt nhẹ trên mí mắt, hay buốt giá khi nhận một cái tát hờn dỗi vào má… Vậy mà giờ đây không còn cảm giác nữa. Sáng ngủ dậy, không cảm giác, trưa ngồi bên thềm nhìn ra, không cảm giác, tối nằm ngủ cũng không cảm giác. Tiếc không? Thèm không? Buồn bực không?

Bây giờ, bạn đã bị mất đầu, phải không? Mỗi ngày, đầu của bạn dùng để làm gì? Dùng để hít thở, để ăn để nói để nghe, để cảm giác và tri giác, đúng không? Nhưng nếu bạn thực sự đã mất đầu, thì sự tồn tại, sự sống còn của bạn có bị ảnh hưởng chút nào không? Cuối cùng, bạn vẫn ngồi đấy, như một cột mốc bên đường, như một chứng nhân của một thời kỳ vật vã của loài người, của dân tộc. Bạn không ăn không hít không ngửi không nghe, không cảm giác, thì lịch sử có sang trang, hay vẫn tăm tối mịt mùng?

Vậy thì, bạn cần cái đầu trên cổ bạn, để làm gì?

Tôi cần cái đầu trên cổ tôi, để làm gì?

Đêm nay, tôi sẽ mài dao thật sắc, và sẽ ra đi vào sáng sớm hôm sau…

A short story in Vietnamese by Nguyễn Văn Thiện
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm 

A short story in Vietnamese by Nguyễn Văn Thiện
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm 
Art: Đinh Trường Chinh
Published first on litviet.net
Published on Gobblersmasticadores

Burying one’s shadow

On Mount Chư Mang, the cicadas were disrupting the old man’s midday nap. Since the end of autumn, the year before the cicadas have been hidden away at the bottom of Kroa spring, finally woke up singing their moanful songs, calling for the wind and rain.  Though the ancient red jacarandas’ foliage was fading in its desire, fresh still were last year’s endearing seed pods, not dampened, not forgotten. Now and then came rushing upon a swarm of butterfly wings whiffing of moisture from the distance, their saunter awakening a new season of sowing. The older man of the mountain has a good nose, and he could detect the moisture upon butterfly wings three to four days’ travel from wherever he may be. And he never stops mumbling, he said to himself, talking to himself was a habit he has become accustomed to. “This year, I will plant a new variety of trees, not the blistering insipid lifeless deceiving kind I planted in the last rain period. Perhaps, the seed pods will be long enough to go the distance.

So now we’re digging up the dirt, turning it over ready for the rain. As for the mead, there will always be this oblivious maddening relentless pounding of the hoe all night long. Tired, we would rest by the head of the water bay, even though it has completely dried up, but we’re hoping for rain in the next period, right? What’s more precious in life than hope, when there’s no hope left, what is the point of living?

A flutter of butterflies calling on us to join them, but we must be vigilant.

The mesmerising smiles of the familiar spirits cast their spell, and we shook our heads in declination. 

We must stay and sow the seeds for the next season”.

The old man announced.

The old man continued with his work, digging up all the love lost from his past, before he proceeded to sow the soil, the obsessive soil of his delusions. But the rain is stuck dilly-dallying elsewhere in some far off place, where the sky was endlessly blue like in the eyes of those who were colourblind. He asked a wandering elephant passing by; we heard that love shouldn’t be so calculating, a measuring of wins and losses, is that right? The elephant’s ears moved up and down as he laughed before he slowly left the old man, cutting through a cloud of blinding red Bazan dust. Huddled within the canopy, as the end of the dry period approached, flocks of exhausted Ktia, pop their heads out cheekily, teased the old man: “Hey, who are you digging the grave for?”.

We’re trying to bury our shadow, how did those nosy Ktia work that out? But his reply was vague: “Yeah, we want to bury something, but sometimes we bury the wrong thing!”

In the middle of all the digging, an abyss appeared beneath his feet. Unable to find his shadow in time for the burial, he wanted to bury himself by noon in Mount Chư Mang.

He said: “Who are we burying? Why does it feel like we’re burying ourselves?”.

“First, we will bury our arms. The arms are tired after so many seasons, they need a rest, they need to stretch, they need to be freed from the doubting clouds of love and loss.

Then we should bury our feet. They’re tired, macerated and bleeding, coated with how many layers of mud, wandering through how many twisted warren worlds. Now, we’re able to lay down. Buried will be both our hands and feet and the rain evaded us still, the swarm of cicadas screaming like rice in a mill, the pơlang blooming a fire ignited from the top of the dried-up streams.

Wait, we might as well bury our heads. Carefully we cleared the space for it, tenderly closed its eyes and quietly said our goodbyes: “Have a good sleep…”. So it came to be, we had farewelled the twisted bundle of roots in our head, let go of the dreams in reds and blues, we’re ready to forget the imaginary far-fetching delusional promises in blood and bloom. Has anyone ever said farewell to their dear head before? Why were there suddenly butterflies everywhere across the horizon, frolicking dancing this very noon like some birth or death rite, the flags and flowers were flying heading for another life!

It’s time we bury the bruised battered heart riddled with scars, throbbing anxiously back so forth across the clutter of our memory. Bury also the red blood cells with not a chance of an adventure as promised once upon a time, bury the ridiculous scars accordingly via the stratagem of bleeding, in time for this afternoon, for tonight. We bury our hearts with the boulders by Kroa spring; then we wait for the return of the rain.

As for this tired half torn broken blistered body, we may as well bury it. The dusty soil covered the horizon at the end of the dry period. A cracked shrivelled up tired body coated in layers of dust from the day mother gave birth to it. Who knows how much longer we could carry this burden on our shoulders. The ready abyss, all we need to do is fill it up, be by the modest grave, waiting for the blanket of sunlight, a blessing of rain”.

The old man continued to work, consoled himself, wiped away the tears that he wanted no one else to see!

On the other side of Mount Chư Mang, a swarm of wild bees excited followed the scent of flowers, the scent of sweet nectar. Staying put, the old man waited for any kind of sprinkling from above, something to feed his hope, quench the thirst of his dreams.

You never know, from this rushed burial, there might be a budding of new love, the budding of leaves as green and pure as in any fairy tale, endearingly bloom in glorious scents withholding from a three to seven days treks away, bursting with faith and love.

You never know, the old man thought, the rain may turn up at the very foot of Mount Chư Mang.

“We’ll sit and wait by the grave on the other side like the first time we had loved” – The old man spoke as though he was singing in his sleep, lifting his chin to look at the sky catching a whiff of moisture in the air. The rain was still very far away, no nearer in its return!

[October 2020]

_____

Chôn cất bóng mình

Truyện ngắn Nguyễn Văn Thiện

Trưa nay, lũ ve lại làm phiền giấc ngủ trưa của lão già trên núi Chư Mang. Chúng trốn biệt dưới lòng suối Kroa từ cuối mùa khô năm ngoái, bây giờ tỉnh giấc, rền rĩ bài ca gọi mưa gọi gió. Cây phượng già vẫn còn đèo bòng lũ quả xù xì của mùa yêu thương năm cũ, chưa thể nguôi quên, nhưng lá thì đã phai bớt màu xanh ao ước. Hơi nước ở đâu xa lắm, thỉnh thoảng lại theo cánh bướm tràn qua, nhấp nha nhấp nhổm đánh thức mùa gieo hạt mới. Lão già ở núi mũi rất thính, có thể ngửi thấy mùi hơi nước trong mùi bướm thơm quãng ba bốn ngày đường. Và lão không thôi lẩm bẩm một mình, lão nói với lão, lão tự nói cho mình nghe, quen rồi.
“Năm nay, ta sẽ gieo một loài cây mới, không phải cây rộp rộp lắt léo dối gian của mùa mưa năm trước. Có lẽ, quả sẽ rất dài và sẽ rất xa.

Ta hì hục cuốc cày phơi đất đợi mưa. Trong câu chuyện kể về thảo nguyên, vẫn còn nghe tiếng cuốc đào như điên dại suốt đêm dài. Mỗi khi mệt, ta thường ngồi nghỉ nơi đầu bến nước, dù bến nước đã cạn rồi, thì vẫn còn hi vọng mùa sau, chứ sao nữa? Có gì đáng quý trong cuộc đời này hơn niềm hi vọng, nếu không còn hi vọng, bạn sống để làm gì?

Lũ bướm ghé qua rủ rê mời mọc, ta lắc đầu cả quyết không đi.

Lũ linh miêu cười mê hoặc bỏ bùa lôi kéo, ta lắc đầu từ chối không đi.

Ta ở đây, chờ gieo hạt mùa sau”.

Lão nói thế.

Lão già lại tiếp tục công việc của mình, bằng cách đào xới những yêu thương năm cũ, rồi lúi húi gieo trồng, lòng đầy ảo tưởng si mê. Nhưng mà cơn mưa đang nấn ná ở đâu xa lắm, nhưng mà trời vẫn xanh như mắt bọn mù màu. Lão hỏi gã voi đủng đỉnh đi qua, này, nghe bảo tình yêu không cần tính toán hơn thua phải không? Gã voi đực cười rung rung đôi tai rồi chậm rãi bước đi giữa bụi đỏ bazan mờ mịt.
Càng cuối mùa khô, lũ chim ktia mệt mỏi trốn trong vòm lá, thỉnh thoảng ló đầu ra chảnh chọe với lão già: “Này, lão già kia, đào mộ chôn ai đó?”.

Đèo mẹ, ta đang chôn một bóng hình ảo ảnh, thế mà sao bọn ktia lắm chuyện lại biết được nhỉ? Nghĩ thế, nhưng lão trả lời theo kiểu bâng quơ ất ơ: “Ờ, ta chôn, nhưng đôi lúc chôn nhầm!”.

Trong khi miệt mài cuốc xới, thì hiển nhiên hố thẳm hiện ra, ngay dưới chân. Không tìm được bóng hình nào để an táng, trưa nay, lão già ở núi Chư Mang phải chôn chính mình. 

Lão nói, “Ta chôn ai mà như thể chôn mình?”.

“Đầu tiên, ta chôn hai cánh tay. Những cánh tay mệt mỏi mấy mùa rồi, nay muốn yên nghỉ, muốn duỗi ra, buông hết thảy mây trời, buông hết thảy tin yêu.

Rồi tiếp đến, ta chôn chân mình. Những bàn chân mệt mỏi, gai cào tứa máu, từng bao nhiêu sình lầy, bao nhiêu mê lộ trần ai. Bây giờ, nằm xuống ở đây. Chôn hết chân tay mà mưa vẫn chưa về, lũ ve kêu như giã gạo, hoa pơlang thắp lửa đầu ngọn suối khô.

Đợi đấy, ta chôn luôn đầu mình nốt thể. Ta nâng niu thủ cấp trước khi chôn, có vuốt mắt hẳn hoi và thầm thì lời vĩnh biệt: “Ngủ ngon nhé…”. Thôi thì đành giã biệt những cơn đau rễ chùm rễ cọc mọc trong đầu, thôi thì đành nguôi quên những giấc mơ màu xanh màu đỏ, quên luôn những hứa hẹn hão huyền xa xôi ảo tưởng máu và hoa. Đã có ai tiễn biệt chính cái đầu thân thuộc của mình chưa? Sao mà trưa nay bướm lượn đầy trời, vẫn vũ như ngày sinh biệt tử ly cờ phướn hoa cài đi về cõi khác!

Bây giờ ta mới chôn trái tim tím bầm đầy sẹo, còn phập phồng ngổn ngang ký ức ngược xuôi. Chôn luôn cả những hồng cầu chưa kịp chuyển đi như đã hẹn thuở nào, chôn nốt vết thương nham nhở đúng quy trình rỉ máu, cho kịp chiều nay, cho kịp đêm nay. Ta chôn tim ta cùng với những tảng đá bên suối Kroa, rồi thản nhiên đứng đợi mưa về.

Còn tấm thân này mỏi mệt dọc ngang vết nứt dở dang đứt đoạn, thôi thì chôn luôn một thể. Cuối mùa khô rồi, đất bụi mù trời. Tấm thân này lầm bụi từ lúc mẹ sinh ra, rồi nứt nẻ rồi cong vênh rồi thất tha thất thểu. Ai biết được, mình còn đủ sức cõng thân mình đi cho đến lúc nào. Sẵn có hố sâu, chi bằng lấp đất, rồi ngồi đây, bên ngôi mộ đơn sơ, mà đợi nắng phủ mưa chan”.

Lão vừa làm vừa nói một mình vừa len lén chùi nước mắt!

Phía bên kia núi Chư Mang, bọn ong rừng đã rủ nhau di chuyển theo mùi phấn hoa, mùi mật ngọt. Lão vẫn ngồi đấy, chờ nước mát từ trời cao tưới xuống, để mà hy vọng, để mà ước ao.

Biết đâu đấy, từ nấm mồ đơn sơ chôn vội chôn vàng, lại mọc lên một niềm yêu thương mới, lá xanh như cổ tích nguyên sơ, rồi trổ hoa thắm thiết thơm ngát hương quãng ba đến bảy ngày đường. Biết đâu đấy, rồi quả ngọt trĩu cành, căng mọng tin yêu.

Biết đâu đấy, lão già dưới chân núi Chư Mang, mùa mưa rồi sẽ đến.

“Ta ngồi bên ngôi mộ không bia, và đợi chờ, như thuở bắt đầu yêu” – Lão nói như người mộng du đang hát, rồi ngửa cổ nhìn lên trời cao ngửi thử mùi hơi nước. Cơn mưa đang còn ở đâu xa lắm, chưa về!

A short story in Vietnamese by Nguyễn Văn Thiện
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm 
Art: Đinh Trường Chinh

Banished

I’m being banished from civilization. Historically I’ve gone backward for hundreds of years. I’m surrounded by crumbling ancient monuments. A feather is all that’s left of a bird that has flown the coop. Left is an empty space, where the tree has completed its ancient life cycle. Your question will always be: “How could anyone be that brilliant, brilliant enough to turn back time?”. Look, allow me the pleasure, I’ll let you in on the secret, it’s a lengthy tale, impossible to tell in an afternoon. That’s why, where I live, there are not many storytellers but instead an army of poets and writers. Hence my determination in sharing this tale, because I know there are idle ears out there willing to listen and read every word, waiting for me to slip and say the wrong thing so they may pick and prod at it and laugh, saying they’re right. Yes, they’ve taken me back hundreds of years backward in history, for the sole purpose of verifying their absolute power.

Sometimes we put ourselves into a dreamlike state and all we want to do is listen to the same thing over and over again. A tree talking to another tree, a house talking to another house, a town talking to another town, time having a conversion with an alternate history. Sometimes I would sit there and listen, nodding now and then in silence. But there are times, it gets a bit boring and I’m fast asleep halfway through it all. I’m asleep in a chapter with an air of the ages, accompanied by the sound of footsteps across the damp mouldy moments. Trickling through time seemingly from the last century is the nauseatingly sweet whistling of some lovesick fool… 

I’m being banished from civilization, thrown back more than a hundred years into some dark pit of history. Day after day, I have to face the same rotting mouldy faces of those fools in power, sick to the pit of my gut, but there’s no escape. I’ve wreaked havoc upon my brainwashed mind, trying to work out how they’ve managed to turn back time. Finally, as the days pass by the way they do, I’m tripping on their secret, what those crooks have been hiding in order to hold on to their power, how they are on everyone’s side, everyone’s friend. It’s not hard, they swap this for that, change that to this, remove the label, replace it, cover it up… hence in the end, what I face is us, instead of us moving forward we’re gone backward instead, back and then further back. For instance, where the hospital is supposed to be, it is now a public servant headquarters, where it’s supposed to be a thoroughfare, barbed wires are scattered all over it, where it’s supposed to be fertile fields they’ve built tall impenetrable dungeons… Can you see it now?

An entire crowd pulled back in time, not just me! But it seems those around me are oblivious to what’s happening to them, they’re whisked away by work and living, like some twister whisking away the leaves during a tropical storm during the rainy season. Some might suddenly wake up to the nature of this backwardness, but they would also find all kinds of excuses for it, cast it aside and continue as they were, keep working, like sheep. A couple might stand in front of a crowd and shout out enthusiastically: “Down with the lying dictators!”. Immediately, there would be an onslaught of batons, kicks, and punches before they’re sent to a towering maximum security prison. Everything would then go back to the way it was before. The hands of deceit will then quietly plot their next move, what was supposed to be a forest is now a manufacturing plant, where it’s supposed to be a fun park is now a huge lake…

The stratagem of trying to turn back time in order to monopolise power is brutally executed. The changes in structure and position are the issue, the suffering crowd is forced to endure more hardship. Gradually, it dawned on them and they would complain about the ridiculousness of the way materialistic things are arranged around them. National parks turned into industrial parks. The shades are taken away, the birdsongs are taken away, our livelihood too is taken from us. Looking at it from afar, the land is a mess, as though there has been a recent ceasefire in the middle of a war. The devastation and heartbreak…

Time has gone backward, into a bygone era, humanity pushed back into the past, living like shadows, like meaningless redundant dust. But sometimes within these delusions, there is a flicker of joy. Beyond that is a sinking undefined silence. What I’m trying to portray, in the words here are sentences soaked in dying yellow sadness. Certainly, beyond these dusty pages, there are attentive ears, ready to punish me. But I will persist, nothing will stop me from relaying these tales, may it be night or day.

I’m being banished from civilization, I’ve been thrown back into a rather old era somewhat hundred years ago in history. If you find it difficult to believe, perhaps one day, an afternoon sometime in the future, be still, be silent, listen to the voices around you, listen to how the houses talk to each other, listen to how history converse with each other in the various eras, and breath in the dust of aeons ago. If yet indiscernible, stand up, stretch, relax your shoulders, step outside of your home and see: Where the road is supposed to be you will find a broken bridge, where the forest is supposed to be you will find a manufacturing plant, where the recreational park is supposed to be you will find a huge man made lake…

We are banished, we are exiled!

—

[May 2022]

Lưu đày

Truyện ngắn Nguyễn Văn Thiện

Ta đang bị lưu đày ở bên ngoài thế giới văn minh. Thời gian quanh chỗ ta ngồi, bị kéo lùi hàng trăm năm lịch sử. Quanh ta, những lăng tẩm đền đài đã nhuốm màu xưa cũ. Con chim bay rồi chỉ còn sót lại sợi lông. Cái cây đã xong vòng đời cổ thụ, chỉ còn lại một khoảng không trống trải. Vẫn như thường lệ, bạn sẽ hỏi: “Ai mà giỏi giang tài ba đến thế, ai mà có khả năng kéo lùi được thời gian?”. Được rồi, ta sẽ kể cho bạn nghe, chuyện dài lắm, không thể kể hết trong một sớm một chiều. Vì thế, xứ sở ta đang sống, người kể chuyện thì ít mà người làm thơ viết văn thì đông như quân nguyên mông gì đó. Ta đã quyết tâm chọn lựa rủi ro để được kể ra câu chuyện của riêng mình, là ta biết thế nào cũng đang có những đôi tai rảnh rang rình rập bên ngoài từng trang sách, đợi cho ta sẩy miệng sa chân là cười lên đắc thắng. Vâng, người ta đã kéo lùi thời gian hàng trăm năm lịch sử, chỉ với một mục đích duy nhất là chứng tỏ quyền lực độc tôn!

Có những ngày ta đẩy mình vào trạng thái mơ mơ hồ hồ để lắng tai nghe câu chuyện muôn trùng. Một cái cây nói chuyện với một cái cây, một ngôi nhà trò chuyện với một ngôi nhà, một thành phố chuyện trò với một thành phố, một thời kỳ lịch sử đối đáp với một thời kỳ lịch sử. Nhiều khi nghe, rồi gật gù tán đồng trong im lặng. Những cũng có khi, câu chuyện cực kỳ tẻ nhạt khiến cho ta ngủ quên giữa chừng. Ta nằm ngủ trong bầu khí quyển xưa xưa cũ cũ, nghe tiếng bước chân người đi ngang ẩm mốc vết thời gian. Tiếng huýt sáo của một gã si tình nào đó ẽo ọt chừng như rơi rớt lại từ đầu thế kỳ trước, buồn nôn… 

Ta bị loại ra khỏi thế giới văn minh, vứt vào một xó xỉnh của lịch sử tối tăm trì trệ của hơn một trăm năm trước. Ngày nào cũng chạm trán những gương mặt quyền lực mốc meo xưa cũ, chán lắm, nhưng không tài nào thoát ra được, ta bèn vận hết trí não u mê của mình để dò xét xem, hòng trả lời cho bạn biết, bằng cách nào mà họ có thể kéo lùi được thời gian. Cuối cùng, sau những tháng ngày bươn bả, ta đã phát hiện ra bí mật của họ, của những kẻ gian manh duy trì quyền lực độc tôn bằng những chiêu trò bịp bợm xỏ lá ba que. Có gì đâu, họ đổi cái nọ sang cái kia, cái này sang cái khác, tháo rời, đánh tráo, lấp liếm, che đậy… và cuối cùng, như ta thấy, mọi thứ đáng lẽ tiến tới theo thời gian thì nó lại quay lùi, lùi lại mãi.

Này nhé, chỗ đáng lẽ là bệnh viện thì họ đặt một tòa nhà công vụ, chỗ đáng ra là con đường bằng phẳng thì họ đặt vào đấy hàng dãy thép gai, chỗ lẽ ra là cánh đồng màu mỡ xanh tươi thì lại xây một ngục thất cao dày… Bạn đã tưởng tượng ra chưa?

Cả đám đông cùng bị kéo lùi, đâu chỉ riêng một mình ta! Nhưng hầu như những người xung quanh không kịp để ý đến chuyện này, cơm áo gạo tiền của cuộc mưu sinh vĩ đại cuốn họ đi, như xoáy nước cuốn trôi đám lá rụng trong mùa mưa bão. Thỉnh thoảng cũng có người nhận ra tình trạng giật lùi của kiếp sống, nhưng rồi vì nhiều lẽ, họ lại cặm cụi làm ăn, như những con cừu ngơ ngác. Một vài người trong cơn hứng khởi bất ngờ đã đứng trước đám đông hô to: “Đả đảo bọn độc tài dối trá bạo tàn!”. Lập tức, họ bị hàng loạt dùi cui đấm đá tiễn đưa vào ngục thất cao dày sừng sững. Mọi việc rồi đâu lại vào đấy. Những bàn tay dối gian xảo trá lại âm thầm tráo đổi, như một gã chơi bài bịp lâu năm. Chỗ lẽ ra là con đường thì đặt một cây cầu gãy, chỗ lẽ ra là cánh rừng thì lại đặt nhà máy, chỗ lẽ ra là khu vui chơi lại đặt một bể nước mênh mông…

Chiêu trò kéo lùi thời gian để độc chiếm quyền lực được thực thi một cách lạnh lùng, tàn bạo. Sự tráo đổi vị trí sự vật đã gây phiền toái, gây khổ đau nhức nhối cho đám đông vốn chịu nhiều khổ đau bất hạnh. Dần dà, người ta cũng phát hiện ra và phản đối sự vô lý trong việc xếp đặt thế giới vật chất xung quanh. Cả cánh rừng xanh tốt bị thay thế bởi hàng loạt công trường nhà máy. Bóng mát bị đánh cắp, tiếng chim bị đánh cắp, sự sống cũng bị đánh cắp nốt. Nhìn từ xa, vùng đất trở nên hoang tàn, như vừa dứt tiếng đạn bom của một cuộc chiến tranh hủy diệt. Nhìn mà xót xa, mà đau đớn lòng…

Không gian thời gian bị kéo lùi, trở nên xưa cũ, con người bị đẩy lùi vào quá khứ, sống như những cái bóng vật vờ, như những hạt bụi phù phiếm và vô dụng. Thỉnh thoảng trong những ánh chớp tình cờ của trí tưởng tượng, ta thấy hình ảnh của thế giới văn minh bên ngoài lóe sáng rạng rỡ tươi vui. Sau đó thì mọi vật lại chìm vào tĩnh lặng mịt mờ. Câu chuyện mà ta kể ra đây cũng nhuộm kín bởi sắc màu ố vàng buồn bã. Chắc chắn là, ở đâu đó bên ngoài trang sách phủ đầy bụi bặm này, có những đôi tai đang vểnh lên nghe ngóng, để tìm bằng chứng kết tội ta. Nhưng ta vẫn kể, mỗi đêm, mỗi ngày.

Ta đang bị lưu đày bên ngoài thế giới văn minh, bị ném vào bầu khí quyển xưa xưa cũ cũ của cách đây hàng trăm năm lịch sử. Nếu bạn không tin, vào một buổi trưa vắng nào đó, hãy giữ cho mình tĩnh lặng, rồi lắng nghe tiếng người nói chuyện với nhau, lắng nghe những ngôi nhà chuyện trò với nhau, lắng nghe lịch sử đối thoại với nhau, rồi hít thở thật sâu những hạt bụi thời gian xưa cũ. Nếu chưa kịp nhận ra thì hãy vươn vai đứng dậy bước ra khỏi nhà và quan sát xem: Chỗ lẽ ra là con đường thì đặt một cây cầu gãy, chỗ lẽ ra là cánh rừng thì lại đặt nhà máy, chỗ lẽ ra là khu vui chơi lại đặt một bể nước mênh mông…

Chúng ta đang bị lưu đày!

A short story in Vietnamese by Nguyễn Văn Thiện
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm 
Art: Đinh Trường Chinh

 ACCIDENTS

Accidentally, I spilled my wine, instantly a stable of galloping horses leapt out in neighs and onomatopoeic thunder. Accidentally, I broke the moon, immediately from the cracks in the moon, butterflies with human faces gloriously bloomed. Accidentally, I caught a flame; instantly it exploded into stars of vast multitudes. All these incidents had morphed into streams of shiny tears. And you will never know, they might just meet each other on a day not far, the staple of horses meeting the stars, the stars meeting those butterflies, the butterflies may find at the apex the wind whirl mist.

Tonight the sky over Mount Chư Mang is bursting with the wind, no snow but the heavens is a fog of blinding love and longing. Butterflies dreaming of horses, horses searching for stars, stars like falling comets.

All will eventually break; eventually, change, including what we believe as abiding. But amid such heartbreaking separation is a devastating beauty impossible to describe. The world is now in pieces, ready to ignite, burn, fly, transform, leave night behind. I set myself on fire each day, cooking by the hour, till the flame is exhausted, till my blood is no more. Emulating inertia, we all disintegrate as we wait. Know it or not, a glass of wine, pieces of the moon, a sky full of glorious butterflies, all one day, will unite in the maddening devastation of death. Along that dusty road we pass, often we have tripped on that shapeless wire, fragile like a spider web adorning the first dew but razor-sharp. Often these wires give a jolt of fright, an ache to the core to those proudly indifferent. Those fragile threads tighten often stronger than rope. What I’m telling you here is an incomplete tale, but never mind, just let me go! Because nothing is ever easy, how should I continue?  I stepped into it, but the heartbreaking story of Mount Chư Mang is not powerful enough, all the sympathetic characters have been cut into unimaginable meaningless bits of scrap. So this tale continues to roam the wilderness, like those wild animals tortured to blindness, never to find their way home.

Before we break and disappear, the other half of us is us; hence we never had to look for the other half. We’re wholly content with happiness, no break-up, no desperate longing. Everywhere we went the other half followed; and I am the other half of I, intense, consuming. But from the day we accidentally dropped the glass of wine, our hands accidentally broke the moon, everything immediately changed. The neighs of the horses echoed through the mead looking for the butterflies, the butterflies ardently seeking the moon, and we’re anxious having lost that half of us. The tale half complete idle hid in the depths of revered mountains and ravines. You cried out, hey, where is my other half?

A glaring familiar flipped atop the canopy, they tease us, laughing at us. Behind us is darkness, and in front, the blinding light is nowhere to be found. We still cried out each night; we continued to cry out, each day, hey.

Till one day unclear exactly when, rain hail or shine, we are no longer. Unable to find the other half, the other half lost somewhere, worst, like flint we no longer desire to ignite in the darkest of night. We reside somewhere on the side of the dark path in the age of dreams, asleep, turned into stone, trees. Not young enough for fairy tales, or old enough to make fun of the world, you’re like a gladiator after a heroic battle, resigned to licking your wounds, unreservedly not happy, nor sad. From the vacant hollows of those eyes, flew a constellation, staples of horses, butterflies, and flocks of birds.

An accidental spill of wine, an accidental shattering of the moon, a random drop of butterfly wings, an unexpected flare of light, us accidentally igniting.

Where can anyone witness such tales?

—

October 2018

Lỡ

        Ta vừa lỡ tay làm đổ ly rượu, lập tức một đàn ngựa nhảy ra hí vang và tung vó. Ta vừa lỡ tay làm vỡ một vầng trăng, lập tức những cánh bướm sặc sỡ mang gương mặt người xuất hiện trong tư thế giao hoan. Ta vừa lỡ tay bắt hụt một ngọn lửa, lập tức ngọn lửa bay cao và biến thành muôn vàn vì sao sáng. Tất cả những đổ vỡ ngẫu nhiên ấy lại vô tình trở thành những tráng lệ lung linh. Và rồi biết đâu chừng, chúng sẽ gặp nhau vào một ngày nào đó không xa, bầy ngựa gặp những vì sao, những vì sao gặp những cánh bướm, những cánh bướm lại đi tìm ta trên đỉnh núi mù sương gió thẳm.

       Núi Chư Mang đêm nay gió về ngập trời, không có tuyết mà mù trời thương nhớ xa xăm. Cánh bướm nằm mơ vó ngựa, vó ngựa đi tìm sao trời, sao trời rơi thành những vệt lân tinh…

       Cái gì rồi cũng sẽ vỡ tan, rồi cũng thay đổi hình hài, kể cả những thứ tưởng chừng bất biến. Nhưng ngay cả trong sự chia lìa đau đớn nhất cũng chất chứa vẻ đẹp rã rời khó diễn tả. Cả thế giới đang vỡ vụn ra để cháy lên như lửa, vừa cháy vừa đi vừa bay vừa tan biến, bỏ đêm đen lại phía sau. Ta cũng đang tự đốt mình từng ngày, cháy lên từng ngày, cho đến khi lửa tàn, cạn máu thì thôi. Theo quán tính, ta vừa tan ra vừa chờ đợi. Biết đâu đấy, một ly rượu, một vầng trăng vỡ vụn, một bầu trời đầy cánh bướm giao hoan, tất cả sẽ hòa cùng nhau trong một vũ điệu chết chóc cuồng nhiệt, mai này.

       Dọc con đường bụi bặm ta qua, đã nhiều lần vướng phải những sợi dây vô hình, mỏng manh như mạng nhện buổi tinh sương nhưng sắc ngọt vô cùng. Chúng làm cho kẻ vốn dửng dưng một cách ngông nghênh nhiều khi cũng giật mình thảng thốt và đau buốt tâm can. Những sợi mảnh mai ấy lắm lúc cột chặt và siết đau hơn dây thừng. Ta chìa câu chuyện còn dở dang ra và nói, thôi, để ta đi! Nhưng làm sao mà dễ dàng đến thế. Ta bước chân qua nhưng câu chuyện thổn thức về núi Chư Mang thì không đủ sức, chúng, những ký tự hiền lành liền bị cắt đứt thành muôn ngàn mảnh tả tơi vô nghĩa. Câu chuyện ấy còn lang thang mãi trong rừng sâu núi thẳm, như những con thú hoang bị chọc mù mắt, không tìm thấy đường về.

       Khi chưa từng vỡ vụn và tan biến, một nửa của ta là ta, vậy nên ta không cần đi tìm một nửa nào nữa hết. Ta hạnh phúc vẹn toàn với sự đầy đủ, không có cách chia, không có cồn cào mong nhớ. Ta đi đâu liền có ta theo đó, ta là một nửa của ta, thắm thiết, keo sơn. Nhưng kể từ khi lỡ tay đánh rơi ly rượu, lỡ tay làm vỡ vầng trăng, mọi thứ lập tức thay đổi. Bầy ngựa hí vang trên thảo nguyên đi tìm cánh bướm, cánh bướm dập dìu đi tìm vầng trăng, và ta thì nôn nao vì thiếu mất một nửa của chính mình. Câu chuyện thì còn mãi dang dở lang thang trong chốn rừng thiêng núi thẳm. Ta gọi to, ơ này, một nửa của tôi ơi…

       Bầy linh miêu nghe thấy buông tay cười ngặt nghẽo trên cây. Phía sau lưng u tối, phía trước mặt sáng lòa không còn thấy lối đi. Ta vẫn gọi mỗi đêm, ta vẫn còn gọi tiếp, mỗi ngày, ơ này…

       Cho đến một ngày không rõ là ngày nào, không rõ mưa hay nắng, ta không còn là ta nữa. Không tìm  ra một nửa của mình vừa đi lạc đâu đó, tệ hơn, ta cũng không còn khát vọng cháy lên như que diêm đốt mình lên trong đêm tối. Ta ngồi lại đâu đó bên đường mù mờ tuổi mộng, rồi ngủ quên, rồi hóa đá, hóa cây rừng. Không còn trẻ để nằm nghe cổ tích, chưa đủ già để cười nhạo nhân gian, ta như một đấu sĩ tả tơi sau trận thư hùng, ngồi vạch bụng nhìn vết thương mình chảy máu, tuyệt nhiên không thấy vui, không thấy buồn. Đôi hốc mắt trống không, từ trong đó bay ra hằng hà sa số trăng sao, bay ra vó ngựa bay ra cánh bướm, cả những cánh chim trời.

       Lỡ đổ một ly rượu, lỡ làm vỡ vầng trăng, lỡ làm rơi cánh bướm, lỡ thả rông ngọn lửa, rồi lỡ cháy mình lên…

       Có ai thấy ở đâu không?

A short story in Vietnamese by Nguyễn Văn Thiện
Translator: Nguyễn Thị Phương Trâm 
Art: Đinh Trường Chinh

A VICIOUS CIRCLE 

We were born in the middle of a storm, hence, we worship power. Both you and I are aware of this but neither of us will ever speak of it, neither will admit to this fact. We don’t know how to walk, don’t know how to run, but would often bang our heels on the ground, as though it’s some kind of peculiar ritual. The Creator has given us the sole job of chasing and capturing monsters with a tail. In the middle of the night, you and I would drag our heels around the mouth of a bottomless chasm in search of these monsters. Down there, the monsters practised their mystical arts, they swallowed knives and fire to later spit them out in thousands and thousands of broken bits of sharp pointy shards…

Our heels over time grew longer and longer, digging into the ground, grazing these sharp pointy shards, hence they’re always slimy with blood. The paths around the mouth of the chasm were always dripping in fresh blood, like the first few drops of blood the first time in consummation, like the petals of royal poinciana at the start of summer beneath the hems of graceful pale maidens. Sometimes we would catch a glimpse of the jaws of these monsters, healthy gums, straight and even, like the teeth of politicians in paintings from the East. From the get go, no one has ever seen a monster’s tail. You asked me: “Do they have tails at the front or the back?”. Heck, if they have tails at the front or back then they’re not monsters. Sometimes, a tail would grow from the chest, possibly! On moonlit nights, the bottom of the chasm was more visible, their jaws were more visible and they were full of blood, many were too frightened to even move let alone keep up with the search. But I kept at it, since we unfortunately worshipped power. To me blood is a nutritious food, full bodied and full of flavour.

Now and then a clump of fur would float up from the bottom of the chasm, some were as white as clouds, some were black like our hair, some were sun bleached yellow like someone’s beard. Some say it’s the monsters’ beard. But I was adamant it was not true. The truth was that around here, we had no faith in each other, no one believed in anyone else’s word. You and I and everyone else for a while now were trained oddly to think one way, but what we say is the opposite, say it this way, but act differently. Basically here the truth is non-existent, it’s surrounded by layers of foggy deception.

Now and then someone would open their hands, pretend they’re holding something and say: “I got hold of the tail of that monster, but it fought back, viciously, it slipped away, all I managed to get was this clump of fur”. We all looked at each other, sighing audibly, we all knew he was lying. We continued to meander the precipice of the chasm. Our mouths grew longer and longer over time, like the beaks of a chicken, or the bill of a duck. Taking advantage of our situation we would stick hoses in our backs and our butt to suck up the fresh blood. This person sucked the blood of the other, equal opportunity for everyone, the overwhelming liberation, no one missed out, no one disadvantage, everyone had the same chance to suck as much blood as the other. Yet there were still people who were fatter, thinner, some even died during this painful adventure.

But, even after death they continued to move, following the cycle of convention, as though it was their fate. Their spirit followed us. Now and then, the spectres would say, in ghostly echoes in the wind: “Where else can we go, beside this circle, around these five colour clumps of hair, flying…”. Even the heels of these spectres bled, over time you would find leeches hanging off them, blistering, black and blue bruises. Too afraid to stop, I would pee on the feet of the people in front, like me everyone continued to move forward. The people in front had their legs peed on by the person behind them, inspired by our situation we would sing: “We’re on the road moving forward…”. I screamed: “No, we’re going around in circles!”. Right at that very moment my bottom itches, I knew then, someone had just stuck a hose in it to suck my blood.

We were born in the middle of a storm, so none of us were ever dry. We’re wet from head to toe, always cold. I would now and then try to hug the person next to me but it’s always too slippery, like trying to hold onto a cod swimming in a pond. Now and then someone would also try to grab hold of me but of course they would alway miss. My body was slippery like I’ve been lubed with lard. The hoard continued to meander the mouth of the pit, sucking each other’s blood, trying to grab hold of each other and miss, cry, then laugh, it was a lot of fun! At the head of our pack, the leader continuously chants repeatedly the same thing until it is meaningless: it’s nothing, it’s nothing, it’s nothing… 

Yeah, it was nothing, but if we keep walking like this it would be extremely boring! So I came up with a new game. We would tag the person in front with a dab of blood, I painted my face with it, gave myself a beard. My beard was the colour of blood, a full beard around my mouth. When I laughed, it must look exactly like the jaws of a tiger cub, bright red from inside to out. As I walked I laughed, people stared at me, as they walked they watched they fell out of line, they fell into the chasm and disappeared.

Amongst the people snaking around the chasm stomping their heels, many were like me, they also wanted a bit of fun, they poke and prodded. They use blood to paint their own beard, bright red. Each time they smile, their smiles would be oozing with blood. All the mucking around escalated into almost a riot, until the guy at the lead had to scream: it’s nothing, it’s nothing… One day, not sure which day exactly, and for what season, that year, I lost my vision. In the beginning, it was a little blurry because of the rain and smeared blood, eventually I was completely blind, I couldn’t see a thing. I told the guy next to me, and he said, keep banging on your heels, keep going! Of course we had to continue, what blind person wants to sit still? Then one day or another, someone behind me cried: “My eyes!”. I reassured him: “It’ll be okay, keep going!”. And of course we continued to slam our heels on the ground. Then there were more and more similar cries of anguish, maybe, blindness was contagious. We were blind, but we were definitely fine, we leaned on each other as we moved along, the person in front led the person walking behind them, how can anyone possibly get lost? If we were lost we would all be lost together, what is there to worry about! People only worry about being lost when they’re alone! While we snake around together, playing as we move forward, slamming our heels as we sing, it was always a party.

You’re blind, you’re just having fun, everything should be fine, but if you wanted to find anything, it would still be hard, right? While the creatures we’re looking for were cunning and hid themselves well, while we were always full of suspicion, whether it was talk, or action, the disparity widened further over time, like the lies in the rhetorical word play used by avant garde writers and poets. While, all our heels were drenched with blood. What else was there, to do?

Many questions have no answers, hence, all we do is argue with each other, swear, plus now and then poke each other’s eyes out. It was no longer fun, but I would never give up so easily. Deliberately I would avoid any kind of arguments, dodge the vicious attacks around me. The truth is they are just like me, just as blind, just as angry. In the saddest moments, an eerie echoes would rise from the depth of the chasm. We anxiously asked each other: “Maybe the monsters are dying?”. No one had the answer, the leader no longer chants, he was now somewhere amongst the tired crowd, lost, or perhaps slipped and fell into the chasm and no one had noticed.

I was tired, my feet hurt, I couldn’t move. I sat down right at the edge, ignoring the people who continued to snake around the rim of the chasm. I had no blood left, the people around me to the last drop have taken all of it. From the moment I was blind, in front of my eyes appeared a distant foreign sun. Though the more you stared at it, the more you saw the darkness in the night. I sat down, watched the vengeful light shine straight down the dark pitiful pit. From the depth of the chasm, clumps of hair rose up, they were flying, ripped across the sky like thousands slashes of a blade, millions and millions of chilling arrows, forming a blanket of silvery light, like snowflakes in the middle of winter./

[October 2021]

CHƠI TRÒ VÒNG QUANH

Truyện ngắn của Nguyễn Văn Thiện 

Chúng tôi sinh ra giữa một cơn giông, vậy nên, chúng tôi tôn thờ bạo lực. Cả bạn và tôi đều biết rõ điều đó nhưng không ai nói ra, không ai thừa nhận. Chúng tôi không biết đi, không biết chạy, mà thường xuyên lấy gót chân nện xuống đất, như một nghi lễ kỳ bí. Nhiệm vụ Thượng đế giao cho chúng tôi là phải đuổi theo và bắt cho được một con quái vật có đuôi. Nửa đêm, tôi và bạn phải mò mẫm bằng gót chân quanh miệng vực sâu không đáy. Dưới đấy, con quái vật đang chơi trò ảo thuật nuốt dao và nuốt lửa, sau đó phun ra hàng vạn mảnh vỡ sắc nhọn…

Gót chân chúng tôi, sau những tháng ngày dài nện sâu xuống đất, gặp những mảnh vỡ sắc nhọn, đã đầm đìa máu. Con đường quanh miệng vực in dấu bao nhiêu là máu tươi, như những giọt máu đầu tiên, như những cánh phượng đầu hè dưới tà áo trắng thướt tha thiếu nữ. Thỉnh thoảng chúng tôi có nhìn thấy miệng con quái vật ngoi lên, răng chắc, đều, như răng các lãnh tụ phương đông trong tranh vẽ. Từ bấy đến nay, cũng chưa ai nhìn thấy đuôi quái vật bao giờ. Bạn hỏi: “Nó có đuôi đằng trước hay đằng sau?”. Chịu, nếu là đuôi đằng trước hay đằng sau thì nó không còn là quái vật nữa. Có khi, đuôi mọc trên ngực, cũng nên! Những đêm trăng, nhìn xuống đáy vực, thấy miệng nó nhô lên, toàn là máu, có người sợ không dám bước tiếp. Nhưng tôi vẫn đi, vì chúng tôi trót tôn thờ bạo lực. Đối với tôi, máu là thức ăn bổ, đầy thi vị.

Từ dưới miệng vực, thỉnh thoảng có một chùm lông bay lên, khi màu trắng như mây, khi màu đen như tóc, khi màu vàng như râu. Có người bảo, đấy là râu quái vật. Tôi thì không tin. Thực ra trong chúng tôi ở đây, không ai tin ai hết. Từ lâu tôi và các bạn đã luyện được một thói quen kỳ lạ là nghĩ một đằng, nói một nẻo, và nói thế này, nhưng làm lại khác. Cái gọi là sự thật không hề tồn tại ở đây, nó bị che đậy bởi lớp sương mù giả dối vây quanh.

Thỉnh thoảng, có người giả bộ chìa một vật gì đó trong tay mình ra và nói: “Tôi đã nắm được cái đuôi con quái thú khủng khiếp ấy, nhưng nó giãy tợn quá, lại trượt mất rồi, chỉ còn một nhúm lông đây”. Mọi người nhìn nhau, thở dài, biết tỏng cái trò láo toét ấy. Chúng tôi vẫn di chuyển bằng gót chân vòng quanh miệng vực. Miệng chúng tôi dài ra theo năm tháng, như mỏ gà, mỏ vịt. Chúng tôi tranh thủ cắm vòi vào lưng vào mông đồng loại của mình để hút máu tươi. Người nọ hút máu người kia, công bằng lắm, tự do lắm, cuối cùng, có ai thiệt đâu, ai cũng được hút như nhau. Vậy nhưng vẫn có người đẫy đà béo tốt, có người ốm nhom, có người gục chết ngay trong cuộc hành trình đau đớn. 

Nhưng, dù chết rồi họ vẫn tiếp tục di chuyển, theo vòng tròn quy ước, như là định mệnh. Âm hồn họ lết theo chúng tôi. Thỉnh thoảng, họ nói, như tiếng ma hời vang vọng: “Thì biết đi đâu được nữa, ngoài ra, trong vòng tròn này, những chùm lông ngũ sắc, đang bay…”. Gót chân ma hời cũng tứa máu, lâu ngày đỉa vắt bám vào, tua tủa, tím bầm. Tôi không dám dừng lại, tôi tè vào chân người đi trước, trong khi tôi và mọi người vẫn điềm nhiên bước tới. Người bước phía trước, được nước tiểu tưới vào chân, cao hứng hát: “Chúng ta đang đi tới trên đường…”. Tôi hét toáng lên: “Không phải, đi vòng quanh chứ bộ!”.  Đúng lúc đó, cảm giác ngứa ran sau mông, tôi biết, có người vừa cắm vòi vào đít tôi để hút máu.

Chúng tôi sinh ra giữa cơn giông, nên không ai còn khô ráo. Chúng tôi bị ướt từ đầu đến chân, lạnh buốt. Thỉnh thoảng tôi quờ tay ôm người bên cạnh nhưng không được vì trơn, trượt, như vồ một chú cá lóc bơi trong bể nước. Thỉnh thoảng cũng có người vồ lấy tôi nhưng đương nhiên là vồ hụt. Người tôi trơn như bôi mỡ. Đoàn người đi vòng quanh miệng vực, hút máu nhau, vồ hụt nhau, rồi khóc, rồi cười, vui đáo để! Kẻ dẫn đầu chúng tôi vẫn luôn mồm niệm chú, những câu nói quen thuộc đến vô nghĩa: không có gì, không có gì, không có gì… 

Ờ, không có gì thì là không có gì, nhưng cứ đi đứng lòng vòng thế này thì oải quá! Tôi bày thêm trò để chơi. Thò tay chấm một vệt máu trên lưng người đi trước, tôi quệt vào mặt mình, vẽ râu. Râu tôi màu máu, mọc lên quanh miệng. Khi tôi cười, chắc chắn giống miệng cọp con, đỏ lòm bên trong ra bên ngoài. Tôi vừa bước vừa cười, mọi người ngoái đầu nhìn tôi, có người vừa bước vừa mải xem tôi diễn trò, ngã luôn xuống vực, biến mất. 

Trong bầy người rồng rắn bám nhau nện gót, cũng có nhiều người như tôi, họ muốn vui, muốn đùa, muốn chọc. Họ lấy máu bôi quanh miệng làm râu, đỏ lòm. Rồi họ cười, những nụ cười đầy máu. Đội hình bắt đầu rối loạn vì những trò tai quái, đến nỗi người dẫn đầu phải liền mồm hò hét: không có gì, không có gì…

Một hôm, không rõ là vào ngày nào, mùa nào, năm nào, mắt tôi bị mờ. Thoạt đầu, chỉ hơi nhòe vì nước hoặc vì máu, sau đó thì mù hẳn, không còn thấy gì nữa. Tôi nói điều này với người bên cạnh, hắn bảo, cứ nện bước tiếp! Tất nhiên là vẫn phải bước, có người mù nào chịu ngồi yên một chỗ đâu? Một ngày khác, người phía sau tôi kêu lên não nùng: “Ôi, con mắt của tôi!”. Tôi nói chắc: “Không sao đâu, vẫn lết tiếp!”. Tất nhiên là vẫn nện gót tiếp. Rồi nhiều tiếng kêu tương tự, có khi, bệnh mù cũng dễ lây. Chúng tôi bị mù, nhưng chắc chắn là không sao, chúng tôi bám vào nhau mà di chuyển, người trước dẫn người sau mà bước, làm sao có thể lạc đường? Mà nếu có lạc đường thì lạc nguyên một đám, lo gì! Người ta sợ lạc đường khi chỉ có một mình thôi! Chúng tôi lại vừa rồng rắn kéo đi, vừa bước vừa chơi, vừa nện gót vừa hát, vui như trẩy hội.

Bạn bị mù, bạn chỉ đi chơi thôi, sẽ không sao, nhưng nếu muốn tìm một vật gì đó, chắc chắn là khó khăn, phải không? Trong khi, vật mà chúng tôi phải tìm lại là một con quái vật tinh ranh khó lường thoắt ẩn thoắt hiện, mà chúng tôi thì bụng đầy nghi hoặc, giữa nói, làm và nghĩ ngày càng khác xa nhau, như những phép tu từ điêu luyện vẫn được các nhà văn nhà thơ tráo trở ưa dùng. Trong khi, gót chân ai cũng đã đầm đìa máu. Làm sao bây giờ?

Nhiều câu hỏi không có lời đáp, vậy nên, chúng tôi quay ra cằn nhằn nhau, chửi rủa nhau, và có đôi khi móc mắt nhau nữa. Cuộc chơi đã mất vui, mà tôi, chỉ là một kẻ ham vui. Tôi cố tránh xa những cuộc cãi vã, né ngay những đòn thù thâm ác của những người đi cùng. Thực ra, họ và tôi, đều là những kẻ mù lòa như nhau, nông nổi như nhau. Giữa lúc buồn bã nhất thì bỗng nhiên từ dưới vực sâu vọng lên những âm thanh ma quái. Mọi người nháo nhác hỏi nhau: “Hay là quái vật sắp chết?”. Không ai trả lời, người dẫn đường từ lâu đã không còn niệm chú, lẫn lộn vào giữa đám đông mệt mỏi, ngây dại, hoặc là đã trượt chân lao đầu xuống vực mà không ai biết.

Tôi mỏi rồi, chân đau lắm, không lết nổi nữa. Tôi ngồi bệt bên lề, mặc cho đoàn người rồng rắn bước tiếp. Tôi hết máu rồi, những người bên cạnh đã hút đến giọt cuối cùng. Kể từ lúc mắt bị mù, trước mắt tôi lại sáng rực một mặt trời xa lạ. Mà càng nhìn vào, càng thấy đêm đen. Tôi ngồi xuống, nhìn ánh mặt trời rực rỡ oan khiên chiếu thẳng xuống vực sâu tăm tối ấy, mà thương. Từ dưới vực, những chùm lông lại bay lên, rạch ngang dọc giữa bầu trời như hàng vạn nhát dao, hàng triệu mũi tên lạnh cóng, rồi kết thành một tầng màu ánh bạc phủ kín , như hoa tuyết mùa đông./