HER NEEDLEWORK | Lê Vĩnh Tài [462]

ảnh của Nguyễn Thị Phương Trâm

A Short Story in Vietnamese by Lê Vĩnh Tài
Translation by Nguyễn Thị Phương Trâm

You can see it right, the drooping autumn leaves, on the branches falling to the ground, nourishing the earth, she said. And the truth is each time around Tết the tropical almond tree would shed its leaves, its branches shivered in the fall while we shivered with the cold.

In the middle of her needlework, she would cry out proudly three times. In the distance is a looming tall building, rather lonely even though it’s right next to the market. Each thread in her piece is the colour of heaven and earth, you can see it right, it’s magnificent, she said, not turning her head, looking at me from the corner of her eye. 

The piece inspires her obsession. The landscape is rather surprising, I said as I stared at the four-story building in the embroidery. It’s the only building in the area and it’s right by my house. An imposing giant wall like a castle pitted with bullet holes from a long-gone era. People ran out of it to hide in the primary school, also near my house. As it turns out, my house was the focus of her piece and yet absent from it. Then again, she had deleted lots of people’s world of memories, so my house is nothing. Like how now people would erase the name of a waterfall or river. In the piece she worked on, the landmarks were embroidered exactly where they should be, including the peaks of each red mountain. The wooden longhouses were splendid, they were embroidered in chocolate, making the four-story building look even more out of place. She didn’t include the airport in her piece, the two-way lane highway runs infinitely beyond the eye as though it never existed. She laughs, our piece shall be green, all the possible shades of the vegetation all around us, she carefully embroidered each petal of tithonia like a jacket. Coming soon will be an inconceivable magical exhibition, purely of her inspiration.

The beating of the war drum never seems to stop, it doesn’t wait for the new school year to start pounding again, it continues to beat to the end of term one, hence term two echoes term one, and so on. Perhaps it’s the reason why there’s never been peace anywhere in the world for very long. I asked her, will there be another war? She grabbed my hand and said, the echoes of the drum continue to rise, the drumming doesn’t stop and the beat goes flying along with the baton in the air from the hands of someone she can’t really see clearly. So she decided not to include them in her embroidery. Because the sound of the drums refuses to retreat so she decided to stitch the rising sound of the drum. Surprising is the sound of the drum, hiding both deception and the truth, the drumming continues at sunrise to the moment she closes her eyes. And my friends, so many of them sleep in, they no longer wake up in time for school anymore.

We all look forward to tomorrow. We all wait for the moment the wall of the four-story building with the sad bullet holes, and the last doors completely leave the alleyway. The last strings of firecrackers burning in unison for the last time the way she used to welcome the new year. Rows of houses remained in her embroidered piece, rows of trees forming what might look like a map, the subject of geography seems to weigh on her more than maths and it’s compulsory. How I can’t work out what is where in her embroidery since the pile of rubble next to my house had also disappeared.

She said, don’t look at it anymore, I’m not an artist. All I want is to live with you and be your muse. And so I lived with her even before I completed my lessons on how to write poetry. I’m just a child from a small town surrounded by rubber plants and plantations.

I grew up, buying produce from the wind and selling the tides, so that the dead bodies bought had enough time to drift away along with the springs and find their way to the open sea. I told her not to look for these springs, since in my childhood the springs I grew up with were never given a name, lost somewhere in a sports field, like a lake I saw recently filled up with dirt, as I held onto my mother’s hand and ran to keep up with other people. Hence the colour blue through her embroidered sunset did not surprise me, I now believe anything is possible, though it might not be in poetry. I cry sometimes, I have such a short life, to live with you, it will never be enough. And darkness is never a collaborator. 

BỨC TRANH THÊU CỦA NÀNG

chàng nhìn kia, những chiếc lá mùa thu đang rũ mạnh thân mình, chúng lìa khỏi cành để rơi xuống làm đất thêm màu mỡ, nàng nói. thực ra cây bàng này năm nào tết cũng thay lá, cành của nó luôn rùng mình vào mùa thu còn chúng tôi thì rùng mình vì lạnh.

nàng đang dệt một bức tranh và hô to vinh quang ba lần. nhìn xa xa, một toà nhà lừng lững, dáng vẻ cô đơn dù nằm gần ngay khu chợ. mỗi một sợi chỉ thêu trong bức tranh là một màu sắc của trời đất, chàng nhìn xem, vẻ đẹp của nó thật vĩ đại, nàng liếc nhìn tôi.

bức tranh tạo nên sự say mê của nàng. phong cảnh thật đáng kinh ngạc, tôi nói khi nhìn ngôi nhà bốn lầu trong bức tranh. nó là ngôi nhà lầu duy nhất của xứ sở ấy và nằm sát nhà tôi. bức tường cao vút chạy dài như một toà thành, từng lỗ chỗ những vết đạn vào một ngày xa lắc. từ trong ngôi nhà mọi người ùa chạy ra để núp vào một ngôi trường tiểu học, cũng gần nhà tôi. hoá ra nhà tôi nằm giữa những hình ảnh của nàng, nhưng trong bức tranh thêu lại không có. nàng từng xoá sổ cả một khung trời thương nhớ của bao nhiêu người, thì ngôi nhà tôi biến mất cũng bình thường. như bây giờ người ta vẫn còn xoá tên một ngọn thác, một con sông. trong bức tranh, bầu trời được thêu trải dài trên địa hình còn nguyên sơ, bao phủ những ngọn núi màu đỏ. những ngôi nhà dài bằng gỗ màu sô-cô-la được thêu lộng lẫy, làm ngôi nhà bốn tầng càng lạc lõng. trong bức tranh nàng không thêu sân bay, đại lộ độ lại hai chiều chạy dài xa tắp, nàng làm như chúng chưa từng có. nàng cười, bức tranh của chúng ta sẽ có màu xanh lục của thảm thực vật, màu sắc của hoa quỳ được em thêu khéo léo như một chiếc áo choàng. triển lãm lần này mọi người sẽ yêu sự kỳ diệu, sự sáng tạo nguyên thủy của em.

tiếng trống chiến tranh dường như không bao giờ ngừng, nó không cần chờ năm học mới mà ầm vang luôn ngay cuối kỳ 1, nên học kỳ 2 là học chuyển tiếp. có lẽ vì thế mà thế giới không tìm thấy hòa bình lâu dài ở mọi nơi. tôi hỏi nàng, liệu có cần một cuộc chiến tranh nữa không? nàng với tay, tiếng trống vang lên tiếng trống không ngừng tiếng trống liên tục đập xuống tiếng trống đang bay tung lên theo chiếc dùi của một người mà nàng cũng không thấy rõ mặt. nên nàng cũng không thêu. vì tiếng trống không lùi lại nên nàng thêu tiếng trống đang tiến lên. tiếng trống như một món quà chứa đầy bất ngờ, với nhiều sự thật và giả dối, tiếng trống vang từ lúc mặt trời mọc cho đến khi nàng nhắm mắt ngủ. và nhiều người bạn của tôi đã ngủ quên, không thức dậy đi học nữa.

ai cũng mong ngày mai. mọi người cùng chờ đợi khoảnh khắc bức tường ngôi nhà bốn tầng nhận những vết đạn cuối cùng buồn bã, và những cánh cửa cuối cùng đã hoàn toàn bỏ ngõ. những loạt pháo đồng loạt khai hỏa lần cuối cùng như lúc nàng đón chào năm mới. trong bức tranh vẫn còn sót những dãy nhà, những hàng cây xanh như tấm bản đồ, môn địa lý hoá ra lại nặng nề hơn cả môn toán và không phải là môn tự chọn. cũng như tôi vẫn chưa phân biệt trong bức tranh của nàng, đâu là đâu, vì những đống gạch vụn gần nhà tôi cũng đã biến mất.

nàng nói, chàng đừng nhìn vào bức tranh nữa, em không phải là hoạ sĩ. em chỉ sống với chàng như một nàng thơ. và tôi đã sống với nàng thơ khi tôi chưa kịp học xong lớp làm thơ. tôi chỉ là một đứa bé thị dân của một góc phố nhỏ bạt ngàn cao su vây quanh.

tôi lớn lên, đi chợ mua những đứa con của gió và bán đi những cơn thủy triều, để xác người mua còn kịp trôi đi theo dòng suối, tìm về biển cả mênh mông. tôi nói nàng không cần tìm những con suối này, vì tuổi thơ tôi đã đi dọc theo những con suối khi nó còn chưa có tên, đã lạc qua sân vận động, đã nhìn những cái hố mới vừa lấp lại, đã vội vã nắm chặt tay mẹ để còn kịp chạy theo mọi người. nên bây giờ hoàng hôn có màu xanh trong bức tranh của nàng không làm tôi ngạc nhiên nữa, tôi tin bất cứ cái gì cũng có thể xảy ra, chỉ là không phải trong thơ. có khi tôi khóc, cuộc đời ngắn ngủi của anh, dù chỉ để sống bên em, cũng không bao giờ đủ. mà bóng tối cũng không cần bạn đồng hành.

——-


Lê Vĩnh Tài, the poet and translator born in 1966 in Buon Ma Thuot, Daklak, Vietnam. The retired doctor is still a resident of the Western Highlands and a businessman in Buon Ma Thuot.

Nguyễn Thị Phương Trâm, the blogger, poet, and translator, was born in 1971 in Phu Nhuan, Saigon, Vietnam. The pharmacist currently lives and works in Western Sydney, Australia.

Nguyễn Thị Phương Trâm's avatar

By Nguyễn Thị Phương Trâm

There's magic in translating a body of work from one language to another.

Leave a comment